BOERENLEVEN ZO GING DAT TOEN


1950 H


Stamppot voor de varkens Door Margreet Welink


et was geweldig veevoer. De aardappel had veel mogelijk- heden maar rauw


konden boeren er niet veel mee. En dus werden de piepers die niet geschikt waren voor menselijke consumptie vroeger gestoomd voor ze ingekuild werden. Daar wa- ren verschillende manieren voor. Op de foto uit 1950 zijn de knollen in een ton gaar gestoomd waarna ze via een kiepconstructie in een kuil gestort werden. Daar werden ze met de klompen aangestampt. Een andere methode was een plank over de aardappels te leggen en daar hard overheen te stampen. Dat stomen ging met een installatie die meestal van de loonwerker was. Door water in een stoomketel te verhitten en de gloeiendhete stoom via een pijp de ton in te leiden, werden ze aard- appelen gaar. Zo waren ze beter verteerbaar en nam de voeder- waarde toe.


Er waren stoominstallaties met één stoomketel die één aardappel- ton aan kon, er waren er ook die meerdere tonnen tegelijk konden stomen. Zo kon steeds doorge- werkt worden zonder het proces te onderbreken voor het leegstorten van een aardappelton. De gare knollen werden met schil en al gevoerd, de varkens groeiden er als een dolle op. In Zeeland spraken de boeren van ‘varkens patatjes’, elders heetten ze ‘varkensknollen’ of ‘varkenser- pels.’ Ze werden vaak vermengd met gerst, daar kregen de varkens lekker vet en geel spek van. En spek, daar ging het in die dagen om. Hoe meer, hoe beter.


Het inkuilen van de gaargestoomde aardappelen ging gewoon in de blote aarde. Wel kwam er eerst een laag stro op voor de boel werd afgedekt met een fl inke laag grond. In 1950 had een boer gemiddeld zeven varkens, de kuilgrootte op de foto doet ver- moeden dat het betreff ende bedrijf er meer had.


110


BOERDERIJ 104 — no. 1 (2 oktober 2018)


FOTO: MISSET


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84  |  Page 85  |  Page 86  |  Page 87  |  Page 88  |  Page 89  |  Page 90  |  Page 91  |  Page 92  |  Page 93  |  Page 94  |  Page 95  |  Page 96  |  Page 97  |  Page 98  |  Page 99  |  Page 100  |  Page 101  |  Page 102  |  Page 103  |  Page 104  |  Page 105  |  Page 106  |  Page 107  |  Page 108  |  Page 109  |  Page 110  |  Page 111  |  Page 112  |  Page 113  |  Page 114  |  Page 115  |  Page 116  |  Page 117  |  Page 118  |  Page 119  |  Page 120  |  Page 121  |  Page 122  |  Page 123  |  Page 124  |  Page 125  |  Page 126  |  Page 127  |  Page 128  |  Page 129  |  Page 130  |  Page 131  |  Page 132  |  Page 133  |  Page 134  |  Page 135  |  Page 136  |  Page 137  |  Page 138  |  Page 139  |  Page 140  |  Page 141  |  Page 142  |  Page 143  |  Page 144  |  Page 145  |  Page 146  |  Page 147  |  Page 148