Veel partijen werkten mee aan 28 updates versgrasdata
Eind oktober stopte – door het naderende einde van het groeiseizoen – de wekelijkse publicatie van versgrasdata op de Veeteelt- site. In totaal 28 weken publiceerde Veeteelt daar op de speciale pagina VeeteeltGRAS de (voorspelde) groei- en kwaliteitscijfers. Het verzamelen en analyseren van de cijfers was een logistiek hoogstandje waar heel
veel sectorpartijen een bijdrage aan lever- den. Om beurten leverden ze ook een bij- drage aan de interpretatie van de cijfers. De trouwe groep lezers van de wekelijkse vers- grasupdate hebben de cijfers te danken aan: ABZ Diervoeding, Agrifirm, CAV Den Ham, De Heus Voeders, De Samenwerking, Schothorst Feed Research, ForFarmers,
AgruniekRijnvallei, Eurofins Agro, Grip op Gras, KTC Zegveld, Aeres Hogeschool, Amazing Grazing, Stichting Weidegang en Precisielandbouw 2.0. Iedere week voorzag De Weideman de vers- grasupdate van een actuele grastip. Grasupdates teruglezen of het actuele gras- nieuws volgen? Kijk op
www.veeteelt.nl/gras
2016
50 100 150 200 250 300
0 14 16 18 20 24 22 28 26 32 30 34 week
Figuur 3 – Het gemiddelde ruweiwitgehalte in een weidesnede in de afgelopen drie jaar in Nederland (bron: Eurofins Agro)
36 40 38 42 44
2017
2018
50 100 150 200 250
016 14 18 20 24 22 28 26 32 30 34 week
Figuur 4 – Het gemiddelde suikergehalte in een weidesnede in de afgelopen drie jaar in Nederland (bron: Eurofins Agro)
expert bij Groeikracht in regio Zuid-Nederland. ‘We hebben de droogte natuurlijk het eerst op het netvlies als we denken aan 2018, maar dan vergeten we te snel de grasgroei en grasop- brengst van het voorjaar. Veel weidebedrijven konden de snelle grasgroei niet eens aan.’ Het natte tweede deel van april maak- te weidegang wel even ingewikkeld. ‘Ik ken bedrijven die drie keer opnieuw zijn gestart met weiden, maar dat bleek in de praktijk toch prima te verlopen zonder echt productieverlies.’ Vanaf de tweede snede viel er nog nauwelijks regen en brak er een weideperiode aan die goed liep. Het gras was smakelijk door een prima suikerniveau en van vertrapping was geen spra- ke. ‘Maar in juni moesten veel bedrijven, door minder grasaan- bod, op stal de bijvoeding al opschroeven. Begin juli kwamen in het oosten al koeien op stal te staan’, weet Philipsen.
Droog, maar niet drukkend warm De extreme droogte is ook in de versgrasmonsters terug te zien. Philipsen: ‘Je zag soms heel rare uitslagen van gras dat verdroogd of in stress was. Het gemiddelde drogestofpercen- tage van het verse gras liep zelfs op naar 25 procent, dat is echt heel hoog, en de verteringscoëfficiënt dook naar beneden. Eind augustus zag je in de uitslagen dat er in het gras niets meer gebeurde en dat zelfs het suikergehalte ondersteboven ging.’ In sommige gebieden is het nemen van grasmonsters in de droge periode zelfs helemaal niet gelukt, zo laat figuur 5 met regionale data zien door onderbroken lijnen. Ondanks de extreme droogte en het warme weer is weidegang deze zomer veel boeren toch niet heel zwaar gevallen. ‘Weiden gaat gemakkelijker met droog weer en het grootste deel van de dagen met een hoge temperatuur waren niet drukkend warm, waardoor koeien er gemiddeld genomen niet heel veel last van
36 40 38 42 44
2016
2017
2018
Midden Oost
1.000 1.100 1.200
600 700 800 900
14
NH en Polders West
Zuidwest
Noord
Zuid löss Zuid zand
16 18
20
24 22
28 26
32 30 34 week in 2018
Figuur 5 – De gemiddelde vem-waarde per regio in Nederland in 2018 (bron: Eurofins Agro)
hebben gehad, uitzonderingen daargelaten’, stelt Mark de Beer. Uiteindelijk heeft de droogte volgens de ruwvoerdeskundige ook niet tot een ruwvoertekort geleid. Dat in tegenstelling tot het vaak genoemde droge jaar 1976. ‘De ruwvoervoorraad is misschien niet over alle bedrijven goed verdeeld, maar lande- lijk gezien is er ruwvoer genoeg, met dank aan de afgelopen twee jaar. Daarnaast hebben veel bedrijven als gevolg van de fosfaatwetgeving ook zomaar acht tot tien procent minder koeien. Pas als we volgend jaar weer een extreem jaar krijgen, wordt het spannend met de ruwvoervoorraad.’
Smaakvol najaar
Na de droogte stegen als eerste de eiwitwaarden weer in het gras als gevolg van de mineralisatie in de bodem. Philipsen: ‘Pas toen de groei weer in het gras zat, ging ook het suiker de lucht in, zo laten de cijfers zien, en werd het gras smakelijker.’ De langverwachte groeispurt bleef na de droge periode echter uit, omdat de weersomstandigheden te kwakkelig waren. In sommige delen van Nederland kwam er eigenlijk gewoon een tweede droogteperiode overheen. Gedurende het najaar zorg- den de ideale omstandigheden er wel voor dat er nog lang ge- weid en gemaaid kon worden, zodat een deel van de achter- stand in ruwvoervoorraad gecompenseerd kon worden. ‘Er zijn diverse bedrijven die dit jaar makkelijk door de 250 weideda- gen gaan, dat is echt heel veel’, aldus Philipsen. Mocht het gras op zijn, dan heeft De Beer nog een dringend advies: ‘Koeien uit de wei en kalk erop. Op blijvend grasland wordt een bekalking vaak vergeten en dit jaar zijn de omstan- digheden perfect. En begin volgend jaar nog eerder met weiden dan je gewend bent. Wie vroeg begint, is nooit te laat, dat bleek ook afgelopen jaar weer.’ l
veeteelt NOVEMBER 2 2018 49
36
40 38 42
44
ruw eiwit (g/kg ds)
suiker (g/kg ds)
vem/kg ds
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72