Wetenschap Interview
Medisch historicus Mart van Lieburg:
“Tandheelkunde
deed er lang over een volwaardige medische
wetenschap te worden” Op de ontwikkeling van de
tandheelkunde als wetenschap hebben de positie en het imago van
het vak tandarts zonder twijfel invloed gehad. Dat vak is vaak beschouwd als een medisch buitenbeentje. De gestage ontwikkeling richting een
volwaardige universitaire opleiding kan door niemand beter geduid
worden dan Mart van Lieburg, oud- hoogleraar Medische Geschiedenis. TEKST: KAREL GOSSELINK / BEELD: HERMAN ENGBERS
16 NT DENTZ SEPTEMBER 2024
Kunt u allereerst iets vertellen over waar we ons nu bevinden?
“We zijn hier in het Trefpunt Medische Geschiedenis Neder- land, het TMGN. Ik begon daar zo’n twintig jaar geleden mee in één gehuurde fabriekshal - het is inmiddels een complex van vijf grote hallen, boordevol boeken, tijdschriften, proef- schriften én attributen van alle medische disciplines, inclusief fysiotherapie, diergeneeskunde, verloskunde en natuurlijk tandheelkunde. De conservatoren en curatoren hier zijn allemaal vrijwilligers met voorheen vooraanstaande posities in hun vakgebied. Dat betekent dat we elkaar voortdurend voeden met kennis uit het verleden, maar ook met actuele ontwikkelingen in elk vakgebied. We ontvangen hier bovendien geïnteresseerde particulieren, promovendi en ook grotere groepen. En we brengen regelmatig publicaties uit op basis van eigen onderzoek.”
De geschiedenis per medisch vakgebied lijkt daarmee bepaald geen gesloten boek met een vaste set erkende data.
“Zo kijk ik er inderdaad helemaal niet tegenaan. Natuurlijk zijn bepaalde ontwikkelingen, ook in de tandheelkunde, voldoende gedocumenteerd. Zelf heb ik in 1999 in een publicatie over de geschiedenis van de VvAA ook de geschiedenis van de tand- heelkunde beschreven. En dr. Gerrit Jan van Wiggen, tandarts en voormalig beheerder van de historische tandheelkundige collectie in Utrecht, is bij mij gepromoveerd op de ontwikke- ling van het beroep tandarts. Ook op specifieke onderdelen is nauwkeurig onderzoek verricht, bijvoorbeeld naar de drink- waterfluoridering in het proefschrift van Dennis Edeler. Maar ik ben ervan overtuigd dat het zinvol kan zijn vanuit nieuwe perspectieven naar ontwikkelingen in een vakgebied te kijken. Dat kan je blik op de actualiteit scherpen.”
Eerst toch maar een duik in het verleden. Klopt het dat de tandheelkunde lange tijd een wat vreemde plek had in de medische wetenschap?
“Dat kun je zeker stellen. En daar zijn duidelijke oorzaken voor. Laten we beginnen in de 18e eeuw. Tandheelkunde was een handvaardigheid, waarbij ook snijdende instrumenten werden
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64
