Wat is dat nou?
Een zwelling van de onderlip
Y Wat zie ik? Een 31-jarige vrouw heeft al ruim een jaar een pijnloze zwelling van haar onderlip. De zwelling varieert soms in grootte maar verdwijnt nooit helemaal. Het lippenrood van de onderlip rechts is vaak droog, waarvoor ze vaseline gebruikt. Ze vindt de zwelling cosmetisch storend en vraagt of er iets aan gedaan kan worden. De patiënte is gezond en gebruikt geen medicatie. Bij onderzoek van de hals is er geen zwelling zichtbaar of palpabel. De huid van het aangezicht toont geen ongerechtigheden. De onderlip is gezwollen, rechts meer dan links, en voelt bij palpatie iets stevig aan. Het mondslijmvlies en de gingiva hebben een normaal, gezond aspect. De dentitie is volledig en goed onderhouden zonder afwijkingen bij klinisch onderzoek.
Y Wat is het? Een diffuse zwelling van een lip door een trauma, dentogene ontsteking of angio- oedeem ontstaat binnen korte tijd, waardoor de diagnose veelal duidelijk is. Een lang bestaande lipzwelling kan berusten op cheilitis glandularis dat wordt veroorzaakt door een ontsteking van de kleine speeksel- kliertjes of door cheilitis granulomatosa, een ontstekingsachtige, meestal pijnloze granulo- mateuze aandoening die wordt gekenmerkt
door recidiverende, langer bestaande zwelling van de onder- of bovenlip. Beide lippen zijn bijna nooit gelijktijdig aangedaan. Bij histolo- gisch onderzoek wordt een granulomateus infiltraat gezien. De aandoening komt vooral voor tijdens de adolescentie en op middelbare leeftijd, even vaak bij mannen als bij vrouwen. De oorzaak is onbekend. Mogelijk is er een associatie tussen de aanwezigheid van een peri-apicale ontsteking en cheilitis granulo- matosa. Granulomateuze ontstekingen komen onder andere ook voor bij de ziekte van Crohn en sarcoïdose en cheilitis granulomatosa kan, hoewel zeldzaam, het eerste symptoom zijn van deze ziekten. Bij de ziekte van Crohn kunnen mondafwijkingen voorkomen, zoals submucosale zwellingen (cobblestones), aften en monddroogte die behulpzaam kunnen zijn bij het stellen van de vermoedelijke klinische diagnose. Ook zeldzaam is het syndroom van Melkersson-Rosenthal, dat bestaat uit een combinatie van cheilitis granulomatosa, fissuurtong en voorbijgaande, meestal enkelzijdige, partiële of complete facialispara- lyse waarbij de verschijnselen niet noodzake- lijkerwijs gelijktijdig aanwezig hoeven te zijn.
Y Wat doe ik? De patiënt wordt verwezen naar een mka- chirurg. Die zal door middel van de anamnese
trachten na te gaan of de zwelling een uiting kan zijn van een systemische aandoening en verricht zo nodig aanvullend onderzoek, zoals bloedonderzoek. Er zal een biopt worden genomen uit het aangedane gebied om richting te geven aan de differentiële diagno- se. Behandeling van een geïsoleerde cheilitis granulomatosa, dus zonder een systemische aandoening, is lastig en kan bestaan uit herhaaldelijke intralesionale injecties met corticosteroïden of chirurgische correctie. Het resultaat hiervan is niet goed te voorspellen en er is een grote kans op recidieven. Z
Literatuur
Jamil RT, Mahima Agrawal M, Gharbi A, Sonthalia S. Cheilitis granulomatosa. In: StatPearls <Internet>. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan. PMID: 29261927. Bookshelf ID: NBK470396 Hu X, Xing Y, Mu C, Liu Y, Hua H. Association between cheilitis granulomatosa and odonto- genic infections: A case–control study. J Dermatol 2021;48:1731–1738.
https://doi.org/10.1111/1346-8138.16108.
Professor dr. Jan de Visscher bespreekt in deze rubriek afwijkingen in en rond de mond. De nadruk ligt op het herkennen van de afwijking en het zo nodig behan- delen ervan of, waar zinvol, verwijzing naar meestal de mka-chirurg.
JUNI 2024 NT DENTZ 55
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68