Moedige mensen
In 1958 schreef W.F. Hermans dat een held iemand is ‘die straffeloos onvoorzichtig is geweest’. Deze opvatting veranderde het tot dan heersende beeld van de heroïsche verzets- helden tijdens de Tweede Wereldoorlog in een veel kritischer en minder rooskleurig beeld van het verzet. De nieuwe opvatting werd dat de houding van Nederland vooral werd gekenmerkt door collectieve aanpassing en lijdelijkheid. Ook deze minimalisering van het heldendom verdient volgens een groot aantal (ex-)medewerkers van het Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies (NIOD) echter aanpassing en zij hebben dit gedaan in 31 portretten van binnen-, maar ook buitenlandse oorlogshelden in Moedige mensen. Drie portretten zijn fictief, waaronder de legendarische parodie op het verzet door Van Kooten en De Bie in de vorm van de gebroeders Arie en Gé Temmes: ‘Wo ist der Bahn- hof? Do, do ist der Bahnhof!’, waarmee een Duitse soldaat de verkeerde kant op werd gestuurd.
Die parodie is niet maatgevend voor dit boek, integendeel. De auteurs willen tegenwicht bieden aan het in hun ogen te negatieve beeld van al die mensen die in moeilijke en gevaarlijke tijden uitzon- derlijk gedrag lieten zien. Ze doen dat door onder meer uitvoerig stil te staan bij de motieven om verzet te bieden. In sommige gevallen waren die motieven religieus van aard, vaak ook patriottisch en soms ook vanuit sociale gevoelens en idealen.
NIOD-directeur Marjan Schwegman vat het prachtig samen: ‘De bundel Moedige mensen laat zien dat verzetsactiviteiten ontstonden doordat gewone mensen
vasthielden aan wat zijzelf ‘gewoon’ vonden. Dat dit gebeurde onder zeer ongewone omstandigheden maakt deze ‘gewone’ geschiedenissen van de artikelen bijzonder.’ Inder- daad, een boek dat tot nadenken stemt. (JS)
Moedige mensen – Jaap Cohen en Hinke Piersma (red.)
168 pagina’s, geïllustreerd € 15,-
Uitgeverij Boom, Amsterdam (tel: 020-5218 938)
www.uitgeverijboom.nl ISBN 9789089533791
korpsgeschiedenis heeft met Het leven van een Marinier echter een te eenzijdig ego- document in handen. (JS)
Het leven van een Marinier – Marco Briggen
228 pagina’s € 19,05
Uitgeverij
Boekscout.nl, Soest
www.boekscout.nl ISBN 9789402210064
Op uitzending
Luchtmachtmajoor Patrick van Straten werkte in 2010 vier maanden als ‘S4 Air’ (stafofficier logistiek en onderhoud) op Kandahar Airfield. Hij hield dagelijks aantekeningen bij die hij drie jaar later omzette in het boek Op uitzending.
De kracht van het boek zit in de herkenbaarheid. Van
sneuvelen van een militair. Even zo vaak echter kabbelen de dagelijkse wederwaardig- heden al te overvloedig over de pagina’s. Dan voelt de tekst aan als een standaard- reisverslag. Zo wijdt Van Straten een heel hoofdstuk aan het spannen van kip- pengaas in een onderhouds- hangar om de duiven buiten
Stratens collega’s zullen zijn gevoelens en anekdotes kunnen thuisbrengen. Voor anderen is dit boek een aar- dige sfeertekening. Sommige delen zijn sterk geschreven: de angstige momenten bij een rocket attack door de taliban op Kandahar, de con- frontatie met een zwaarge- wonde Afghaan in het mili- taire hospitaal of opnieuw een ramp ceremony na het
te houden. Bij tijd en wijle smacht de lezer naar het ant- woord op de vraag wat Van Straten nu écht vindt van wat er om hem heen gebeurt in Kandahar en Afghani- stan. Hij weet reservedelen los te peuteren bij zijn Amerikaanse collega’s door donuts als smeermiddel in te zetten. Maar tot een (rake) typering van deze of andere bondgenoten komt het niet. Van Straten karakteriseert de internationale interven- tiemacht waarvan hij deel uitmaakt terloops als ‘een druppel op een gloeiende plaat’. Wat bracht hem tot dit toch ingrijpende besef? Zo kent Op uitzending absoluut sterke passages, maar zou deze recensent tegelijk graag wat meer ‘in’ het hoofd van auteur Van Straten hebben gekeken. (CK)
Op uitzending – Patrick van Straten
179 pagina’s; geïllustreerd € 16,95
Uitgeverij Free Muske- teers, Zoetermeer (tel: 079- 3203590)
www.freemusketeers.nl ISBN 9789048430826
MAART 2015 29
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65
