IN SAMENWERKING MET Leverbot kost 300 kilo melk per lactatie
Leverbot is een vervelende parasiet die de natte delen van Nederland bevolkt en daar voor gezondheidsproblemen en productiever- liezen zorgt. Leverbotten komen het lichaam binnen via grasopname en trekken een spoor van vernieling door de lever en de galgangen. Voor schapen kan een leverbotbesmetting resulteren in ernstige ziekte en sterfte. Bij run- deren komt acute sterfte minder voor, maar de koeien hebben een mindere gezondheid en lopen terug in melkgift. Een gemiddelde daling van 1 kilogram melk per dag is niet vreemd. Over een totale lactatieperiode komt dat neer op een productieverlies van 300 kilogram melk per koe.
Parasiet aanpakken Aanpakken dus, die parasiet. Maar daar begint ook meteen de moeilijkheid. Want hoe doe je dat? In de eerste plaats is het zorgen voor een zo goed mogelijke afwatering, het afzetten van de slootkanten en drassige stukken land. Maar vaak is de hele weide besmet en lopen de koeien toch een besmetting op. Deze koeien moeten dan ontwormd worden met een mid- del dat leverbotten afdoodt. En ook daar zit een moeilijkheid. De producten die daarvoor beschikbaar zijn, hebben een lange wachttijd en worden daarom in de droogstand gegeven. Via een eenvoudige rekensom kun je uitreke- nen wat het rendement van zo’n droogstands- behandeling is.
Stel, een bedrijf heeft honderd koeien. Die staan op verschillende momenten in het jaar droog. De leverbotbesmetting wordt tijdens het weideseizoen opgedaan, door aanwezig- heid van slakken en door de uitscheiding van eitjes door grazende koppelgenoten. Pas in de stalperiode wordt er geen nieuwe besmetting opgedaan en is een koe na ontworming echt ‘schoon’. Als er zo’n tien koeien per maand droogstaan en in de maanden november tot en met maart staan ze op stal, dan worden vijftig koeien op het juiste moment behandeld. Deze vijftig gaan ‘schoon’ de wei op. Echter, de andere helft van de koeien heeft nog een besmetting in het lichaam vanuit het vorige weideseizoen en begint meteen weer met eitjes uitscheiden als ze op de weide komen. Zo blijft het gehele koppel, ondanks goede pogingen om de koeien te behandelen, toch altijd last houden van leverbot.
Behandelen in stalperiode Gelukkig is er nu een product op de markt waarbij de wachttijd met 4,5 dagen een stuk korter is. Door alle koeien in de stalperiode te behandelen, gaan ze allemaal schoon de wei op en is de leverbot een fl inke deuk toege- bracht.
Of het ontwormen fi nancieel uit kan? Die 4,5 dagen wachttijd voor de melk kost melk, maar dat weegt beslist op tegen de 300 kilogram verlies van melkgift per koe per jaar.
Figuur 1 – Leverbotcyclus van leverbotslak naar koe en terug
DIERGEZONDHEIDSNIEUWS
GASTCOLUMN TJITSKE ROEST
DIERENARTSENPRAKTIJK TUSKEN DIKEN EN FEANEN IN DROGEHAM
Gezond en fi t Als fulltime dierenarts is het soms een
leverbot cyste ei staartlarve
tussengastheer leverbotslak
trilhaarlarve
uitdaging om voldoende tijd te vin- den voor sport en ontspanning. Naast de lange dagen en avond- en week- enddiensten moet ik toegeven dat ik ook op vrije avonden nog regelmatig de laatste hand leg aan bedrijfsge- zondheids- en behandelplannen of wat visites aan het inboeken ben. Mijn vriend is personal trainer en legt aan zijn klanten, maar ook aan mij, vaak de volgende rekensom voor: tel in een week al je slaap-, werk-, eet-, reis- en verenigingsuren bij elkaar op. Het verschil tussen 168 uur en het aantal opgetelde uren zijn de uren die je per week kan besteden aan sport en ontspanning. Gemakkelijk gezegd misschien, maar we weten natuurlijk allemaal dat een fi t en ge- zond lijf het werkende leven ook een stuk gemakkelijker maakt. Vergelijk het met de start van een pasgeboren kalf: biest, huisvesting, voeding, weerstand, groei. We weten het vaak mooi te vertellen, maar als veehouder weet u ook dat een goede groei van een kalf van zoveel factoren af ankelijk is. Net zoals het is met sportmomenten, zo is het ook met de groei van het kalf: geef niet op als het een keer niet lukt. Blijf optimaliseren en morgen weer met frisse moed ertegenaan. Het doel is bij beide hetzelfde: een gezond en fi t lijf, om het maximale uit het leven kunnen halen!
veeteelt NOVEMBER 2 2018
45
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72