et kabinet zet een nieuw offensief in tegen de verwachte oplopende perso- neelstekorten in de techniek. Samen met onderwijsinstellingen en bedrijfsle- ven kiezen de ministers van EL&I, OCW en SZW voor een aanpak die meer jongeren overtuigt dat een carrière in de techniek de toekomst heeft. Het bestaat uit zes stappen, van voorlichting, via scholing naar het vasthouden van jongeren die een- maal voor techniek hebben gekozen. Binnen het maritieme domein zijn de afgelopen jaren al de nodige stappen op dit vlak gezet.
Er kiezen momenteel niet alleen veel te weinig jongeren voor een technische oplei- ding, tegelijkertijd gaat de komende jaren een groot aantal technici met pensioen. In de jacht- en scheepsbouw is dat niet an- ders. Hierdoor ontstaat tot 2016 een tekort van 170.000 technici, verdeeld over alle opleidingsniveaus. Een tekort aan bijvoor- beeld bankwerkers en installatiemonteurs. Vakkrachten met een technische achter- grond zijn belangrijk voor het groeiver- mogen van de Nederlandse economie. Minister Verhagen: “De economie kan niet zonder goed geschoolde vakkrach- ten. Immers zij leggen de grondslag voor innovatie en daarmee het internationale concurrentievermogen. Daarom moeten we alles op alles zetten om te zorgen dat ondernemers hun groeiplannen kunnen voortzetten. Dat levert inkomsten en banen op.”
De aanpak van het kabinet bestaat uit zes stappen. De eerste stap is betere voor- lichting aan jonge scholieren en jongeren over de mogelijkheden van een carrière in de techniek. De komende jaren worden bijvoorbeeld 3500 klassen in het basison- derwijs bezocht door technici die kinderen vertellen over hun vak. Tevens wordt geld vrijgemaakt dat scholen naar eigen inzicht kunnen inzetten voor het stimuleren van
de interesse van scholieren in techniek. In totaal is hier 18,7 miljoen euro voor beschikbaar. Minister Van Bijsterveldt: “Techniek heeft vaak onterecht een slecht imago. We gaan nu kinderen in gesprek brengen met enthousiaste technici, we nemen ze mee op excursies naar bedrijven. Zo kunnen ze zelf zien en horen wat een carrière in de techniek werkelijk inhoudt.”
Innovatief onderwijs
De volgende stap is het verbeteren en aan- trekkelijker maken van techniekonderwijs. Er worden vernieuwende en aansprekende vormen van technisch onderwijs geïntro- duceerd, zoals de Technologieroute. Deze leerroute biedt vmbo-t (mavo) maar ook potentiële havoleerlingen met een voor- liefde voor techniek de kans om al vroeg technische praktijkvakken te volgen. Via aansluitende praktijkgerichte opleidingen op vmbo en mbo kunnen deze leerlingen dan uiteindelijk een hbo-diploma halen. Binnen maritieme techniek wordt hierop al gestudeerd via het zogeheten hbo-9 model. Hiermee samen hangt stap drie van het ka- binetsplan: het verbeteren van de arbeids- marktrelevantie van opleidingen. Er komt in het mbo meer (financiële) ruimte voor opleidingen in de techniek terwijl populaire opleidingen met beperkt arbeidsmarktper-
spectief worden geremd in hun groei. Voor zittend personeel zijn er mogelijkheden om versneld een hbo-(deel)diploma te behalen.
Samenwerking met bedrijven Voor een grotere toestroom in de techniek is samenwerking met het bedrijfsleven onontbeerlijk. Stap 4 van het kabinetsplan richt zich hierop. Er komt bijvoorbeeld 20 miljoen beschikbaar voor ‘Centers of Ex- pertise’ in het hbo. Onderwijsinstellingen en bedrijven die innovatieve ideeën hebben voor technisch onderwijs kunnen binnen het project Toptechniek in bedrijf finan- ciering vragen. Met de oprichting van het Centre of Expertise Watertechnology heeft NHL Hogeschool in Leeuwarden vorig jaar al op deze ontwikkeling geanticipeerd.
Aantrekkelijker maken Cruciaal is ook dat technici in de sector blijven werken, dat ze doorwerken tot aan het pensioen en dat ook zij-instromers kiezen voor techniek. Het bedrijfsleven is zich bewust van de eigen verantwoordelijk- heid hierin, constateert het kabinet met instemming. Binnen het domein Maritieme techniek is daarom ook veel aandacht voor de promotie- en doorstoommogelijkhe- den binnen en tussen de 4 subsectoren binnen maritieme techniek (scheepsbouw, jachtbouw, off-shore en baggertechniek) Aanvullend stimuleert het kabinet via het Vitaliteitpakket, dat per 1 januari 2013 in werking treedt, dat bedrijven op diverse manieren werknemers aantrekken en be- houden. Dit is onderdeel van stap 5.
Sociale innovatie
In het verlengde hiervan ligt stap 6: het kabinet zet in op sociale innovatie. Branches die een begin maken met een cultuuromslag gericht op gezond, vitaal en productief werken, komen in aanmerking voor ondersteuning. Gebruik makend van een ESF-E subsidie wordt op dit moment bij vier jachtwerven het sociale innovatie- potentieel onderzocht. Parallel aan deze trajecten wordt bij de betrokken werven ook een arbo Risico Inventarisatie & Evalu- atie uitgevoerd en een bijbehorend Plan van Aanpak opgesteld.
Na afronding van deze trajecten in september 2012 zal gegeven het kabinets- voornemen worden bezien of een traject kan worden gedefinieerd dat is gericht op ondersteuning bij de implementatie van de onderkende verbetermogelijkheden.