Turnaround De simulator biedt uitstekend de gelegen- heid om op diverse aspecten te trainen: stressvolle situaties, grote en kleine events, maar ook andere niet-alledaagse situaties. Langstraat: “Een turn-around wordt door- gaans maar eens per vier à vijf jaar uitge- voerd. Dat is dus iets waar je lastig routine en ervaring in opbouwt. Bij een workshop in onze simulator kunnen we het bedrijfs- leven ook daar op trainen.”


Complex systeem “Een van de belangrijke trends die we nu onder andere in de industrie zien, is dat opvattingen over veiligheid aan het veran- deren zijn”, vertelt Rost. “Er werd bijvoor- beeld voorheen vrij lineair gedacht over veiligheid. Daarbij ging men er van uit dat een opeenstapeling van events plaatsvond die uiteindelijk tot een calamiteit leidde.” Bij dit zogenaamde gatenkaasmodel, in 1990 geïntroduceerd door psycholoog James Reason, gaat men uit van vier verde- digingslagen (invloed organisatie, onveili- ge supervisie, precondities onveilig hande- len en onveilig handelen). Als er gaten ontstaan in de vier lagen die in elkaars ver- lengde liggen, kan een ongeluk ontstaan. “Op zich is dat model bruikbaar om dingen inzichtelijk te maken, maar het feit is dat de wereld van de procesoperator veel com- plexer is geworden”, vindt Rost. “Je hoort heel vaak dat de mens de zwakste schakel is, maar we leven tegenwoordig in een complex systeem, vooral in een moderne fabriek. Je kunt niet zonder meer zeggen dat de meeste ongelukken zijn terug te leiden op de mens. Je kunt net zo goed zeggen dat er ook heel veel ongelukken worden voorkomen door de mens. De mens kan je dus met evenveel recht de sterkste schakel noemen.”


Tools Als we kijken naar safety in de proces- industrie zien we dat er een enorme toe- name is in regulering. Voor heel veel zaken zijn er regels gekomen, uitzonderingen en weer nieuwe regels. Een veelvoud aan re- gels is echter geen recept voor een veilige fabriek. “De kunst is om effectieve regels te creëren”, licht Rost toe. “Maar daarnaast is het heel belangrijk dat medewerkers de kans en gelegenheid krijgen om bewust en kritisch bezig te zijn met hun dagelijkse handelingen. Daar kan je mensen heel goed op trainen.” Dan rijst de vraag of het veranderen van de bedrijfscultuur an sich niet nog meer protocollen aan de reeds lange lijst van bestaande protocollen toevoegt. Volgens


Rost is dat niet nodig. “Als er een event is geweest, denk ik dat het goed is om na te bespreken wat er nu precies gebeurde. Zo’n debriefing hoeft niet volgens een checklist te verlopen. Wel kunnen wij mensen de tools aanreiken om zo’n bespreking effectief te laten plaatsvinden. Zo’n debriefing is er niet om mensen te bekritiseren, maar om van elkaar te leren. Net zoals je bij aanvang van je werk een briefing of een wachtover- dracht inplant. Dit is een goed instrument om je situational awareness op te bouwen.”


Bijdrage We hadden het eerder in dit artikel al over moderne ontwikkelingen in de industrie, zoals big data en de toenemende digitali- sering. Juist deze digitalisering maakt aan- dacht voor de ‘zachte factoren’ zoals com- municatie belangrijker dan voorheen, vindt Langstraat. “Denk aan overload door teveel informatie, denk aan misinterpretatie van gegevens, maar je zult ook zien dat door de big data er een verschuiving plaatsvindt in de manier van denken in zo’n control room.


Effectief De operator of the future ziet er volgens Langstraat anders uit dan nu: “De werk- omgevingen gaan de komende tijd veran- deren. We zien nu al dat ploegendiensten, die ooit tien man sterk waren, nu uit een man of zes bestaan. Dat wordt nog min- der. Je bestuurt straks een fabriek met een man of drie. De field operator wordt bo- vendien straks breder inzetbaar. Die moet dan het een en ander van eerstelijns on- derhoud weten. En zowel procesoperator als field operator hebben straks meer IT- skills. Verder zul je zien dat controlekamers steeds meer gecentraliseerd worden: één grote controlekamer bedient dan verschil- lende plants en in die kamer zitten maar een paar mensen. Juist dan is effectief communiceren belangrijker dan ooit.”


Vloeiender Ook de technische opleidingen zullen veranderen. “Waarom staan we nu nog droge natuurwetten uit te leggen, terwijl je dat ook in een praktijksituatie of in


Je kunt niet zonder meer zeggen dat de meeste ongelukken zijn terug te leiden op de mens. Je kunt net zo goed zeggen dat er ook heel veel ongelukken worden voorkomen door de mens...


Vroeger had alleen het management inzicht in de cijfers en hoorden de procesoperators één keer per kwartaal of ‘ze het goed deden’. Nu zien ze realtime hoe de vlag erbij hangt. De procesoperator kan straks dus zien dat er geld wordt verdiend door bepaalde han- delingen wel of niet te doen. Ze worden dus veel meer onderdeel van het zakelijke pro- ces en kunnen zien en horen hoe ze daaraan een bijdrage leveren, mits je ze wel echt betrekt in die ontwikkelingen.”


Besparen Een goed voorbeeld van realtime controle en inzicht is de CO2


-reductie. Langstraat:


“Dat wordt de komende jaren steeds be- langrijker. De nieuwe generatie die nu in de schoolbanken zit, wil daarmee aan de slag. Die kunnen straks zien dat als ze een generator even laten aftoeren ze direct een x aantal kilo CO2


besparen. Wat dat betreft


bieden die nieuwe ontwikkelingen enorm veel kansen.”


een simulator kunt uitleggen?” Volgens Langstraat wordt het technische onder- wijs dan niet alleen effectiever, maar ook interessanter voor de student. “De tijd die je dan overhoudt kan je prima besteden aan soft-skills”, vult Rost aan. “Dat betekent overigens niet dat er niet meer gestampt en geblokt hoeft te worden. Je moet je alleen afvragen wat het doel is van je on- derwijs en hoe je dat doel het beste kunt bereiken.” “Van mij hoef je niet uit je hoofd te kunnen uitrekenen hoe je indicatoren van faalme- chanismen bepaalt als daar ook uitsteken- de software voor is”, vindt Langstraat. “Het gaat er om dat jij op het juiste moment kunt bepalen of die pomp nu vervangen moet worden, of dat het nog niet nodig is. Het onderwijs en het bedrijfsleven komen daarbij ook steeds dichterbij elkaar te leg- gen. De stap tussen het onderwijs en de praktijk wordt daardoor steeds vloeiender. Die samenwerking levert de winst op.”


31


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48