THEMA STEDELIJK WATERBEHEER STEDELIJK WATERBEHEER Zuidplaspolder: nieuwe bouwplannen tarten waterveiligheid Bouwen Door Pieter van den Brand in een soepbord
Het kabinet wil tot 2030 een miljoen woningen bijbouwen in ons land. Ook hotspot Zuidplaspolder komt verder in beeld. Maar is in ’s lands laagste plekje met de snellere zeespiegelstijging en voortschrijdende bodemdaling, de waterveiligheid niet in het geding?
Bouwen op het laagstgelegen plekje van ons land. Dat is de zondvloed opzoeken. Zo luidde aan het begin van deze eeuw de kern van de kritiek op de bouwplannen van Gouda in de Zuidplaspolder, op 6,76 meter onder NAP. Door zijn diepe ligging geldt met name het noordoostelijk deel van de polder bij de Hollandsche IJssel en de Gouwe als een risicogebied bij een dijkdoorbraak. Maar tegelijk is de Zuidplaspolder een strategische plek in de Randstad. Daarmee werd het typisch Hollandse cultuurlandschap een vindplaats voor woningen. Het waterschap adviseerde met klem er niet te bouwen.
Anno 2019 is Westergouwe volop in aanbouw en zijn de eerste van 4000 woningen opgeleverd. Het bouwtraject loopt in fasen door tot 2034. “We vonden het niet de meest ge- schikte locatie in de Zuidplaspolder, vandaar ons protest”, vertelt Toon van der Klugt, destijds al werkzaam bij het Hoog- heemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard en onlangs voorgedragen als nieuwe dijkgraaf. Maar veel keus had het waterschap niet, blikt Van der Klugt terug, want het was een langlopende ontwikkeling. “Gouda had veel geld ge- stoken in het verwerven van gronden en de gemeente was niet te stoppen.”
Compensatie Aan het verzoek om voldoende waterberging werd echter tegemoetgekomen, zonder dat de structurele lasten daar- voor bij het waterschap terechtkwamen, aldus Van der Klugt. Om overvloedige regen op te vangen, bestaat bijna een der- de van de wijk uit water. In de groenblauwe zone zit alle com- pensatie voor de sloten en plassen die weggehaald worden
26 WATERFORUM NR 2
uit het oorspronkelijke terrein. “Uiteindelijk heeft het goed uit- gepakt”, concludeert Van der Klugt, die de klimaatbestendige bouw van de nieuwe woonwijk volop prijst.
Maar hoe zit het met de waterveiligheid? Op zo’n zeven meter onder de dijk van de Hollandse IJssel aan de oostkant van de nieuwe wijk is een ronde betonnen wand in aanbouw, om het ‘soepbord’ Westergouwe te beschermen. Als bij het worst-case-scenario de dijk doorbreekt, komt op dit punt de grootste bak water binnen. Volgens aannemer Heijmans is de betonnen stadskade op basis van simulaties en over- stromingsscenario’s van kennisinstituut Deltares constructief zodanig opgericht dat hij na een dijkdoorbraak de binnen- komende watergolf kan opvangen om de piek te dempen voor de rest van het gebied. Dijkgraaf Van der Klugt vindt dat de bouwer zo laat zien dat het technisch prima verantwoord is op de laaggelegen plekken van Nederland te bouwen. “Westergouwe is hier illustratief voor.”
Bidbook
Intussen zijn er opnieuw bouwambities in de diepe polder, nu van de naastgelegen gemeente Zuidplas. In een samen met de andere gemeenten in het gebied opgerichte grondbank zit voor 100 miljoen euro aan aangekochte gronden. Eind 2017 ontvouwde de gemeente haar plannen in het ‘bidbook Integrale ontwikkeling Zuidplas’. De gemeente wil in eerste instantie nieuwbouw realiseren in de bestaande dorpen, maar op termijn grootschalig in het middengebied van de Zuidplaspolder een ‘vijfde’ dorp bouwen (tot maximaal 4000 woningen in 2030). Het bidbook van Zuidplas ligt volgens de
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48
