1010 | WEEK 10-11 08 MAART 2023


HAVENDIRECTEUR JEROEN VAN DEN ENDE:


‘Belang van Port of Zwolle steeds groter door lage waterstand en chauffeurstekort’


KAMPEN Hoewel hij het naar eigen zeggen ‘niet kies vindt om op de ellende van anderen te dansen’, is Port of Zwolle-havendirecteur Jeroen van den Ende sinds afgelopen zomer één ding heel duidelijk geworden: ‘Havens en logistiek zijn superbelangrijk voor de regio- nale economie’. “De afgelopen zomer hebben we heel veel laagwater gehad. In het achter- land was gewoon geen water en dus geen of maar beperkt scheepsverkeer mogelijk.” Port of Zwolle, het samenwerkingsverband van de havens in Zwolle, Meppel en Kampen, had daarvan, juist vanwege haar ligging aan het IJsselmeer, totaal geen hinder.


verschiet, zijn de economische kansen voor dit havengebied aanmerkelijk verbeterd.


ALEX DE JONG


“Zodoende hebben wij heel veel overslag ge- pleegd voor het achterland,” aldus Van den Ende. En hij voorziet voor de komende jaren veel meer laagwaterproblemen, met dien- tengevolge steeds meer kansen voor Port of Zwolle. Zeker ook nu er een toenemend chauf- feurstekort ontstaat.


Van den Ende deed zijn uitspraken aan boord van mps Nirvana, waarmee Christophe van der Maat, staatssecretaris van defensie (VVD), een bezoek bracht aan de Kamper Haatland- en Zuiderzeehaven, als onderdeel van het samenwerkingsverband Port of Zwolle. Het bezoek kwam tot stand op initiatief van VVD- kandidaat Tiemen Jan van Dijk, die samen met de partij voor de aankomende Provinciale Staten-verkiezingen de provincie intrekt.


“Vervoer over water groeit. Er is hiervandaan heel veel naar Overijssel, Drenthe en zelfs tot over de Duitse grens getransporteerd. Daarmee hebben we heel duidelijk de meer- waarde van ons havenbedrijf laten zien. Wij hebben in Port of Zwolle totaal geen last van ondiep water”, aldus Van den Ende.


“En vergeet niet: dit is niet de laatste keer dat we dit gaan meemaken; daar zijn de ingeni- eurs van Rijkswaterstaat het wel over eens.” Volgens hem moeten we in Nederland anders gaan denken: “Eerst moesten we het water buitenhouden, maar nu moeten we het wa- ter toelaten en vasthouden.” Met volop kansen voor Port of Zwolle. Sterker nog: met ook de verbreding van de Kornwerderzandsluis in het


Ladingstromen Port of Zwolle is een samenwerkingsver- band tussen de gemeenten Kampen, Zwolle en Meppel; alle drie met een eigen haven. Daarnaast participeren ook de provincies Drenthe en Overijssel in deze coöperatie. “De regio behandelt verschillende ladingsoorten”, zo vertelt Van den Ende. “Droge en natte bulk: veel veevoeder en fossiele brandstoffen, maar ook containers, zowel via Meppel (MCS), als via de IJsseldelta-terminal in Kampen.” Terwijl de Nirvana door het Kamper havengebied vaart, doet Van den Ende zijn verhaal en wijst zo nu en dan op de bedrijven die men passeert: “Hier zien we het meest circulaire bedrijf wat we in onze haven hebben: een scheepsslope- rij (Hoeben, red.).” Aan de kade ligt een zeven- tal vissersschepen die aan de vissersvloot zijn onttrokken en moeten worden gesloopt. “Zij doen dit heel effectief, zonder brander. Ze trek- ken het schip op de kade en strippen alles eraf wat nog verkoopbaar is. Het schip zelf vindt als metaalschroot zijn weg weer naar diverse staalfabrieken, denk aan Tatasteel, maar ook in Gent en Turkije. Het wordt daar toegevoegd aan nieuw te vormen grondstoffen.”


Overslagcijfers “We hebben de afgelopen jaren een heel groot onderzoek gedaan”, vertelt Van den Ende en presenteert een slide met cijfers van 2021. “Ik moet zeggen dat we het in 2022 iets minder hebben gedaan, maar gelukkig vielen de cij- fers van de deepsea-havens overall ook wat tegen, dus zo slecht hebben wij niet eens ge- presteerd.” Er werd 141.000 teu aan containers overgeslagen, circa 150 cruiseschepen deden met name Kampen (en in minder mate Zwolle) aan en er werd ongeveer zeven miljoen ton aan bulk overgeslagen.


