HOOFDARTIKEL QUOTUMLOOS MELKEN


In Nederland duurde het quotumloos melken feitelijk amper honderd dagen. Op 2 juli 2015 werd er een stelsel van fosfaatrechten aangekondigd. Volgens Annette van Velde, voorzitter van de Nederlandse EDF-club, zorgen de fosfaatrechten inderdaad voor ongelijke concurrentie. ‘Vergeet alleen niet dat we dat nadeel tijdens de quote- ring ook hadden. De quotakosten waren in Nederland dubbel zo hoog als elders in Europa. De nieuwe situatie betekent een extra uitdaging.’ Het meest kritische geluid over het melken in een nieu- we realiteit komt van de Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV). Voorzitter Harm Wiegersma noemt de afschaffing van de melkquotering nog steeds een histori- sche vergissing. ‘Wij waarschuwden in 2007 al voor de gevolgen van melken zonder quotum. De lage melkprij- zen, het doorbreken van milieugrenzen, onze voorspel- lingen zijn uitgekomen.’


Wereldwijd hoog aanbod zuivel De crisis op de zuivelmarkt staat volgens Carlos Martin Ovilo echter los van het afschaffen van de melkquote- ring. Martin Ovilo is directeur-generaal landbouw en plattelandsontwikkeling bij de Europese Commissie. ‘Het wereldwijde hoge aanbod van zuivel is de voornaamste oorzaak van de lage prijzen. De belangrijkste melkprodu- cerende landen leverden meer melk dankzij de hoge zuivelprijzen en goede weersomstandigheden in de voor- liggende jaren.’ Die hoge melkaanvoer in combinatie met een terugvallende vraag uit landen als China en Rusland


verstoorde de zuivelmarkt, stelt de directeur-generaal. Pieter Willem Blokland, onderzoeker bij het Landbouw Economisch Instituut (LEI) en Klaas Johan Osinga, zuivel- marktkenner bij LTO, onderschrijven die lezing. Ook Osinga weerspreekt een samenhang tussen de lage melk- prijs en de afschaffing van het melkquotum. ‘Het einde van de melkquotering was de laatste stap in een proces dat al in 2004 in gang is gezet. Vanaf dat jaar is de mini- mum melkprijs teruggeschroefd van 28 cent per liter naar 21 cent.’ Daarnaast zijn sinds die tijd importtarie- ven verlaagd en exportsubsidies afgeschaft, zegt Osinga. Volgens Blokland is twee jaar bovendien een te korte periode om een statistische analyse te maken van het quotumloos melken. Wel valt hard te maken hoe sterk de Nederlandse wens was om meer te melken. De inves- teringen in grond en stallen nam vlak voor het einde van de quotering een enorme vlucht. ‘Daardoor stegen de vaste kosten, die in Nederland toch al fors waren’, weet Blokland. Het verklaart mede waarom boeren bij de lage melkprijs bleven melken: er moest geld op tafel komen voor rente en aflossing.


Toe aan stabiliseren


De melkaanvoer steeg ook doordat het in een quotum- loos tijdperk eerder lucratief is om de melkgift per koe te stimuleren. Dit principe houdt volgens Jelle Zijlstra ook stand binnen het stelsel van fosfaatrechten. ‘Natuurlijk zijn de laatste liters duur, maar ten opzichte van het quotumtijdperk ligt de optimale melkproductie per koe


EMB, DDB en NMV streefden naar flexibel melkquotum Zowel de Nederlandse Melkveehouders


Vakbond (NMV) als de European Milk Board (EMB) en de Dutch Dairymen Board (DDB) streefden naar een flexibel melkquotum. Sieta van Keimpema is vicevoorzitter van EMB en voorzitter van de DDB. Een flexibel


8 veeteelt MAART 1 2017


melkquotum is volgens haar nu een gepas- seerd station. Ze pleit voor extra crisisinstru- menten die het mogelijk maken veehouders vrijwillig minder melk te laten produceren: ‘Dat voorkomt in tijden van overschotten een ineenstorting van de markt.’


Van Keimpema signaleert in twee jaar quo- tumloos melken een uitholling van melkvee- bedrijven die door hoge vaste lasten nood- gedwongen nog meer gingen melken om aan rente- en aflossingsverplichtingen te voldoen.


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76