De visie van Gerben Iemhoff: ‘Risico-opslag niet rechtvaardig’


’De huidige onzekerheid in de wereldecono- mie zorgt ervoor dat de rente niet kan stijgen. Dat is gunstig voor de financieringslasten op melkveebedrijven, maar het is de vraag of elke melkveehouder ervan profiteert. Als de onzekerheid in de economie toeneemt, be- staat de kans dat banken risico-opslagen gaan heffen. Ik vind dat niet terecht. Hoeveel melkveehouders zijn er de afgelopen jaren


failliet gegaan? Ik ken er geen. Dat rechtvaar- digt geen hogere opslag op de rente. Op die manier draaien wij als boeren op voor de fouten die anderen maken. Niet in de laatste plaats fouten die banken in het verleden zelf hebben gemaakt.’


stimuleren. Volgens ABN Amro ligt het voor de hand dat de bank opnieuw de rente zal verlagen en weer overgaat tot het opkopen van obligaties. De bank rekent op een programma waarbij gedurende een jaar zeventig miljard euro per maand in de economie wordt gepompt. ‘De rente leek vorig jaar iets omhoog te gaan, maar doordat de wereldhandel vertraagde, sloeg het sentiment weer om. De handelsoorlog tus- sen de Verenigde Staten en China, de brexit en on- langs opnieuw politieke onrust in Italië, het zorgt allemaal voor onzekerheid. Dat maakt het bedrijfs- leven behoedzamer’, vertelt Nico Klene, econoom bij ABN Amro.


Gratis geld? Voor melkveehouders is de lage rente interessant. Geld lenen is goedkoper. Maar Mujagic plaatst wel een aantal kanttekeningen bij deze gedachte. ‘Op de radio horen boeren van negatieve rentes, geld lenen is bijna gratis. Maar het zure is dat banken sinds de crisis van 2008 streng worden gevolgd door toezicht- houders. Zodra de economie in een neerwaartse spi- raal terechtkomt, gaan banken zich indekken tegen het risico dat geleend geld niet meer wordt terugbe-


taald. Ze leggen dan een risico-opslag op de rente.’ Door die risico-opslag betalen klanten ondanks de lage marktrente alsnog een behoorlijk bedrag aan de bank. De ironie is dat daarmee het effect dat de ECB beoogt – bedrijven makkelijker aan geld laten komen zodat ze meer gaan investeren – niet bereikt wordt. Dan rest nog de vraag of de lage rentes van nu verder omlaag kunnen en of ze houdbaar zijn voor de mid- dellange termijn? Mujagic neigt de vraag met ‘nee’ te beantwoorden. Maar dat antwoord zou in een ge- zonde economie gelden, die niet onnatuurlijk wordt beïnvloed door centrale banken. ‘De marktrentes zie ik voorlopig niet oplopen. De vraag is in hoeverre bedrijven ervan zullen profiteren’, stelt Mujagic. De econoom van ABN Amro, Klene, verwacht dat de rentes structureel lager blijven dan in het verleden. Lage rentes ziet hij als de nieuwe norm: ‘Eigenlijk zie je al sinds 1985 een geleidelijk dalende tendens. Er is structureel minder economische groei, deels door vergrijzing’, geeft Klene aan. ‘Wij verwachten niet dat langlopende rentes negatief blijven, maar de tienjaarsrente gaat niet meer structureel naar de vier procent, die zal eerder normaliseren tussen de twee en drie procent.’ l


Figuur 1 – Ontwikkeling rente en inflatie (bron: ABN Amro)


10 jaar Nederland


RENTE LAAG INVESTERING OMHOOG


2,0 2,5 3,0 3,5 4,0


–1,0 –0,5 0,0 0,5 1,0 1,5


inflatie eurozone


3-maandse Euribor


2010 2011


2012


2013


2014 jaar


2015


2016


2017


2018 2019


veeteelt SEPTEMBER 1 2019


29


rente (%)


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60