pijpleidingen naar de buurlanden. Van Leen van DSM geeft als tip om de milieuorganisaties en de samenleving al in een vroeg stadium bij innovatieve ontwik- kelingen te betrekken, zodat er meer begrip zal zijn van nieuwe technologie. “Je zult zien dat de regel- geving beter voorspel- baar zal zijn.”
Startpunt Voor iedereen staat vast, dat de Neder- landse chemie goede kaarten heeft om in de komende decennia volop mee te blijven spelen in de wereld. Het rapport laat in het midden of de Nederlandse chemie-
Europese producenten blijft daarom een belangrijke internationale rol weggelegd als leverancier van aromatische verbin- dingen en daarvan afgeleide producten. Maar niet alles blijft petrochemie. Rob van Leen, chief innovation officer van DSM, voorziet dat groene grondstoffen in 2030 al 15 procent tot 20 procent van alle grondstoffen voor de chemie zullen uitmaken. Essentieel hierbij is het ontwik- kelen van tweede-generatie-technologie voor het benutten van niet-eetbare plantendelen. DSM is daar al ver mee gevorderd. Het bedrijf bouwt samen met het Amerikaanse Poet een fabriek in de VS die stengels en bladeren van maïs grotendeels kan omzetten in alcohol met zogenoemde tweede-generatie-techno- logie. Deze productie is dus niet in con- flict met de voedselvoorziening. “Zonder tweede-generatie-grondstoffen kun je de biobased economy vergeten”, aldus Van Leen op de conferentie.
38
Fluids Processing Nr. 1 - februari 2012
Ecosysteem voor innovatie De hechte samenwerking tussen grote en kleine chemiebedrijven, kennisinstituten, universiteiten binnen onder andere publiekprivate onderzoeksprogramma’s zal een flinke impuls geven aan de innovatie, evenals de samenwerking met sectoren als agrofood en life sciences. Met dit zoge- noemde ecosysteem voor innovatie loopt Nederland in de wereld voorop. Volgens Alma zullen hierdoor nieuwe vindingen
sneller tot nieuwe producten leiden. Graeme Armstrong, bestuurslid van AkzoNobel, stipt nog een andere vorm van samenwerking aan: Basf en AkzoNobel houden de kaarten niet meer tegen de borst. Ze bekijken of ze iets nuttigs met elkaars octrooien kunnen doen en voorzien elkaar waar nodig van licenties. “We kunnen niet in een vacuüm innoveren. Samenwerking is een must”, aldus Armstrong.
Wet- en regelgeving De regelgeving maakte in Utrecht de ton- gen los. Vnci-voorzitter Werner Fuhrmann, tevens lid van het Executive Committee van AkzoNobel is voor het instellen van een
wereldwijde bodemprijs voor CO2 van 50 euro per ton. Dat zet volgens hem zoden aan de dijk bij een verder reductie van
CO2-emissies. Ook is hij voor een beter systeem van de Europese handel in CO2- emissierechten. “Bedrijven die met emissie-
verlaging voorop lopen moet je niet bestraffen maar belonen”, aldus Fuhrmann. Vnci-directeur Alma stelt dat de veiligheids- en milieuregelgeving in Nederland nog te veel uitgaat van middelenvoorschriften en te weinig van doelvoorschriften. Ook is de regelgeving gericht op individuele bedrijven en niet op ketens, wat tot verwar- rende situaties leidt. Verder zijn de regels niet internationaal genoeg, waardoor het bijvoorbeeld lastig is om de vergunningen rond te krijgen voor het aanleggen van
bedrijven de komende jaren extra moeten gaan investeren. Cijfers daarover ontbre- ken. Ook besteedt het rapport betrekkelijk weinig aandacht aan het oplossen van het tekort aan onderzoekers en ingenieurs. Met deze studie is het laatste woord dan ook niet gezegd. ‘Dit document is een startpunt voor de discussie. Welk scenario zich zal ontwikkelen, weten we nog niet. Duidelijk is wel, dat intensieve samen- werking bij alle scenario’s de sleutel tot succes vormt’, aldus Alma. n