De kans op dodelijke ongevallen is in Nederland in een tunnel veel kleiner dan op een willekeurig druk kruispunt. Dat zegt de Landelijk Tunnelregisseur Jaap Heijboer, verbonden aan Rijkswaterstaat. De reden is dat tunnels moeten voldoen aan de allerhoogste veiligheidseisen. Deze eisen vormen het uitgangspunt van de Landelijke Tunnel Standaard die tunnelbouwers en -beheerders een leidraad biedt voor het zo vei- lig mogelijk inrichten van de 25 rijkstunnels in Nederland. Tekst:Wink Sabée
“De Landelijke Tunnel Standaard is in 2013 ingevoerd en is bedoeld voor uni- formiteit bij tunnels en om ze veilig te laten functioneren. Tevens draagt de standaard bij aan een gegarandeerde bereikbaarheid van tunnels; zo min mo- gelijk storingen. Tunnels zijn immers on- misbaar in ons wegennet. In de tunnel- standaard staan standaardprocessen en functionele eisen omschreven voor de aanleg van rijkstunnels en het beheer en de organisatie van tunnels.”
“Wij van Rijkswaterstaat hebben deze samen ontwikkeld met overheden, or- ganisaties uit de wereld van transport, marktpartijen en hulpdiensten.”
“Hoewel Nederlandse tunnels veilig zijn is er rond het jaar 2000 toch veel dis- cussie over tunnels geweest. Vooral omdat een duidelijke veiligheidsnorm ontbrak. Ook was er geen overeenstem- ming over de vereiste veiligheidsvoor- zieningen in tunnels. Hierdoor duurde de bouw langer en stegen de kosten. Daarbij komt dat in die tijd in Europa een aantal tunnelbranden is geweest, wat mensenlevens heeft gekost. Denk aan de Kanaaltunnelbrand, de brand in de Mont Blanctunnel tussen Frankrijk en Italië met bijna 40 doden, de branden in de Tauerntunnel en Kapruntunnel in Oostenrijk. Allemaal in kort tijdsbestek. Dit heeft bestuurlijke en politieke gevol- gen gehad. De vraag rees: kunnen we nog veilig door tunnels? De verhoogde veiligheidseisen die daaruit volgden zijn destijds ook Europees vastgelegd. Tun- nels moeten bij een brand een uur lang
overeind blijven staan bij een hittevor- ming van 1.300 graden Celsius, bij tun- nels onder een waterweg zelfs twee uur. Rond 2010 hadden we dus wel richt- lijnen, maar in dezelfde tijd was er bij Rijkswaterstaat ook behoefte aan meer uitbesteding aan marktpartijen. De DB- FM-contracten kwamen. Toen is alles in een stroomversnelling geraakt.”
“De Standaard zelf niet. Er is wel een tunnelwet die in 2013 in werking is ge- treden en die in nauw verband staat met de Landelijke Tunnel Standaard. Hierdoor zijn belangrijke afspraken in de wet verankerd.”
“Een tunnelregisseur zorgt ervoor dat er wordt gewerkt volgens de Landelij- ke Tunnel Standaard en dat deze up- to-date blijft. Samengevat is dat het aanbrengen van structuur bij het aan- leggen, bedienen en beheren van tun- nels. De Landelijke Tunnel Standaard is zeer omvangrijk: het bevat een tech- nisch deel, een beheer- en organisatie- deel en een juridisch deel. De problema- tiek bij tunnelprojecten is het beheersen van al deze aspecten, zodat er geen ge- doe ontstaat. Verder adviseren wij over de toepassing van de Landelijke Tunnel Standaard, we voeren reviews uit vol- gens de Standaard en we controleren of de aanbevelingen vanuit de reviews zijn opgevolgd. We geven adviezen aan de projecten en de beheerders, die de op- drachtgevers voor de tunnels zijn. Ook spelen we in op omstandigheden die niet in de Landelijke Tunnel Standaard zijn opgenomen en hoe we omgaan met afwijkingen.”
“Als bijvoorbeeld een voorgeschreven oplossing bij een bepaalde tunnel niet mogelijk is, hebben we daarvoor het issueproces ontwikkeld, met een Is- sue Advisory Board en een Issue Con- trol Board. In de Advisory Board zitten mensen uit de organisatie van Rijkswa- terstaat; de Control Board functioneert op directieniveau. Projecten en beheer- ders kunnen issues aandragen. Als er voldoende aanleiding voor is gaat een issue daarna naar de Change Advisory Board en de Change Control Board om wijzingen in de Landelijke Tunnel Stan- daard ook daadwerkelijk door te voeren. Deze boards hebben een vergelijkbare bezetting als de issue boards.
“In het begin natuurlijk meer dan tegen- woordig. Toen was de Landelijke Tunnel Standaard nog nieuw, moest nog uit- harden. De laatste tijd zijn aanpassin- gen veel schaarser. Nu zijn we ook meer bezig met de standaardisering van de technische aspecten van tunnels. Dat willen we niet te star doen, want de we- reld om ons heen verandert natuurlijk ook.”
“We hebben een sterke link met de ver- keerscentrales, want zij bedienen de tunnels. Daarop moeten onze systemen worden aangesloten. Dit is een kwets- bare en complexe aansluiting. Om deze reden adviseren wij hen daar ook in. In het deelgebied beheer en organisatie van de Landelijke Tunnel Standaard zijn alle processen beschreven. De Lande- lijke Tunnel Standaard omschrijft ook
Nr.4 - 2018 OTAR O Nr.4 - 2018TAR 7
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56