DE VISIE VAN KARLA DEKKER BEDRIJFSREPORTAGE FONS KERSTEN BEELD VAN BOVEN BEDRIJF KEES GORTER Zee van ruimte


Nu het fosfaatrechtenstelsel met een jaar is uitgesteld, is het prio 1 voor behoud van derogatie. De staatssecretaris schuift de hete aardappel naar de sector. Een noodwet, fabrieksquotum en stoppers vervroegd sectorvertegenwoordiging passeren.


Mais


Hoe ziet het Nederlandse melkveeland- schap eruit zonder derogatie. Het lijkt een reële vraag om te beantwoorden nu het fosfaatrechtenstelsel door staatssecretaris Martijn van Dam net een jaar heeft uitge- steld. Nu de eerste verontwaardiging over het onverwachte.


Windmolen Verdubbeld


Hoe ziet het Nederlandse melkveelandschap eruit zon- der derogatie. Het lijkt een reële vraag om te beant- woorden nu het fosfaatrechtenstelsel door staatssecre- taris Martijn van Dam net een jaar heeft uitgesteld. Nu de eerste verontwaardiging over het onverwachte.


zonder toename van arbeid


Stal


Hoe ziet het Nederlandse melkveelandschap eruit zonder derogatie. Het lijkt een reële vraag om te beantwoorden nu het fosfaat- rechtenstelsel door staatssecretaris.


Schuur


Hoe ziet het Nederlandse melkveelandschap eruit zonder derogatie. Het lijkt een reële vraag om te beantwoorden nu het fosfaat- rechtenstelsel door staatssecretaris.


Ruim 400 kilogram melk per arbeidsuur. Die hoge arbeidsefficiëntie is op het be- drijf van Fons en Yvonne Kersten mogelijk door een vergaande mate van automati- sering met diverse robots en activiteiten- meters. Deze strategie is onderdeel van een goed uitgedachte missie die zorgt voor ‘houvast en lijn in het ondernemen’. TEKST FLORUS PELLIKAAN


Kunstkoe


Hoe ziet het Nederlandse melkveelandschap eruit zonder derogatie. Het lijkt een reële vraag om te beantwoorden nu het fosfaatrechtenstelsel door staatssecretaris Martijn van Dam net een jaar heeft uitgesteld.


Kuil


Hoe ziet het Nederlandse melkveelandschap er uit zonder derogatie. Het lijkt een reële vraag om te beantwoorden nu het fosfaatrechtenstelsel door staatsecretaris Martijn van Dam net een jaar heeft uitgesteld. Nu de eerste verontwaardiging over het.


Blik in de stal Tur, occus eiur sae con conseque sumquod itiatisnatum nus sunt qui dolupici nam enimin pedisaut liquodi occum eum et eiumquam.


12 Film op veeteelt.nl 26 veeteelt MAART 1 2016 veeteelt MAART 1 2016 27 W Sevenum BEDRIJFSPROFIEL


eigenaren Fons en Yvonne Kersten plaats


Sevenum


melkquotum veestapel


1,75 miljoen kilo 180 melk- en kalfoeien, 130 stuks jongvee


productie 9545 kg melk, 4,35% vet en 3,55% eiwit, 2427 ejr grondgebruik bouwplan intensiviteit


88 (42 ha in eigendom)


42 ha gras, 35 ha mais en 11 ha verpacht 22.600 kg melk/ha


voerefficiëntie arbeid


1,42 kg melk/kg ds voer 2 vak (totaal 80 uur/week)


arbeidsefficiëntie 405 kg melk/arbeidsuur


beidsefficiëntie.’ De keuze voor automatisering staat abso- luut niet op zichzelf, maar is onderdeel van de gehele bedrijfsontwikkeling die voor Fons en Yvonne Kersten begon in 2000 toen ze het bedrijf van Fons’ ouders overna- men. Het melkbedrijf telde ten tijde van de overname circa 100 koeien, 45 hectare land en 8 ton melkquotum. Het werk werd via Fons en zijn ouders in totaal door twee volwaardige arbeidskrachten rond gezet.


