968 | WEEK 30-31 28 JULI 2021


21 Herstel in scheepvaart door vervoerconsumentengoederen en industrie


AMSTERDAM Na een lastig decennium is de scheepvaart de afgelopen periode opnieuw op de proef gesteld door de coronapandemie. Snelle opleving door groeiende internationa- le goederenhandel heeſt de impact op het vo- lume in zowel zee- als de binnenvaart echter gedempt, zo stelt ING Economisch Bureau in een marktanalyse.


Het herstel werd in de tweede helſt van 2020 ingeleid door het weer snel oplopende ver- voer van consumentengoederen in containers. Hierdoor is de terugval kleiner geweest dan ten tijde van de financiële crisis in 2009. Door een boven verwachting krachtig herstel van de industrie zet het herstel dit jaar door, met toenemende vraag naar grondstoffen (bulk- vracht). Per saldo zal naar verwachting de vo- lumegroei de krimp van 2020 goedmaken. In de binnenvaart is het bijvoorbeeld goed te merken dat de handel met Duitsland in de eer- ste vier maanden van 2021 zo’n 5 procent gro- ter uitvalt dan in 2019. Met het oog op de rest van het jaar is het gunstig dat de inkoopmana- gersindex van de industrie medio 2021 op een hoog niveau staat en er verdere groei wordt verwacht.


Tankvaart Het vervoer van minerale olieproducten heeſt naar verhouding nog het meeste te lijden van corona vanwege minder brandstofverbruik.


COLUMN


Recht in zicht


Ynke Ooijkaas


E ynke.ooijkaas@boonkvanleeuwen.com T 010 2811 815 I www.boonkvanleeuwen.nl


Na het kelderen van de olieprijs werd de te- rugval in de tankvaart verzacht door veel drijvende opslag voor de kust en in en rond de ARA-havens (Amsterdam-Rotterdam- Antwerpen). Met het stijgen van de olieprijs werd de lagere vraag voelbaar en daalden de vrachttarieven.


Ondanks de terugkeer van economische groei is de druk nog niet van de markt. In de bin- nenvaart komt dit ook doordat er een aan- tal nieuwe tankers in de markt zijn gekomen. In de tankvaart hebben brandstofdepots te maken met minder autokilometers en meer elektrische auto’s in Nederland en Duitsland. Daartegenover staat dat tankvaart voor de in- dustrie weer aantrekt. Overigens stijgen met de olieprijs de bunkerkosten van schepen – vaak de grootste kostenpost – dit jaar ook weer, al wordt de rekening in de meeste ge- vallen (grotendeels) door de opdrachtgever betaald.


Grondstoffen De binnenvaart is nog altijd sterk afhanke- lijk van het grondstoffenvervoer (55 procent droge bulk, 25 natte bulk) en daarmee is de industriële vraag een belangrijke factor voor herstel. Waar het dominante internationa- le vervoer over de Rijn en zijrivieren de afge- lopen jaren juist een remmende factor was voor de binnenvaart, stimuleert dit met een


Rust roest


De zussen Jose en Breda Feelders vormen samen scheepvaartbedrijf Milva vof en varen met het ms Milva. Als extra hulp bij het varen, maken de zussen sinds mei 2016 gebruik van de diensten van Jan Bruin (nu 73 jaar). Bruin is een inmiddels gepensioneerde oud-schip- per die graag nog vaart en zo iets bijverdient.


De zussen Feelders willen echter afscheid nemen van Bruin. Omdat hij al gepensioneerd is, verwachten de zussen geen problemen, maar voor de zekerheid bellen ze toch even met hun advocaat mr Specialis. Die wijst de zussen op een paar punten die zij over het hoofd hadden gezien.


In zijn algemeenheid geldt dat het voor werkgevers makkelijker is om mensen van 67 jaar of ouder te ontslaan. De regels over opzeg- ging zijn soepeler. Zo kan de arbeidsovereen- komst met iemand die de pensioengerech- tigde leeſtijd heeſt bereikt, worden opgezegd met een opzegtermijn van een maand. Dit kan echter alleen als de arbeidsovereenkomst is begonnen voordat de pensioengerechtigde leeſtijd werd bereikt.


Als iemand in dienst is gekomen na het bereiken van de AOW-leeſtijd, dan gelden de termijnen van het ‘gewone’ ontslagrecht. Verder hoeſt er geen transitievergoeding te worden betaald, er geldt een beperkte loondoorbetalingsverplichting bij ziekte en er gelden beperkte re-integratieverplichtingen in


geval van ziekte. Werkgeverslasten en pensioenpremie worden niet betaald voor een pensioengerechtigde.


Ketenregeling De gewone ketenregeling bepaalt hoe vaak en binnen welke periode een werknemer een tijdelijke arbeidsovereenkomst kan krijgen. Op basis van de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB) is de maximumtermijn van de ketenre- geling nu drie jaar. Het is mogelijk om drie tijdelijke (opeenvolgende) contracten af te sluiten verdeeld over een periode van drie jaar. Na deze periode heeſt de medewerker recht op een vast contract, tenzij hij er zes maanden tussenuit gaat. In dat geval begint de keten weer opnieuw.


