Twintig jaar geleden was Peter Rutten (72) een van de twee Nederlandse marechaussees die deelnamen aan de United Nations Observer Mission in South Africa (UNOMSA) om toe te zien op de voorbereidingen van de verkiezingen. ‘Na een inwerkperiode in Johannesburg en Durban heb ik in Richards Bay een waarnemingspost opgezet. In die tijd speelde de apartheid nog volop, een vreemde gewaarwording. Voor mij was het hoogtepunt het bezoek van Nelson Mandela op 20 en 21 november. Hij sprak op een ANC- verkiezingsbijeenkomst met 12.000 mensen. Daar sta je dan als enige blanke. Ik heb verschillende gesprekken met Mandela kunnen voeren en was onder de indruk van zijn charisma en wijsheid. In december 1993 kwam ik terug in Nederland en was onze inzet al snel vergeten. Mijn medaille kreeg ik jaren later pas, na lang aandringen. In eerste instantie wilde Defensie hiervoor geen aparte onderscheiding maken. Ik had vanuit de organisatie meer aandacht verwacht. Het ging weliswaar om een kleine missie, maar je loopt tegen veel meer problemen aan dan verwacht en je maakt veel mee. Je bent helemaal op jezelf aangewezen.’