Meeste werk voor de middag Kort na de overname hebben Fons en Yvonne Kersten een missie opgesteld hoe ze als gezin willen leven en werken en om van daaruit het bedrijf verder te ontwikkelen. ‘Voor sommige mensen komt dit misschien wollig over, maar het opstellen van een missie zorgt voor houvast en lijn in het ondernemen’, vertelt Kersten. De opgestelde missie omvat de volgende doelen: een goede balans tussen bedrijf en gezin, voldoende inkomen en ruimte voor maatschap- pelijke activiteiten, werken aan een duurzame onderne- ming met perspectief én ervaring en kennis over melkvee- houderij beschikbaar maken. ‘Vanuit deze missie hebben


we ons bedrijf doorontwikkeld en keuzes gemaakt. Dat is niet de enige goede keuze, maar wel wat bij ons past. Het is vooral belangrijk om een missie te hebben en daar aan vast te houden.’


In de eerste jaren bestond invulling van de missie vooral uit schaalvergroting binnen de bestaande gebouwen tot 1,2 miljoen kilo melkquotum en 130 koeien in 2005 om zodoende meer omzet en inkomen te creëren. Vanaf 2005 liep het arbeidsvraagstuk echter klem en heeft Kersten een medewerker halftijds in dienst genomen. ‘Ik kreeg het gevoel dat ik te veel achter de feiten aanliep. Hierdoor wordt je ook te vol in je hoofd waardoor je geen goede ideeën meer kunt ontwikkelen. Ik melk daarom voor het- zelfde inkomen liever 200 koeien met twee man, dan hon- derd koeien alleen.’


In plaats van vreemd personeel had Kersten ook in 2005 natuurlijk al voor automatisering kunnen kiezen. ‘Melken met robots zag ik in een bestaande stal niet zitten omdat je dan vanwege onder andere smalle looppaden vaak maar een halve oplossing hebt’, stelt Kersten. De vreemde arbeid bleek geen kostenpost, maar een investering in betere


Hoe ziet het Nederlandse melkveelandschap er uit zonder dero- gatie. Het lijkt een reële vraag om te beantwoorden nu het fosfaat- rechtenstelsel door Martijn van Dam net een jaar heeft uitgesteld. Nu de eerste verontwaardiging over het onverwachte besluit breed zijn uitgemeten, is het tijd om scherven te rapen. Geen derogatie betekent maximaal 170 kg stikstof uit dierlijke mest per hectare. Volgens het Landbouw Economisch Instituut zorgt dat er voor een verdubbeling van de huidige hoeveelheid te verwerken mest. Met het verval van derogatie vervalt de eis van minimaal Grasland en ligt het voor de hand dat ook de aanwen- dingsnormen aangescherpt worden. Mais in het bouwplan en vaker kiezen voor opstallen ligt voor de hand. Het verwachte ge- volg: een daling van twintig procent van het aantal koeien. Het is een doemscenario wat de melk- en zuivelsector maar wat graag wil voorkomen. Maar de, lees juridische, mogelijkheden, lijken erg beperkt. Een ‘standstill’ afdwingen, via de zuivelafnemers een lagere melkproductie afdwingen of potentiele stoppers moti- veren dit zo snel mogelijk te doen, de ideeën lijken bij voorbaat een lastig verhaal. Het vertrouwen in politiek en een rechtvaar- dige afl oop is tot vriespunt gedaald en het individuele belang wint het nu van het collectieve belang. Wie is er nu bereid vrijwillig koeien af te voeren nu er voldoende voer is ge- wonnen, de melkprijs aantrekt en de stalruimte aanwezig is? Nu de teleurstelling is verwerkt van het uitstellen van het fosfaatstelsel, moet de energie en vertrouwen ge- vonden worden om toch die scherven op te rapen. Het is pijnlijk dat de staatsecretaris de hete aardappel teruglegt bij de sector. De sector had wellicht ook een te grote broek aan getrokken toen het aangaf zelf de groei te willen beheersen.


