1020 | WEEK 30-31 26 JULI 2023


BRABANT PORTS


Een ontdekkingsreis met als doel: goed draaiende Brabantse binnenhavens GOUDA Acht gemeentes sloegen medio juni de handen ineen met de ondertekening van de intentieverklaring Brabant Ports. Hard nodig om de verwachte verdubbeling van de contai- nervolumes de komende tien tot vijſtien jaar op te vangen, evenals de grote partijen mas- sagoederen die in de nieuwe circulaire econo- mie over water vervoerd gaan worden. Hoe nu verder?


SANNE VERHOEFF


“Het havenbeheer professioneel op poten zet- ten, de plannen op elkaar afstemmen en aan de slag met onderhoud en ontwikkeling, dat zijn de eerste stappen die we willen zetten. Het is een ontdekkingsreis”, aldus Hendrik-Jan van Engelen, directeur MCA Brabant. Deelnemende gemeentes willen graag komen tot een geza- menlijk havenbedrijf met een eenduidige visie.


Professionalisering van binnenhavens Het doel van de samenwerking tussen de acht gemeentes – Bergen op Zoom, Oosterhout, Waalwijk, Tilburg, ’s-Hertogenbosch, Oss, Meijerij stad en Land van Cuijk – is verregaan- de samenwerking te realiseren over thema’s als circulaire economie, digitalisering, crimi- naliteit/ondermijning, havenmanagement- en ontwikkeling. Aan de zeekant is volgens Van Engelen alles goed georganiseerd. Bij binnen- havens, waarvan gemeentes de eigenaar zijn, is dit vaak veel minder goed geregeld.


“We zitten nu in een periode dat er niet meer oneindig veel land beschikbaar is, bedrij- venterreinen zitten veelal vol. Het contai- nervervoer neemt echter toe. Ook de circu- laire stromen worden veel in bulk vervoerd. Binnenhavens spelen dus een enorm belang- rijke rol om die goederenstromen in goede ba- nen te leiden. Met Brabant Ports willen we hier gezamenlijk op inspelen. We willen de profes- sionaliteit naar een hoger plan trekken, de pro- cessen op elkaar afstemmen en er dezelfde fi- losofie op nahouden. Dit is een hele puzzel, nu is alles nog enorm versnipperd. Een een- op-een oplossing is er niet. Wat we wel kun- nen doen, is onze krachten bundelen en ken- nis delen.”


Havenbeheer, het innen van havengelden, de ICT-structuren: volgens Van Engelen is dit nog lang geen coherent verhaal. Met een lach: “In sommige havens wordt het havengeld nog net niet geïnd met een hengel en een klomp, echt waar. Er zijn ook binnenhavens waarbij het heel goed geregeld is. Ook de circulaire econo- mie staat nog helemaal in de kinderschoenen. We moeten heel goed kijken hoe we die afwik- keling van deze reststromen goed op elkaar aangesloten krijgen.” De kern van de samen- werking wordt dus professionalisering op alle gebieden.


Vervolgstappen Brabant Ports is geen klassiek havenbedrijf, zoals bijvoorbeeld Port of Rotterdam. Van Engelen: “Dat havenbedrijf heeſt bijvoorbeeld eigen grond, die in erfpacht is uitgegeven aan bedrijven. De gemeentes hebben dat niet. Vaak is de grond verkocht aan bedrijven in de haven. Toch kunnen we veel leren en gebruik maken van de kennis van de zeehavens op de verschil- lende thema’s. Zo zijn we in gesprek met de havens van Moerdijk, Rotterdam en North Sea Port om te kijken hoe we bepaalde zaken vorm kunnen geven en eventueel samen kunnen oppakken. Hoe het er uiteindelijk precies uit gaat zien, is nog moeilijk te zeggen. We hebben een stip op de horizon, die duidelijker zal wor- den naarmate we dichterbij komen. We heb- ben besloten om gewoon te beginnen en on- derweg moet er nog veel uitgevonden worden. Misschien dat uiteindelijk meerdere gemeen- tes zich aansluiten, sommigen willen eerst nog even de kat uit de boom kijken.”


Goed inventariseren Om te beginnen wil Brabant Ports goed inven- tariseren welke plannen, onder andere op het


gebied van onderhoud & ontwikkeling, er al zijn binnen de gemeentes. Daarna wordt met de gemeentes overlegd welke prioriteiten er gesteld moeten worden. Daarnaast gaat men in gesprek met overslagbedrijven, koepelor- ganisaties en havenbedrijven. Van Engelen: “We hebben hier ook de Raad van Advies van MCA Brabant voor, waarin mensen zitten met veel knowhow. Denk aan Paul Goris (KBN), Leo Kemps (directeur Logistics Community Brabant), Hans Nagtegaal (Havenbedrijf Rotterdam) en Wil Versteijnen (CTO BTT Multimodal).”


Gezamenlijk wordt onder andere bekeken hoe er voldoende overslagcapaciteit gerealiseerd kan worden. Volgens de MCA Brabant-directeur is er bijvoorbeeld winst te behalen als goed ge- keken wordt naar de herontwikkeling van be- drijventerreinen en zogenoemde Brown fields.