Van den Ende: “Dat is ietsjes meer geworden door het laagwater in ons achterland.” De ha- vengebonden bedrijven bieden aan directe werkgelegenheid 1.750 banen. “Indirect was altijd een vage vlek, maar ook dat hebben we laten uitrekenen: veertigduizend banen.” Hij geeſt aan zelf wel een beetje van dat ge- tal te zijn geschrokken. “De economische toe- gevoegde waarde van de aanwezige bedrij- ven is 165 miljoen euro, met indirect nog eens 3,5 miljard euro.” Van den Ende: “Als ik dit ge- tal noem, zeggen mensen ‘is dat wel waar?’ Maar we hebben het door een expert laten uitrekenen.”


Jeroen van den Ende, directeur Port of Zwolle.


Sterk netwerk “Wij zijn intermediair tussen bedrijfsleven en overheden. We doen veel aan de positione- ring en branding, krijgen veel funding vanuit Europese projecten. Er loopt een waterstofpro- ject en we hopen meer zeescheepvaart te kun- nen ontvangen die hier alternatieve biobrand- stoffen kunnen bijmengen; geproduceerd door een lokaal bedrijf dat een en ander uit frituur- vet maakt.” Hij is naar eigen zeggen vooral bezig een sterk netwerk te creëren. “Zoals de lobby voor het sluisproject Kornwerderzand”, vertelt de havendirecteur. “Daar kan ik kort over zijn. Ik dacht dat we vorige week zouden tekenen en heb van frustratie bijna mijn laptop in drieën geslagen. Er waren toch nog een paar onder- nemers die nog wat ‘dingen’ zagen en daarom nog niet wilden tekenen. Maar ik denk wel dat het goed gaat komen. Nog voor de verkiezin- gen is het rond. Dan kunnen we straks eindelijk in Kampen schepen tot vijfduizend ton laden en lossen; dichtbij de eindgebruiker.” Zeer gunstig voor dit havengebied, zo blijkt.


Lees meer over de Kornwerderzandsluis op pagina 2


Port of Zwolle heeſt in vele opzichten de wind in de zeilen, zo blijkt. “We zijn door de regio Zwolle aangemerkt als een van de twee kroonprojec- ten. Daar was ik wel heel vereerd over, maar dat geeſt natuurlijk ook een bepaalde druk.” Met fi- nanciering vanuit de zogenoemde Regiodeals moet het havenbedrijf zich verder profileren en professionaliseren. “Zodoende hebben we afge- lopen vrijdag ook een grote aanbesteding bij vijf ingenieursbureaus neergelegd. We willen graag in kaart brengen wat we nu precies aan grond in Port of Zwolle beschikbaar hebben. Hoeveel stukjes bos, maar ook: hoe kunnen we een weg of een bedrijf verplaatsen en extra ruimte creë- ren. We gaan in alle drie havens inventariseren wat er nog is. Een groot onderzoek, dat veel zal gaan kosten. Een onderzoek dat best spannend is, maar tegelijkertijd ook heel erg noodzakelijk, omdat we moeten weten waar we staan. Meten is weten, tenslotte.” De opsomming noopt de aan boord aanwezige staatssecretaris tot een


vraag: “Betekent dit ook dat er een streng vesti- gingsklimaat gaat komen en je bedrijven even- tueel ook kunt dwingen om weg te gaan en zich elders te vestigen?” Van den Ende durſt er geen uitspraken over te doen en laat dat graag ‘aan de politiek’ over. Dat er evenwel iets moet ge- beuren, lijkt duidelijk. Tenslotte voorziet hij dat Port of Zwolle - mede met de verbreding van de Kornwerderzandsluis - een belangrijke lo- gistieke hub zal gaan worden. “We gaan bin- nenkort op handelsmissie naar de Baltische staten. Die hebben hun vizier, met het sluiten van de Russische grenzen, allemaal deze kant op gericht.” Veel van de toekomstige handel zal dan via het water moeten worden aange- voerd, zo weet hij. “Er is een tekort aan chauf- feurs. Oekraïense chauffeurs zijn er nauwelijks nog – de redenen zal een ieder duidelijk zijn – maar ook vanuit andere landen is een schreeu- wend tekort aan chauffeurs.” Van den Ende ver- wacht dat daarmee steeds meer vervoer over water zal gaan, met straks de Port of Zwolle als de perfecte plek om coasters tot 5.000 ton een plekje te geven. Dat gaat een boost voor de re- gio opleveren, zo voorspelt hij.


Concurrentie Of de haven een concurrent van Rotterdam, Amsterdam en Antwerpen gaat worden, wil Van der Maat tenslotte nog weten. Van den Ende: “We werken juist heel goed met deze drie sa- men. Tijdens het komende havendiner komt de havendirecteur uit Rotterdam bij ons spreken en de CEO van het Amsterdamse Havenbedrijf zit bij ons in Raad van Advies. Daarnaast heb ik een hele nauwe band met Antwerpen.