Een AOW’er mag zes tijdelijke contracten in vier jaar hebben, daarna heeſt hij pas recht op een vast contract. Let op: de ruimere ketenregeling geldt alleen bij tijdelijke contracten die zijn gesloten na het bereiken van de AOW-leeſtijd.


Bruin is na het bereiken van de AOW-gerech- tigde leeſtijd in dienst getreden van Milva vof. Omdat de arbeidsovereenkomst is begonnen


na datum pensioenleeſtijd is voor wat betreſt de opzegging het normale ontslagrecht van toepassing.


Verlengd Een ander punt is dat Bruin al langer dan 48 maanden/ vier jaar voor de zussen werkt. Het eerste contract van Bruin in mei 2016 was een contract voor een jaar. Partijen hebben daarna gewoon doorgewerkt. Hierdoor is het eerste tijdelijk contact van een jaar stilzwij- gend verlengd voor nog eens een jaar. Het laatste contract onder de ketenregeling zou tot mei 2020 duren. Daarna is het contract voortgezet. Hierdoor komen de zussen nu boven de 48 maanden uit, waardoor Bruin kan stellen dat hij met ingang van mei 2020 op basis van een vaste arbeidsovereenkomst werkt voor Milva vof.


De bijverdiensten van Bruin hebben geen gevolgen voor zijn AOW. Een eventueel aanvullend pensioen dat Bruin heeſt opge- bouwd, wordt niet van zijn AOW afgetrokken. Dat geldt ook voor pensioenen die Bruin bij een particuliere verzekeringsmaatschappij zou hebben afgesloten.


Ynke Ooijkaas is advocaat bij Boonk Van Leeuwen Advocaten te Rotterdam en gespecialiseerd in vervoers-, binnenvaart- en handelsrecht. Ynke heeſt vrijwel haar hele werkzame carrière in een op scheepvaart gerichte werkomgeving doorgebracht en geeſt juridische ondersteuning aan diverse binnenvaartorganisaties als ook aan de zogenaamde ‘bruine vloot’.


aantrekkende staalindustrie en toenemende productie in de chemie in 2021 de groei. Ook op het gebied van containers trekt het inter- nationale vervoer aan. Dit is deels te danken aan intensiever vervoer van containers tussen Rotterdam en Antwerpen. Ook de Rijn en zijri- vieren tonen als belangrijkste markt op dit ge- bied verbetering. In de eerste helſt van 2021 is de overslag in de grootste containerbinnenha- ven van Europa – Duisburg - bijvoorbeeld met 10 procent gestegen ten opzicht van vorig jaar.


Ook neemt de retourvracht van containers (naast bouwstoffen) toe. Na het langdurige lage water in 2018 weken verladers uit naar het spoor. Met de forse groei lijken verladers de schaalvoordelen van de binnenvaart weer te waarderen. Wel blijſt de betrouwbaarheid door schommelende waterstanden voor de toekomst een risico. Steunfactor voor de lange termijn is dat de Europese Commissie het ver- voer via de binnenvaart onder de Green Deal in 2030 met een kwart wil laten stijgen.


Steenkool De energietransitie heeſt steeds grotere im- pact op ladingstromen. Het kolenvervoer was in 2020 45 procent kleiner dan ten tijde van de piek in 2013 en vertegenwoordigt nog zo’n 8 procent van het ladingpakket. Het vervoer van containers compenseert dit voor droge bulk schepen (veelal ook geschikt voor containers)


grotendeels, maar dit gaat wel vaker over kor- tere afstanden (zoals tussen Rotterdam en Antwerpen). Nieuwe ladingstromen, zoals schroot of biomassa hebben voor de binnen- vaart nog niet heel veel impact, waardoor de verdere afbouw van kolen toch voelbaar blijſt.


Vrachtprijzen Door de snelle opleving van de vervoers- vraag in combinatie met beperkte capaciteit van schepen, terminals en containers en for- se verstoringen tijdens de pandemie, berei- ken de tarieven in de containervaart onge- kende hoogten. Dit straalt ook af op kleinere schepen, zoals de ‘feeders’. Ook in de bulk- vaart zijn de tarieven historisch gezien hoog, zo blijkt onder meer uit de Baltic Dry index. Dit geldt echter niet op alle routes en voor alle zeevracht (zoals stukgoed en roll-on roll- off). In de tankvaart is het beeld door zwak- kere marktomstandigheden eveneens minder rooskleurig.


Opvallend is dat de prijzen in de binnenvaart de afgelopen tijd juist onder druk stonden. Na het hoge prijsniveau tijdens en na het langdu- rige lage water in 2018 zijn de tarieven ook in contracten weer naar beneden bijgesteld, wat de afgelopen twee jaar doorwerkte in de om- zet. De vervoersvraag is toegenomen, maar de capaciteit is zonder laagwater nog altijd rela- tief ruim.


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48