020 Opinie


Arts en Auto-bloggers Ignace Schretlen en Armand Girbes be- schreven aan het begin van de pandemie voor Arts en Auto online hun ervaringen met en ideeën over de impact van COVID-19.


Burgerzin


Ruim anderhalve week nadat in Neder- land de eerste patiënt met het corona- virus COVID-19 was gevonden, werd ik opgebeld door de directeur van een Brabants bedrijf met rond de vijfhonderd medewerkers. Het weekend tevoren had men iedereen persoonlijk benaderd naar aanleiding van de maatregelen tegen verspreiding van het nieuwe virus. Onge- veer 15 procent bleek verkouden en bleef conform het advies van het RIVM thuis. In hetzelfde weekend kregen werk-


nemers van een veel kleiner bedrijf uit toevallig dezelfde stad een enigszins cryptische mail, waarin tussen de regels door werd gewaarschuwd om je juist niet te snel ziek te melden. Verkouden mensen bleven dus doorwerken. Pas na de nieuwe maatregelen van 12 maart besloot de directie dat ongeveer de helft van werknemers thuis mocht gaan werken. In 1947 schreef de latere Nobelprijs-


winnaar Albert Camus (1913-1957) ‘De Pest’, een roman over de Algerijnse stad Oran (toen nog een Franse kolonie), die in verband met de pest maandenlang van de buitenwereld werd afgesloten. Zoals in zijn gehele oeuvre gaat het de auteur om het spanningsveld tussen de - buiten zijn schuld om - in het nauw gebrachte burger en de samenleving. Hoe reageert men? Ik rechtvaardig het beleid van het be-


treffende kleinere bedrijf niet, maar kan het wel verklaren. Toen op 12 maart jl. werd besloten om in Nederland de scho- len níet te sluiten moest het (discutabele) geringe medische belang van deze maat- regel het nog afleggen tegen een zwaar-


der wegend maatschappelijk belang: de uitval van veel ouders. Waarom zou een bedrijf niet aldus het bedrijfsbelang in de weegschaal mogen zetten? Toen een paar dagen later echter alsnog werd besloten om de scholen en ook horecagelegen te


‘Nederland moet nu omgaan met een ‘vijand’ die


voor vrijwel iedereen onzichtbaar is’


sluiten, drong voor menigeen pas écht de ernst van de pandemie door. In ’De Pest’ trekt een arsenaal aan


emoties voorbij. Deze zijn – zij het minder heftig – sinds de uitbraak van het nieuwe virus ook hier herkenbaar: nege- ren, badineren, boosheid, wanhoop en berusting. Ik heb zelf ervaren hoe bij het afzeggen van verjaardagbezoek begin maart weinig begripvol en zelfs pijnlijk cynisch werd gereageerd. Het virus is immers toch niet meer te stuiten? Nederland moet nu omgaan met


een ‘vijand’ die voor vrijwel iedereen onzichtbaar is. De eikenprocessierups, die in Brabant nu ook al de gemoederen bezighoudt, blijft voor betrokkenen ver- moedelijk een veel tastbaarder gevaar. Op maandag 16 maart jl. kondigde mi-


nister-president Rutte een nieuwe koers aan gericht op groepsbescherming van de Nederlandse bevolking. Het is echter


niet uitgesloten dat met name jongeren hierna te lichtzinnig zijn gaan denken over de risico’s van een besmetting met het nieuwe virus: zo je al klachten krijgt, zou het om niet meer dan een griepje gaan. Je moet dan als jonge ZZP-er stevig in de schoenen staan om bij lichte klach- ten thuis te blijven en geen inkomen te genereren! Voor Albert Camus zijn barmhartig-


heid, solidariteit, compassie en vriend- schap belangrijke waarden, die ook in ‘De Pest’ een rol spelen. Nederland geeft gelukkig massaal gehoor aan de opgeleg- de maatregelen, maar ik vraag mij af of dit uit zelfbescherming of daadwerke- lijk uit compassie met de risicogroepen gebeurt. Ik kreeg een mail die eindigt met een oproep tot solidariteit en burger- zin. Maar wie weet nog wat ‘burgerzin’ inhoudt?


Naschrift van de auteur (17 maart 2020) De oorspronkelijke tekst van deze beschouwing is in de tweede week van maart jl. geschreven en op dinsdag 17 maart jl. als blog gepubliceerd. Voor deze publicatie is de tekst hierna enigszins aangepast maar niet wezenlijk veranderd. De ontwikkelingen gaan echter onvoorstelbaar snel. Nu steeds meer mensen weet hebben van de forse problemen die deze pandemie voor zorgpersoneel in en buiten ziekenhuizen met zich meebrengt, neemt de terechte waardering gelukkig ook toe. Deze crisis laat zien dat men- sen – juist wanneer het écht nodig is – een grote mate van solidariteit en compassie tonen.


Ignace Schretlen is publicist, beeldend kunstenaar en voormalig huisarts


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76