zijn. In een andere studie werden kits met dentaal instru- mentarium vergeleken: een herbruikbare stalen set en een disposable set van kunststofmaterialen. De herbruikbare set kwam er duidelijk beter uit. Wellicht zijn er tandartsen die zelf zulk soort wetenschappelijk onderzoek willen gaan doen of die LCA’s voor de mondzorg willen verzamelen. Elke praktijk heeft wel degelijk keuzemogelijkheden.”


Y Duurzaam is een behoorlijk uitgerekt begrip. Welke aspecten neemt u allemaal mee? “Vanuit deze leerstoel kijken we primair naar het milieu- perspectief. Maar daarbinnen zijn er al gauw zo’n veertien impactcategorieën: afval dat wordt verbrand, verontrei- niging die in water terechtkomt, sporen van medicatie in water, een te veel aan nutriënten in water dat algengroei stimuleert, fijnstof etc. CO2-emissie is er daar maar een van. Natuurlijk kijken we ook naar transportfactoren, dus waar je inkoopt en van hoe ver je het haalt. Daarnaast zijn er veel duurzaamheidsperspectieven waar wij niet direct naar kijken: de duurzame inzet van mensen bijvoorbeeld, de duurzaamheid van ons zorgstelsel, de arbeidsom- standigheden en veiligheid op productielocaties en de mensenrechten aldaar. Van de drie factoren people, planet en profit kijken wij bij uitstek naar de planeet. Ik word daar wel eens op aangesproken. En dat is wel terecht: het kan natuurlijk niet zo zijn dat wij een ziekenhuis een duurzaam alternatief adviseren als er ergens in de toeleveringsketen iets helemaal mis is met de mensenrechten.”


Y Er is in de zorg heel veel single use. Is dat altijd nodig? “Ik verbaas me daar steeds weer over. Er zijn bijvoorbeeld stalen pincetten en schaartjes die maar één keer worden gebruikt en daarna in de verbrandingsoven verdwijnen. Dat is pure waardevernietiging. Het probleem is hier vaak dat de leverancier jou het product heeft verkocht als single use disposable. Ga je het schoonmaken en hergebruiken, dan neem je als ziekenhuis alle verantwoordelijkheid voor elke vorm van besmetting of ander incident. Dat risico kan je makkelijk weerhouden van duurzamer gedrag. Ik denk dat bij de totstandkoming van die regelingen, waaronder ook de WIP-richtlijn in de tandheelkunde, duurzaamheid geen rol in de afwegingen heeft gespeeld. Daarbij is het ook zo dat fabrikanten aan veel moeten denken vóór ze iets als reusable kunnen verkopen. Zijn er bewegende delen en/ of scharnieren waar vuil tussen kan komen? Kan het nog bewegend zijn als je zorgt dat je de kop eraf kunt schroe- ven en kunt vervangen? Neem de laryngoscoop, waarmee KNO-artsen in de keel kijken vóór je gaat intuberen. Daar zit een camera in, licht en elektronica, maar ze bestaan


nog steeds als single use disposable. Ik hoop dat dit soort verbruik meevalt in de tandheelkunde, maar dat weten tandartsen zelf veel beter dan ik.”


Y In het e-boek Duurzame mondzorgpraktijk van de KNMT gaat het vooral over huisvesting, inrichting en energieverbruik en niet over duurzame verbruiksmaterialen. Hoe zou dat komen? “Laat ik vooropstellen: er zit heel veel CO2 in beton. Waar- mee ik wil zeggen dat je met factoren als huisvesting en in- richting belangrijke duurzaamheidscategorieën te pakken hebt. Bij ziekenhuizen is bijvoorbeeld ook het transport van patiënten een forse factor – denk voor de mondzorg aan de bereikbaarheid van de praktijk per openbaar vervoer. Maar gaat het om duurzame verbruiksmaterialen, dan is het grootste probleem het ontbreken van data. Weten we wel nauwkeurig wat er de mondzorgpraktijk binnenkomt, wat er per dag in de vuilniszak verdwijnt en hoeveel van de voorraden wordt weggegooid omdat de expiratiedatum is verstreken? Data maken het concreet en openen onze ogen. Bij onder- zoek dat nog vóór COVID-19 werd uitgevoerd, ontdekten we dat op de IC van Erasmus MC per dag per patiënt 108 handschoenen werden gebruikt. 108! Zo’n aantal stimu- leert het verplegend personeel om nog eens grondig naar de protocollen en ingesleten gewoontes te kijken. Onze studenten doen regelmatig waste audits bij zorginstellin- gen. Het kan een goed idee zijn om eens een afstudeer- project te maken van zo’n afvalonderzoek in één of enkele mondzorgpraktijken. En wellicht zijn er al praktijken met best practices.”


Y Het lijkt er vaak op dat duurzaam inkopen wel extra kosten meebrengt. Is dat inderdaad een gegeven? “Dat zal soms zo zijn. Maar het omgekeerde komt even goed voor. Ik geef graag weer een concreet voorbeeld. Op de IC gold een vaste regel voor de duur van het gebruik van infuuslijnen. Na 96 uur werden die standaard vervangen.


JUNI 2024


D NT DENTZ 15


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68