gemakkelijker wordt om informatie binnen te halen en te delen. Het nadeel is alleen dat ook anderen dat zouden kunnen doen. Ook wij bieden diensten aan waarbij proces- data via de cloud kan worden gedeeld. Om ervoor te zorgen dat anderen daar niet bij kunnen, zal je protocollen moeten opstellen binnen je bedrijf. Veiligheid begint bij het up to date houden van de veiligheidssoft- ware, maar je zult ook moeten nadenken over eventuele back-ups of andere herstel- activiteiten voor het geval een hacker toch doordringt tot gevoelige gegevens.’


Kennisborging De druk op het personeel werd al even aangestipt. ‘Bedrijven zien nu al dat ervaren operators de pensioengerechtigde leeftijd bereiken en zodra die afscheid nemen, verdwijnt een schat aan kennis en ervaring’, zegt Holthuis. ‘Bovendien is de aanwas van onderaf niet heel groot en operators die net de markt betreden, missen vaak de gedegen proceskennis die de oude rotten in het vak hebben. Er dreigt dus de komende jaren heel wat kennis en ervaring te verdwijnen. Soms leidt dat tot gênante situaties. Zoals bedrijven die hun gepensioneerden terug- riepen omdat niemand meer ervaring had met het heropstarten van een fabriek die een grote revisie had gekregen. Andere be- drijven lossen de tekorten op door startup- experts in te vliegen vanuit andere sites. In ieder geval is duidelijk dat het vastleggen en delen van kennis in systemen steeds belangrijker wordt.’


Inventarisatie Wie na zorgvuldige afweging ervan over- tuigd is dat herinstrumentatie een verstan- dige keuze is, zal goed moeten nadenken over de inrichting van het nieuwe systeem. ‘Overigens betekent dat niet dat je alle instrumenten de deur uit moet doen’, zegt Schermerhorn . ‘Het is verstandig om een veldonderzoek te doen naar de bestaande instrumentatie en je af te vragen of deze nog voldoet aan de huidige eisen. Het een- voudigste is om een instrument één op één te vervangen voor een nieuwere versie. De technische ontwikkelingen gaan echter zo snel, dat er vaak veel betere alternatieven voorhanden zijn. Verdiep je dan ook in het aanbod en kijk welke instrumentatie de meeste toegevoegde waarde biedt. Behalve dat je op functioneel niveau moet kijken welke functionaliteit en welke waarde nieuwe instrumentatie toevoegt, is het ook verstandig om te kijken of die instrumen- tatie überhaupt past in de huidige archi- tectuur. Bovendien zal je per instrument moeten checken of deze nog voldoet aan


24 | nummer 2 | 2017


Het vervangen van de veldinstrumentatie, kan voor veel bedrijven al een grote sprong voorwaarts zijn.


de eisen van de toezichthoudende instan- ties. Daarnaast is het ook noodzakelijk om te kijken of veldbekabeling nog goed is, of bestaande connecties en meetpunten nog kunnen worden gebruikt en of de nieuwe instrumentatie zichtbaar is voor de control room.’ Na de inventarisatie van de veldapparatuur is het verstandig om ook de systeemarchi- tectuur nog eens door te lopen. Kloppen de tekeningen, instrumentspecificaties, plattegronden en bedradingsschema’s nog wel? Of zijn er in de tussentijd aanpassingen gemaakt. Kijk ook waar extra informatie gewenst is of welke risico’s moeten worden beheerst. Juist in deze fase kunnen strategi- sche beslissingen worden genomen om de operationele prestaties te vergroten. Kijk ook of de veiligheidssystemen nog vol- doen aan de huidige wet- en regelgeving. Vaak zijn veiligheidssystemen later toege- voegd aan de proces controlesystemen en worden beide systemen bestuurd via de PLC of het DCS. Inmiddels is de regelgeving op dit gebied aangescherpt en moeten veilig- heidssystemen strikt worden gescheiden van de overige procesbesturing. Hou daar dus rekening mee tijdens de inventarisatie.


Het liefste zet ik ze samen in één


kamertje omdat dan meestal de mooiste ideeën ontstaan...


Multidisciplinair Voor Schermerhorn begint dan het mooi- ste deel van het traject: het bepalen van de doelstellingen. ‘Meestal begin je een re-instrumentatietraject met één persoon’, zegt hij. ‘En zodra zijn wensen bekend zijn, is het zaak zoveel mogelijk disciplines er bij te betrekken om de scope te bepalen. Dat betekent dat je voor het samenstellen van de verschillende lagen in het besturings- systeem met operators praat, maar ook met proces engineers, maintenance en reliability engineers en veiligheidsexperts. Het liefste zet ik ze samen in één kamertje omdat dan meestal de mooiste ideeën ontstaan. Veel van die disciplines komen elkaar in de prak- tijk nauwelijks tegen en moeten nu naden- ken over gezamenlijke doelen en potentiële risico’s. Doordat ze allemaal vanuit hun eigen expertise en informatiebehoefte naar de procesinstrumentatie kijken, worden ze uiteindelijk ook niet teleurgesteld als het systeem uiteindelijk klaar is.’ De keuze van de communicatie-interface is mede bepalend voor de kosten, intelligentie en flexibiliteit van het nieuwe procesbe- sturingssysteem. ‘In de basis komt het neer op de keuze tussen harde en zachte input/ output-systemen’, zegt Schermerhorn. ‘In de traditionele netwerken heeft elk veld- instrument zijn eigen IO-kaart. Dit is niet alleen duurder, maar ook nogal rigide. Een zogenaamde netwerk IO is configureerbaar, waardoor één standaardmodule volstaat voor de ontsluiting van alle veldinstrumen- tatie. Hiermee bespaar je niet alleen beka- beling, maar maak je het gehele systeem flexibeler doordat aanpassingen software- matig kunnen worden doorgevoerd. Overi- gens is het ook mogelijk om de bestaande


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48