028 Interview


Tekst: Wout de Bruijne Beeld: De Beeldredaktie/Marcel van Hoorn


‘Livingstone heeft mij nooit meer losgelaten’


Tandarts Ben de Ponti was een ontdekkingsreiziger. Althans, voor even. Hij trad drie maanden lang letterlijk in de voetsporen die zijn grote held David Livingstone in Afrika achterliet en schreef daar een boek over. “Soms stond ik binnen tien meter van waar hij stond.”


A


fgelopen vakantie was hij in Sri Lanka. “Mooie reis, mooi land, lieve mensen, maar we gaan volgende keer weer naar Afrika”, knipoogt Ben de Ponti.


Hij zegt vakantie, omdat de 68-jarige tandarts nog steeds werkt, hij koos Sri Lanka omdat je ‘af en toe toch ook eens een andere bestemming moet proberen’ en hij wil weer naar Afrika omdat… Heeft u even? De Ponti en echtgenote Cobi hebben


Afrika, met name Malawi, ruim veertig jaar geleden in hun hart gesloten. In en rond hun huis, op een van die mooie Zuid-Limburgse heuvels, getuigen beelden zwijgend van die passie. Maar de vlaai die bij ons gesprek al snel op de gastvrije tafel staat, is zo Limburgs als maar kan. Het ‘waarom Afrika?’, hoeven we er


niet bepaald uit te trekken. De Ponti is een hartstochtelijk verteller. De tandarts schreef er zelfs een dik boek over. Dat wil zeggen, hij schreef eigenlijk vooral over een mede Afrika-fan: In Livingstone op de voet gevolgd beschrijft hij zijn reis dwars door Malawi in 2007, nagenoeg ‘letterlijk’ in de voetsporen van zijn held David Livingstone. De Ponti volgde te


voet en per bootje drie maanden lang de trajecten die de beroemde negentien- de-eeuwse Schotse arts, zendeling en ontdekkingsreiziger aflegde door, zoals het toen heette, Nyasaland. Het idee daarvoor kreeg De Ponti


onbewust waarschijnlijk al eind jaren zeventig. “Cobi en ik werkten vanaf 1976 in Malawi”, vertelt hij. “Op een gegeven moment belandde ik met hepatitis A langdurig op bed in onze woonplaats Mzuzu in het noorden. Uit verveling las ik alles wat ik maar te pakken kon krijgen zoals ook het boek Livingstone’s Lake van Oliver Ransford. Het gaat over de geschiedenis van Malawi en over het ‘cartograferen’ door Livingstone van het enorme Malawimeer, door hem Lake Nyasa genoemd. Livingstone heeft me nooit meer losgelaten.” Wat De Ponti vooral aanspreekt in de


ontdekkingsreiziger, is zijn humaniteit. “Destijds was de slavenhandel op zijn hoogtepunt, of beter gezegd, dieptepunt en Livingstone was een fel tegenstander. Hij geloofde dat eerlijke handel, onder- wijs en christendom er een einde aan konden maken. Daarom wilde hij het weerbarstige continent ontsluiten, in de eerste plaats voor de Afrikanen zelf. Andere ‘Afrikagangers’ zoals Stanley en


Burton, waren daar destijds vooral uit eigenbelang en waren snel met zweep en geweer.” De verhalen over Livingstone stookten


het vuurtje op dat altijd al in De Ponti smeulde. “Als kind zag ik in de ‘goede’ kamer van mijn oma intrigerende Afrikaanse beeldjes en ‘heeroom’ Jan was missionaris in Nyasaland en vertelde mooie verhalen. Ik wilde later ook in Afrika werken.” Lachend: “En dan tege- lijk de wereld verbeteren.” Maar de jonge De Ponti wordt tandarts


en werken in Afrika ligt dan minder voor de hand dan voor bijvoorbeeld tropenartsen. Voor tandheelkunde koos hij overigens niet heel bewust. “Ik was een dromer, keek liever naar buiten, nu nog. Maar als iets écht moet gebeuren, kan ik wel doorpakken. Zo slaagde ik op de middelbare school tegen alle verwach- tingen in toch in één keer. Tja, dan moet je een studie kiezen en daar had ik nog niet echt over nagedacht. Geneeskunde leek me wel wat, maar daarbij kreeg je te maken met ‘dode mensen’ en dat wilde ik niet. Dan maar tandheelkunde, dat leek mij ook wel leuk.” Het bleek inder- daad zó leuk, dat De Ponti nu op 68-jarige leeftijd nog steeds een dag per week in de praktijk staat. “Maar ik zou dit werk


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84