32


WEEK 42-43 15 OKT. 2014


Het eilandje nog levendiger dankzij de Water-rAnt vloot


ANTWERPEN Een flottielje van ongeveer 30 traditionele rond- en platbodem zeilsche- pen luisterde het einde van de Nationale Mosselweek de 26ste september op. Bij het draaien van de 12.45 uur brug voer de plat- bodemvloot het Willemdok in om tijdens het weekend het beeld van de oude dokken helemaal te vervolledigen met hun authen- tieke scheepsrompen, originele zeiltuigages en sfeer van deze lang vervlogen goede oude tijd. Het hele weekend door bewon- derden bijna 10.000 Antwerpenaren en dagjestoeristen deze authentieke schepen die eeuwenlang vracht en vis van en naar de havens vervoerden. Het publiek luisterde naar de verhalen en genoten van de muziek, mosselen, frietjes en een biertje.


E


PAUL VAN BERGEN en levendig en kleurrijk evenement trekt toch altijd weer de aandacht naar het watererfgoed van de Scheldedelta, vindt de vzw Water-rAnt. Vandaar dat


ze de kans aangrepen om bij het slot van de Mosselweek een zo ruim mogelijk publiek een overzicht te tonen van authentieke Scheldeschepen. Op zeil en bij windstilte met spierkracht bevoeren deze typische vaar- tuigen eeuwenlang de Schelde en leverden welvaart in haven en stad. Volgens Peter Benoit ‘de stroom die schatten brengt’. Het publiek kon tijdens Water-rAnt aan boord gaan en rondkijken op de typische schepen van de Scheldedelta.


Behoud Hoogaars en Tolerant Eeuwenlang werden deze schepen speciaal


gebouwd om over het ondiepe water rond de Zeeuwse Eilanden en tussen de Scheldezand- banken te varen. De Hoogaarzen werden in massief hout gebouwd op vele kleine werfjes aan de rechter-Scheldeoever, de Hengsten aan de linkeroever. Vandaag zijn het vereni- gingen zoals Behoud Hoogaars (Zeeland) en Tolerant (Rupelmonde) die de laatste resterende schepen opspoort en restaureert. De schepen worden uitgerust zoals weleer, weliswaar met moderne veiligheidsuitrusting die knap gecamoufleerd wordt om het origi- nele uitzicht niet teveel te verstoren. Zij varen ermee zoals het oorspronkelijk gebeurde. De zeilen worden manueel bediend en slapen gebeurd in een piepklein hutje onder het voordek, zonder werkelijk comfort, maar wel met een gietijzeren kacheltje. Vijf originele houten Hengsten en Hoogaarzen brachten zoals vanouds mosselen in juten zakken naar de kaai waar chef Jo Bussels er een vernieu- wend gerecht mee klaarmaakte. Diezelfde namiddag voeren de vijfentwintig andere tjalken, lemmeraken, schouwen en bollen door naar het naburige Bonapartedok.


MAS voor een keer de achtergrond Deze kleine vloot meerde aan tegen de openbare steiger in het Willemdok zodat het publiek zonder veel capriolen aan boord kon stappen. De bemanningen in visserskleding legden met plezier en nog meer ervarings- kennis de werking van het schip uit. Ze demonstreerden hoe de schepen droogvielen op de mosselbanken, de vissers de schelpen in het open ruim kieperden en hoe ze met hoogwater naar Antwerpen, Lier, Meche-


len, Willebroek, Brussel of Roubaix voeren. Daar zetten ze de gevulde manden op de kaai en verkochten de vangst direct aan de mosselleursters ook ‘viswaaiven’ (viswij- ven) genoemd in de Antwerpse volksmond. Aan de andere kant van het MAS, tegen de Veurnekaai legden de andere rond- en platbodem schepen aan die een bijzondere binding hebben met Antwerpen. Zo hebben tjalken en klippers decennialang vracht van en naar Antwerpen gebracht onder zeil. De ijzeren schepen zijn de getuigen van de overgangsperiode tussen de ambachtelijke scheepsbouw in hout en de eerste pogingen tot engineering en industriële scheepsbouw in ijzer, later staal. Het opduwertje Prinses vierde haar honderdste verjaardag. Het mo- torscheepje deed toen dienst als een varende hulpkracht voor al die zeilende schepen wan- neer ze zonder wind vielen of in de dokken moesten manoeuvreren. Daarnaast lagen netjes onderhouden Lemmeraken, Schou- wen, Blazers en andere, waarvan er enkele in Antwerpen als replica’s werden gebouwd.


De blijvende meerwaarde van scheepstra- dities


De platbodems van de Zeescouts bewijzen dat er jong dynamisme in de vloot zit. De zee- scouts vinden dat de traditionele waarden die bij het varen en onderhouden van deze schepen komt kijken belangrijke aspecten ontwikkelen die goed zijn bij de vorming van eigen persoonlijkheid, maar later ook in het dagelijkse leven en het bedrijfsleven toepas- baar zijn. Drie dagen lang waren de kaaien rond het MAS het toneel van deze originele


schepen en hun zorgende bemanningen. Aan boord van de driemaster Marjorie II genoten passanten van de oesterbar. Er waren verras- singsoptredens van muziekgroepen, zoals die van het kleinste vissersorkest ter wereld of Gaffeltuig die traditionals uit het scheep- vaartrepertoire brachten. Aan wal stond men in de rij voor de heerlijke mosselen van De Schelp en de meest authentieke schippers- kroegen van Het Eilandje: Batavier, ’t Stille Water en Het Licht der Dokken zorgden voor de onontbeerlijke natjes met zicht op een vloot die sinds vijſtig jaar niet meer in het oudste dok van Antwerpen was geweest.


Verhalen over scheepvaartschatten “Een wervelend en goed met zonlicht over- spoeld evenement”, vinden de Water-rAnt organisatoren, “dat ons de kans heeſt gegeven om het verhaal van deze schepen te vertellen. We hebben het watererfgoed dat vol vitaliteit zit dichter bij een zeer geïnte- resseerd publiek gebracht. Hierdoor nemen we de plaats in het historische beeld van de Schelde, van deze stad en deze haven, en vul- len we het scheepvaartbeeld aan. We werken hierdoor mee aan het collectieve bewustzijn van onze varende rijkdommen, waarmee het behoud ervan, maar ook het varen ermee, niet vergeten wordt”, aldus organisator Pit De Jonge.


Water-rAnt vindt opnieuw plaats in het Napo- leon-, Verbindings- en Willemdok / Eilandje, Antwerpen van 25 tot 27 september 2015. Meer informatie is te vinden op www.water-rant.be


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36