Gemeentes reageren De deelnemende gemeentes zien veel voor- delen van de krachtenbundeling. Robert Splunter, gemeente Bergen op Zoom: “Een binnenhaven als in Bergen op Zoom is een es- sentieel knooppunt in het multimodale net- werk en van grote economische importantie. Met het integraal afstemmen tussen havens en een overkoepelende strategische havenvi- sie willen we dit kracht bijzetten. Met partijen als MCA willen we komen tot een gezamenlij-


Hendrik-Jan van Engelen ‘Het havenbeheer


professioneel op poten zetten, de plannen op


elkaar afstemmen en aan de slag met onderhoud en ontwikkeling, dat zijn de


eerste stappen die we willen zetten’


ke havenvisie, die aansluit bij de ambities van Brabant Ports. Samen met andere Brabantse binnenhavens zijn we sterker en kunnen we komen tot een ketenaanpak. We kunnen keu- zes maken met onze strategische visie hoe we in Bergen op Zoom willen ontwikkelen en on- derscheidend zijn, in afstemming met de ha- vens in Brabant en in de Vlaams Nederlandse Delta. Het doel van deze samenwerking: ken- nis uitwisselen over thema’s als circulaire eco- nomie, digitalisering, criminaliteit/ondermij- ning, havenmanagement- en ontwikkeling. Met het toekomstbestendig maken van de haven in Bergen op Zoom willen we van betekenis zijn om het vervoer over water te stimuleren en im- pact maken op de macro-economisch kansen voor onze lokale en regionale economie.”


Gemeente Oss denkt onder andere dat goede- renvervoer nog meer kan verduurzamen als men erin slaagt om vervoer over water aan- trekkelijker te maken dan het vervoer over de weg. Ook deze gemeente verwacht dat de sec- tor winst kan behalen door een gezamenlijke aanpak van havenontwikkelingen, bijvoor- beeld op het gebied van beheer, operationele processen, marketing, lobbyactiviteiten (subsi- dies) en ICT-toepassingen.


Hanneke Klerks, gemeente Oosterhout: “Sinds 2014 werken de havengemeenten en havenbedrijven in Oosterhout, Waalwijk en Tilburg daar waar mogelijk samen onder de vlag van Havens Midden Brabant. Deze ha- vensamenwerking is in de vorm van ambte- lijk – en bestuurlijk overleg, waarbij naast de portefeuillehouders ook de exploitanten van de containerterminals in de betreffende ge- meenten en het Multimodaal Coördinatie- en


Hendrik-Jan van Engelen, directeur MCA Brabant


13


Hendrik-Jan van Engelen


‘In sommige havens wordt het havengeld nog net niet


geïnd met een hengel en een klomp, echt waar!’


Adviescentrum (MCA) Brabant participeren. Vanuit deze samenwerking is de doelstelling neergelegd om ‘Brabant Ports’ te realiseren. Het is een uitbreiding van de bestaande sa- menwerking met als doel om kennis uit te wis- selen over circulaire industrie, integrale ICT oplossingen, havenmanagement en -ontwik- keling, waardoor niet iedere gemeente het wiel opnieuw hoeſt uit te vinden. Wij vinden het noodzakelijk om met andere binnenhavens de krachten te bundelen, om de exploitatie van de binnenhavens verder te professionaliseren en om bij te dragen aan een krachtige, duurzame economie en meer leefbare omgeving.”


Nieuwe containerterminal Waalwijk Gemeente Waalwijk staat aan de vooravond van de ontwikkeling van een nieuwe contai- nerterminal en is ook bezig met een bulkter- minal. Jan van Roessel, programmamanager Economie: “Daarvoor zijn grote investeringen nodig. Om die investeringen te laten renderen, is een professioneel havenbeheer noodzake- lijk. Die expertise is binnen een gemeente als Waalwijk onvoldoende aanwezig. Vanwege de samenwerking binnen Brabant Ports kan die expertise wel worden opgebouwd en worden


ingezet. Door de samenwerking van de ha- vens binnen Brabant Ports kan ook de onder- linge samenwerking worden versterkt en kan een krachtiger positie worden ingenomen ten aanzien van de Zeehaven Rotterdam. Tot slot kan door de samenwerking ook het benodigde meerjarig onderhoud van alle havens in beeld worden gebracht. Door slim te koppelen kun- nen schaalvoordelen worden behaald die lei- den tot een gunstiger aanbesteding.”


Ook gemeente Meierijstad heeſt de ambitie om duurzaam vervoer over water te stimuleren. Saskia Maltha, beleidsmedewerker Economie, verwijst naar een passage uit het collegevoor- stel, waarmee is besloten de intentieverklaring te ondertekenen: ‘Alhoewel de binnenhaven van Meierijstad op dit moment weinig proble- men kent en up-to-date is, kunnen ook wij op basis van een toekomstig cafetariamodel pro- fijt hebben van een samenwerkingsverband. Zo kunnen wij onze rol in de keten goed invul- len. Met het initiatief Brabant Ports kunnen de Brabantse binnenhavens hun krachten bun- delen om zo nodig verder te professionalise- ren en uiteindelijk bij te dragen aan een beter Brabant.’


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38