Houthandel Wijma, hier in Kampen, slaat heel veel over in Antwerpen. We onderhou- den een dagelijkse containerlijndienst. En in Meppel slaan we heel veel over voor Friesland Campina. Er is geen Chinese moeder die haar kind andere melk geeſt dan de bus met het Friese vlaggetje. Vanuit ons havenbedrijf vin- den wekelijks 21 afvaarten richting Amsterdam, Rotterdam en Antwerpen plaats. Het is twaalf uur varen naar de Waalhaven, veertien uur naar de Maasvlakte en twintig uur naar Antwerpen.”


17


‘Binnenkort een groot tekort aan bedrijventerrein’


KAMPEN “Nederland - en daarmee ook Kampen - krijgt een bedrijventerreinen-pro- bleem”, zo beweert burgemeester Sander de Rouwe. “We hebben het in Nederland over grond, over gebied, maar dan altijd in relatie tot de boeren, de energietransitie en de wo- ningbouw. Die nieuwe top drie veegt het on- derwerp ‘bedrijventerreinen in Nederland’ helemaal van de kaart. Dat vind ik een groot gevaar, want over vijf, zes jaar gaan we daarmee een heel groot probleem krijgen. Dan kunnen heel veel bedrijven niet meer uitbreiden.”


ALEX DE JONG


De Rouwe deed zijn uitspraken aan boord van mps Nirvana, waarmee Christophe van der Maat, staatssecretaris van defensie (VVD), een bezoek bracht aan de Kamper Haatland- en Zuiderzeehaven, als onderdeel van het samen- werkingsverband Port of Zwolle.


Zuinig op landschap “Tien jaar geleden hadden we teveel bedrijven- terreinen, maar ondertussen zijn drie concurre- rende onderwerpen op de nationale agenda ge- komen en daardoor is het hele thema van vitale bedrijventerreinen finaal van de kaart verdwe- nen”, aldus De Rouwe. “Dit onderwerp behoeſt echt aandacht in Kampen, in heel Nederland.” In Kampen is al enkele jaren geleden het laat- ste stukje bedrijventerrein verkocht. “Onze ge- meenteraad is heel zuinig op het landschap, en men vindt de discussie over het uitbreiden van de haven echt moeilijk”, merkte hij eufemistisch op. Desondanks is er volgens de Kamper bur- gervader wel een ‘oplossing waarover iedereen het eens is’: “De eerste oplossing is het beter benutten van haventerreinen, daar is van links tot rechts overeenstemming over.” Volgens De Rouwe is Port of Zwolle ‘het economische hart van het gebied met een omtrek van honderd ki- lometer rondom’. “Binnen dit gebied wordt de druk gevoeld om bestaande terreinen beter te


benutten. Daar is ook volop politiek draagvlak voor. Dus we moeten als de wiedeweerga dit onderwerp - waar link tot rechts het over eens zijn - benutten! Ten tweede, en daarover zit be- weging in de Kamper politiek: er moeten bedrij- venterreinen bij!”


Marktonderzoek Om die behoeſte in kaart te brengen, geeſt het college van b en w binnenkort het startsein voor een groot marktonderzoek. “We hebben het dan niet over ‘natte’ bedrijventerreinen, want dat ligt nog te gevoelig en daar moet de raad dan maar over oordelen, maar over droge be- drijventerreinen. Daar moeten we snel iets mee doen”, zo stelde De Rouwe. “Als hier (in het ha- vengebied, red.) niet de ruimte is, maar wel iets verderop, dan kun je met bedrijven hier het ge- sprek aangaan omtrent hoe zij verplaatst kun- nen worden; bedrijven die ooit ‘in de goedkope tijd’ hier zijn neergestreken, maar hier eigen- lijk niet horen. Want wil je innoveren, wil je


dynamiek, wil je een circulaire haven, dan heb je ruimte nodig. Immers: zonder ruimte kun je niet bewegen.” Hierover vindt op dit moment al een tweede onderzoek plaats, zo liet hij het politieke gezelschap weten. Burgemeester De Rouwe: “Alles wat we hier doen, heeſt niet uit- sluitend te maken met Kampen - zoals onze inwoners vaak denken - maar met de ge- hele regio Zwolle: het ge- bied van honderd kilometer rondom. Dat betekent dat we de schaarse ruimte goed moeten benutten en bedrij- ven hiernaartoe moeten halen die niet alleen Kampen, maar het ge- hele gebied rondom kunnen versterken.”


Burgemeester Sander de Rouwe. Foto Marjan van Houwelingen


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64