908 | WEEK 14-15 3 APRIL 2019


SCHIPPERS OP SALONBOTEN MOETEN WETEN VAN GASTHEERSCHAP “Het is geen rondje rond de kerk”


Met zijn Rederij Aemstelland was Erik Musegaas een van de eersten met salonbo- ten in de Amsterdamse rondvaart. Inmiddels zijn salonboten een bekend gezicht op de grachten, maar de gemeente Amsterdam zorgt voor onzekerheid in de branche.


HEERE HEERESMA JR.


Erik Musegaas (1964) is oprichter en eige- naar van Rederij Aemstelland in Amsterdam. Daarnaast is hij secretaris van Verenigde Rederijen Amsterdam (VRA). “Ik ben van kinds af aan opgegroeid met boten”, vertelt hij. “Mijn broer is ooit een zeilschool begonnen in Weesp, later in Monnickendam en uiteinde- lijk in Annecy in Frankrijk. Mijn vader had een skûtsje waarmee we vaak gingen varen. In het weekend waren we altijd op de boot en voeren door Nederland. Zo ben ik opgegroeid met bo- ten om me heen”.


Musegaas, die aan de hotelschool had gestu- deerd, kocht in 1996 de bij Nicolaas Witsen gebouwde salonboot Panta Rhei van een particulier uit Den Haag met het idee om er in Amsterdam passagiers mee te varen. “De markt kende toen voornamelijk rondvaartbo- ten. De gemeente nam in 1996 een motie aan waarmee ze wilden dat er grotere salonboten kwamen in de stad om het aanbod diverser te maken. Ze zagen in dat rondvaartboten goed waren voor grotere groepen toeristen, maar wat minder voor kleine groepjes of zakelijke gelegenheden. Er kwamen vijſtien vergunnin- gen beschikbaar voor grotere salonboten en daar heb ik er een van gekregen, aangevraagd bij Binnenwater Beheer Amsterdam (BBA), het latere Waternet”.


Musegaas had via het KOF zijn Groot Vaarbewijs gehaald. Voor zijn vaardagen vol- deden verklaringen dat hij had gevaren via de zeilschool van zijn broer en op het skûtsje van zijn vader. “Ja, toen was het wat makkelij- ker dan tegenwoordig”. Musegaas ging met de Panta Rhei varen op de Amsterdamse grach- ten. “Het was een moeilijke markt. Internet stond nog in de kinderschoenen, dus je moest je contacten hebben, je moest bij het VVV in- geschreven staan. We maakten foldertjes, gin- gen bij hotels langs. Er was wel enthousiasme voor omdat veel hotels aan het water liggen, het Hilton, het Amstel Hotel, het American, het Pulitzer, The Grand, l’Europe…” In die tijd lie- ten veel duurdere hotels aanlegsteigers voor de deur bouwen. Was het belangrijk om niet te goedkoop te zijn en een zekere deſtigheid uit te stralen? “Ja, daar waren we wel naar op zoek, juist om een onderscheid te maken met de reguliere rondvaart”. Samen met een za- kenpartner kocht Musegaas in 2000 een twee- de boot, de kleine rondvaartboot Riverside. Die was van de naast het Amstel Hotel gelegen


29


Erik Musegaas aan boord van de Elisabeth. “De hotels waar wij mee samenwerken, verwachten een zeker decorum”.


zeilmakerij Roëll. Bestaat ook niet meer, is nu café Amstelhaven. De bij Molenaar gebouw- de Riverside, die enige tijd tussen eilandjes bij Miami had gevaren, bood plaats aan 40 passagiers. Voor de stille wintermaanden be- dacht Musegaas individuele tochten naar be- stemmingen buiten de stad, zoals Broek in Waterland, Ouderkerk en Spaarnwoude. “Na afloop was er erwtensoep en broodjes”.


Gastheerschap Musegaas gebruikte vaak de steiger voor het Anne Frank Huis om groepen te laten opstap- pen en werd geregeld aangesproken door toe- risten die wilden meevaren. Eerst verwees hij ze naar de concurrentie, later bedacht hij dat hij beter kaartjes kon verkopen. Hij opende een winkel naast het Anne Frank Huis, op de hoek van de Prinsengracht en de Leliegracht. Inmiddels heeſt hij de winkel verkocht, even- als de Panta Rhei en de Riverside. Zijn vloot bestaat momenteel uit vier salonboten. De Elisabeth, Jean Schmitz en Monne de Miranda varen op de grachten, de grotere Viking op het IJ, de Amstel en de Vecht. Het zijn allemaal au- thentieke salonboten. Zo is de Jean Schmitz uit 1904 en draagt de naam van zijn bouwer, die een werf in Köningswinter aan de Rijn had.


Rederij Aemstelland is gevestigd in een van de gemeente gehuurde werfkelder onder de brug van de Prins Hendrikkade over de Kromme Waal en heeſt vier mensen in vaste dienst. Het vinden van geschikte schippers is niet eenvoudig. “Veel schippers kunnen va- ren, maar in het segment waarin wij werken hebben we mensen nodig die talen spreken, maar ook weten van gastheerschap”. Ook werken in uniform hoort daarbij. “De hotels waar wij mee samenwerken verwachten een zeker decorum”. Verder hebben de schip- pers veel vrijheid. “Het is geen rondje rond de kerk. Elke vaartocht is anders en op maat gemaakt”.


Onzekerheid


Op dit moment is er weer onrust onder Amsterdamse rondvaartrederijen nu de ge- meente opnieuw het stelsel voor exploitatie- vergunningen om met betalende passagiers te varen op de helling lijkt te willen zetten, nadat zij bij een eerdere poging hiertoe door de Raad van State werd teruggefloten.


“De Dienstenrichtlijn van de EU stelt dat ie- dereen met betalende passagiers moet kun- nen varen en dat je gegronde redenen moet hebben om een beschermd stelsel te creëren,


maar de gemeenteraad vindt dat het te druk is op het water. Tot enkele maanden geleden was het mogelijk een vergunning aan te vra- gen via de site van Waternet. Dat is nu tijdelijk stopgezet om de politiek een kans te geven tot een kloppend stelsel te komen. Het ziet er nu naar uit dat de vergunningen opnieuw worden ingetrokken en via een loterij worden verloot. Hoe die loterij eruit gaat zien weet niemand en de VRA stelt dat het niet zomaar kan dat je opnieuw alle vergunningen gaat in- trekken met alle onzekerheid van dien”.


Een gevolg van die onzekerheid is dat de omschakeling naar elektrisch varen in de Amsterdamse rondvaart vertraging oploopt, omdat booteigenaren geen kostbare investe- ringen willen doen als ze niet weten of ze hun exploitatievergunning zullen behouden. Ook Musegaas wacht met het emissieloos maken van de Jean Schmitz. Zijn kleinste salonboot, de in 1910 gebouwde Elisabeth, vaart al elek- trisch. Op de loodzuur accu’s kan ongeveer twaalf uur gevaren worden en opladen duurt even lang. “Lithium accu’s laden sneller, maar zijn veel duurder. En er zijn nog niet veel lithi- umbatterijen die gecertificeerd zijn voor bin- nenvaart. Het zou wel helpen als er meer aan- bieders van accu’s komen”.


De Elisabeth op de Kloveniersburgwal. “We waren op zoek naar een onderscheid met de reguliere rondvaart”.


Foto’s Heere Heeresma jr.


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38