ie als bezoeker het erf van Fons en Yvonne Kersten in Sevenum betreedt, ondergaat een bijzondere ervaring. Zonder op het hele bedrijf ook maar één mens te zien, is alles toch volop in bedrijf. Een voerrobot begeeft zich in een gemoedelijk tempo over het erf richting de ligboxenstal. Kort voor de deur houd hij even halt, opent van afstand de roldeur en serveert vervolgens het rantsoen uit. Aan de andere kant van het voerhek hebben alle drie de melkrobots tegelijk bezoek van koeien die allen zijn voorzien van een activiteitenmeter. Eenmaal in de jongveestal aangekomen nuttigt kalf nummer 12 net een deel van haar dagelijkse portie melk in de drinkauto- maat. Ook de voerrobot heeft zijn weg inmiddels voortgezet richting de jongveestal om daar het voer aan te schuiven. Het geheel is een boeiend schouwspel dat in alle rust het verhaal vertelt van een duidelijke bedrijfsstrategie van de ondernemers Fons (43) en Yvonne (42) Kersten. ‘Veel boeren willen alle koeien voelen en blijven daarom zelf melken, maar ik hoef alleen de koeien die wat kunnen mankeren in mijn handen te hebben’, stelt Fons Kersten. ‘En daar past automatisering van melken en voeren perfect bij. Het slimme werk doet de computer, iedere dag hetzelfde, heel erg precies en zonder ooit een baaldag te hebben. Wij bewaken alleen het proces. Het geeft ons flexibili- teit, meer ruimte voor de sociale aspecten en een hogere ar-


veeteelt MAART 1 2016


KOSTEN AUTOMATISERING +€ PER KG MELK


De sterke graad van automatisering van Kersten zorgt voor minder arbeid, maar heeft de kostprijs voor mechanisatie wel verhoogd met 7 cent.


2 mestschuiven € 25.000


2 voerschuiven € 20.000


1 voerrobot € 120.000


administratie 7 uren


kalveren 7 uren


3 A4-robots € 180.000 diergezondheid 5 uren veeteelt MAART 1 2016 13


2 koeborstels € 8.000


landwerk 5 uren


BATEN AUTOMATISERING –UREN ARBEID


De meeste werkzaamheden bij Kersten gaan op aan dierverzorging. De werkweek in beeld:


Hoe ziet het Nederlandse melkveelandschap er uit zonder derogatie. Het lijkt een reële vraag om te beantwoorden nu het fosfaatrechtenstel- sel door staatsecretaris Martijn van Dam net een jaar heeft uitgesteld. Nu de eerste verontwaardiging over het onverwachte besluit breed zijn uitgemeten, is het tijd om scherven te rapen.


voeren 5 uren


‘Dat van Dam heeft zitten slapen, kost de sector straks


jaarlijks 80 miljoen euro’


robotcheck 14 uren


veeteelt MAART 1 2016 19


Karla Dekker is ZLTO-bestuurder en melkt in Geleen 85 koeien.


Derogatie hangt aan zijden draad


De vernieuwde Veeteelt komt binnen!


Op 9 maart 2017 verschijnt de eerste vernieuwde Veeteelt. • Een vakblad met nóg meer zeggings- kracht door een groter formaat, topfotografi e en de inzet van andere visuele middelen.


• Een vakblad met nóg meer passie en vakinhoudelijke kennis, gericht op u als veehouder.


In het eerste nummer: – Twee jaar quotumloos melken in de EU Hebben alleen Nederland en Vlaanderen de melkkraan opengezet?


– Verkiezingsdebat vanuit de melkput Een scherp steekspel over de visies van politieke partijen op de Nederlandse melkveehouderij!


– Reportage Brazilië


Een opvallend verhaal over emigranten die hun veestapel meenamen uit Nederland en daar al 56 honderdtonners uit fokten.

Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48