40 NIEUWE WET OPENT SUBSIDIEPOT VOOR HAVENINFRASTRUCTUUR Schweizer Rheinhäfen in expansiekoorts
WEEK 26-27 24.06.2015
Hafen Kleinhueningen. Foto Judith Stalpers
BASEL Eerder dit jaar keurde de Nationalrat (de ‘Tweede Kamer’) in Zwitserland een her- ziening van de wet voor goederentransport goed. Met de ‘nieuwe’ wet komen voor het eerst ook internationale havens in aanmer- king voor overheidssubsidie. De wet gold daarvoor alleen voor wegen en spoorwe- gen. Zwitserland maar één internationale haven, de Schweizerische Rheinhäfen in Basel. Dus rekent het havenbedrijf erop dat de staat de helſt van de ambitieuze uitbrei- dingskosten gaat dragen. De nieuwe wet moet deze maand (juni) door de Ständerat (de ‘Eerste Kamer’) worden goedgekeurd. Dat beschouwen de havenautoriteiten als een formaliteit. In 2016 wil de haven met de bouwwerkzaamheden beginnen. De contai- nercapaciteit wordt verdubbeld.
Het is een zwoele zomerse vrijdagmiddag en eigenlijk zijn vrije dag maar Simon Oberbeck, de persvoorlichter van de Schweizerische Rheinhäfen (SR), groet hartelijk, loopt direct naar de wand in zijn werkkamer om in rap tempo aan de hand van een langgerekte kaart over ‘onze’ haven te vertellen. Oké, de haven is drie havens, en wij staan in Kleinhueningen (zie kadertje). De droge cijfers en de droge kaarten interesseren me weliswaar, maar die zijn ook te googelen. En omdat ik de nieuw- ste ontwerpen voor de uitbreiding van de haven niet op de foto mag zetten, zie ik liever
meer ‘natte’ haven. Al kijkend kan Oberbeck me dan meer over de Rheinhäfen vertellen. Des te beter, vindt ook Oberbeck. “Laten we naar de silo gaan. Daar hebben we een 360 graden panorama over Basel”. Zo gezegd, zo gedaan. Oberbeck neemt me op een ‘ex- clusieve trip’ naar de oudste graansilo van Basel, de Bernoulli Silo uit 1924 die Rhenus Logistics nu gebruikt. De bakstenen toren heeſt een schorre liſt die ons in een heel rustig tempo naar het uitzichtplatform of 53 meter hoogte. Voor Oberbeck genoeg tijd om de hele geschiedenis van de silo’s in Basel te vertel- len. “In onze haven liggen de strategische noodvoorraden voor het land, zo’n 385.000 kubieke meter graan waarmee we de bevol- king een paar maanden kunnen voeden”. We stoten op een ‘exclusieve’ toeristengroep die het platform net verlaat. Inderdaad het uitzicht is indrukwekkend. De azuurblauwe hemel reflecteert in de Rijn en havenbekkens. De honderden ultramarijn blauwe zonnepa- nelen op het logistiekcentrum van Rhenus spiegelen verblindend. En natuurlijk zijn er de Zwitserse bergketens op de achtergrond. Bernoulli biedt ook een vogelperspectief op de haven Kleinhueningen, die de komende jaren een metamorfose ondergaat. Zo hebben de havenautoriteiten samen met hun eigena- ren, de Basel-Stadt en het Basel-Landschaſt, besloten. Protesten zijn er genoeg; van de bur- gers en ook van de verladerskant. Men houdt echter vast aan de plannen.
Uitbreiding De bouwkundige planning is min of meer klaar. De uitbreiding van de Hafen Nord in Kleinhueningen gaat over containercapaciteit, een ‘must’ wanneer Maasvlakte II open gaat.
De werkzaamheden vinden in twee etappen plaats en moeten in 2022 afgesloten zijn. In samenwerking met SBB Cargo bouwen de Rheinhäfen eerst een nieuw bimodaal spoor- terminal op braakliggend terrein direct met aansluiting op de snelweg A2. Dan beginnen de werkzaamheden voor een derde haven- bekken dat aan het spoorterminal grenst, en haaks op havenbekken 2 komt. De nieuwe waterzijdige containerterminals vormen dan een aanvulling op de nieuwe bimodale spoor- terminal en functioneren als een volwaardig trimodaal terminal met twee grote voorde- len. De grootste Rijnschepen van 135 meter lengte kunnen er geladen en gelost worden en het aangrenzende spoor biedt plaats voor 750 meter lange treinen. Dat scheelt in rangeerwerk, wat een tijdbesparing is voor het doortransport naar en van het Zwitserse achterland, tot theoretisch aan Genua in Italië toe.
Rotterdam-Genua Zwitserland zet op een hoogwaardige modal shiſt. De regering wil 60 procent van het goe- derenvervoer op het spoor laten plaatsvin- den. Dit transport komt in de toekomst steeds vaker met het binnenschip uit Rotterdam en Antwerpen aan. Zo heeſt Rotterdam dat overal aangekondigd met de ontwikkeling van Maasvlakte II, en ook Antwerpen wil zijn volumegroei in de containersector via modal shiſt verder transporteren. Zwitserland heeſt daarom een goede trimodale haventermi- nal nodig en investeert daarom ook in een nieuwe tunnel voor goederentreinen door de Gotthard, de zogenoemde NEAT die in juni 2016 wordt geopend . De weg van Rotterdam naar Genua wordt dus egaler en korter. Er
zijn ook lokale redenen voor de uitbouw. De pachtrechten van het terminalterrein waar Swiss Terminal (Contargo-Rhenus) nu de containeroverslag doet, lopen in 2029 af. Dan moet het terrein aan de stad worden terugge- geven. De stad wil het terrein voor kantoor- en woningbouw gebruiken. De capaciteit van Swiss Terminal valt dus weg. Er zijn plannen om in Weil, de coöperatiepartner in het Rhein- Ports-verbond (zie kadertje), ook een nieuw trimodale containerterminal te bouwen. De plannen voor Weil zijn minder rijp. Het project is daar ook ingewikkelder omdat de spoorver- binding uitgebouwd en een nieuwe snelweg- verbinding aangelegd moet worden. Het rea- liseren van zulke voornemens duurt meestal decennia. Echter, ook Rheinhäfen zal in de Weil-uitbreiding mee investeren. Wellicht het meest overtuigende politieke argument is de werkgelegenheid. “De industrie gaat zijn lo- gistiekcentra elders plaatsen wanneer wij niet meer capaciteit aanbieden”, zegt havendirec- tor Hans-Peter Hadorn in verschillende media. “En als het logistiekcentrum elders staat, dan volgt de productie. Basel dreigt zijn indus- trie en werkgelegenheid te verliezen zonder havenuitbouw”.
Manoeuvreren Alle aandacht gaat dus eerst naar Kleinhue- ningen. Het wordt voor de schepen wat meer manoeuvreren om in het nieuwe bekken te komen. Alle simulaties laten zien dat er nauwelijks meer tijd mee is gemoeid om havenbekken 3 te bereiken. De huidige 135 meter schepen halen met gemak de bocht, en zelfs de toekomstige 150 meter lange schepen kunnen het bekken indraaien. Als beide grootprojecten af zijn, dan breidt de contai-
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52
