WOENSDAG6OKTOBER 2010


muziek


MilesDavis Bitchesbrew (Columbia/Sony) jazz


★★★★★


jaar geleden uitgebracht. Bij Sony dachten ze daarom: hoogtijdvoor eenfraaie jubileumuitgave. Maar wachteens even …In1998


Dekookpotvan Miles B


itches brew,delegendari- sche plaat waarmee Miles Davis de toon zettevoor de fusionjazz, werd veertig


hart vandejazz –improvisatie – daar achteraan te werpen. De muzi- kanten die werden opgetrommeld voor de Bitches brew-opnames wis- tennauwelijks wathen te wachten stond. Ze hoordenindestudio al- leen eenschets vaneen melodie, welketoon- en maatsoortzemoes- tenspelen, de twee of drie akkoor- dendie als basis diendenenverder vertrouwde Davis op hun oren en improvisatietalent. Drummer Jack DeJohnettevertel-


bracht Sony al Thecomplete bitches brew sessions uit,een boxmet vier cd’s met allemuziek die MilesDavis hadopgenomen tussen augustus 1969 en februari 1970. De jubileumuitgave die nu is uit-


gegeven,bevatalsbonuseenaantal 45-toerensingles vandeoorspron- kelijke opnames en eenpaar alter- natieve takes.Daarnaast vindtde consument in de hoes eendvd van een concertdat Davis en consorten in oktober 1969 gaveninKopenha- gen. Voor de hardcoreverzamelaars is erooknogeensuperdeluxe-editie van Bitches brew,die ook nogfoto- materiaal,devinylversie en eenuit- gebreid boekwerk bevat. Veel voegtdejubileum-Bitches


brew niet toeaan de geschiedenis vanhet album, maar we gevende platenmaatschappij ook weer geen ongelijkdat ze elke gelegenheid aangrijptomditmeesterwerk onder de aandacht te brengen, ook al zijn de motievenwaarschijnlijk louter commercieel. Watmoet je wetenals je naar het


albumluistert?Eenbelangrijk feit is in ieder gevaldat de jazz in eenim- passe verkeerdeenlinks en rechts werd ingehaald door funk,soul, pop en r&b metmuzikanten als Jimi Hendrix, Marvin Gaye,Sly Stone, James Brown, BobDylan, The Beat- lesendeRollingStones in de voor- hoede. Dezemuzikantenzetten met hun sexappeal de jazzmuzikanten, die in hun beboptaal eindeloos so- leerdenovercomplexe akkoorden, als nerds in de schaduw. MilesDavis zocht aansluitingbij


de voorhoede. Hij gooide de inge- wikkelde akkoordenschema’s over- boord, koos voor grooves en onder- buikritmes,maar hij weigerde het


MilesDavis, het brein achter Bitchesbrew. KnappeWagners zonder zang


RichardWagner The ring RFO/DeWaart (Challenge) klassiek ★★★★✩


Tussen 1988 en 1991 gafhetRadio Filharmonisch orkest onderEdo de Waartinhet Concertgebouwinde toen nogVara-Matineegeheten luid bejubeldeconcertanteuitvoerin- genvanWagnersvierluikDerRing des Nibelungen.Het leekDeWaart aansluitend eenmooi ideedelen uit de Ring te spelen op eentournee vanhetRFOdoor Duitsland, in 1992, maar opmerkelijk genoegble- kenergeen symfonische arrange- menten vanhoogtepunten te be- staan. Gelukkigzat in hetRFOslagwer- kerencomponistHenk de Vlieger,


die een orkestrale suiteleverde,Der Ring–anorchestral adventure geti- teld. Latermaaktehij ook nog Par- sifal–anorchestral quest, Tristan und Isolde–anorchestral passion enMeistersinger–anorchestral tri- bute.Alle bewerkingenzijnnuop viercd’s in twee los verkrijgbare uitgavendoor Challenge Classics (her)uitgebracht. Voor hen die allergischzijn voor


klassiekezangstemmen,maarwel dol zijnopWagnersgeniale, zins- begoochelendeorkestratiekunst,is DeVliegers liefdevolle en knappe knip- en plakwerk de ultiemeuit- komst.Deuitvoeringenvan het Ra- dio Filharmonisch onderDeWaart zijnwatgespierder dan die vanhet NederlandsPhilharmonischonder Haenchen, maar over dekwaliteit valt niet te twisten.


EV FOTODONHUNSTEIN


de achteraf dat Miles zichmeestal beperktetot de woorden: “Speel iets,” en als hij vond dat het niet goed klonk: “Speel ietsanders.” Al- leen de benjaminvan het stel,


drummer LennyWhite, kreegiets meer begeleiding vanMiles. Hij kreegdeuitleg: “Stel je allemuzi- kanten die meespelen voor als bit- ches kokendin eengrote pan.” Voor de duidelijkheid:het woord


bitches gebruikte Milesals een koosnaam voor muzikanten die de ingewandenuit je lijfkondenspe- len. Eenbelangrijkgegeven voor een


begrip van Bitches brew is ook dat veel Afro-Amerikaanse muzikanten teruggrepen op hun Afrikaanse wortels.Zoook MilesDavis.Jehoort zijn fascinatie terugindepolyrit- miek,dehoeveelheidpercussie, je ziet het aandeplatenhoes met twee


PS17


Afrikaanse vrouwen, die innig omarmd over zeeuitkijken en on- weer bijeen heldereblauwelucht zien naderen, de titels (Miles runs the voodoo down)endebroeierige, erotischesfeer. Ook niet onbelangrijk wasderol


vanMiles’ vrouw, zangeresBetty. Davis schond zijn eigenwet dat vriendinnen en echtgenotes niet welkom warentijdens opnames. Tijdens de opnames schijnthij zijn vrouwvoortdurend om haar oor- deel te hebbengevraagd.Inzijnme- moires verteltMilesdat Betty bij hem de muziek vanJimi Hendrix en SlyStone introduceerde; de invloed vanbeiden is te horen op Bitches brew. Hetalbum waszeer succesvol, er


werden in het jaar vanverschijnen 500.000 exemplaren vanverkocht en ooknunog, veertigjaar later, wordt de luisteraar meegezogenin het ‘tevenbrouwsel’. ChickCorea schijnt achteraf te hebben gezegd dat hijhet album beschouwdeals een conservatievere versie vande optredens die ze destijds gaven. Kijken we naar de concertregistra-


tie, dan kunnen we hem geen onge- lijkgeven. We bevinden ons dusin Kopenhagen, het is 27 oktober,1969 en op het podiumismaar eendeel vande Bitches brew-clan aanwezig: Milesnatuurlijk, Wayne Shorterop saxofoon, ChickCorea achter de elektrische piano,JackDeJohnette achter het drumstel en Dave Hol- landopbas.Hollandwasmet23jaar de jongste destijds,enMileswas met43jaardeoudste.Achteraf is dit kwartetomschreven als the lost quartet,het verdwenen kwartet, omdater nooit eenofficiëleopname vanisverschenen. HetconcertinKopenhagenmaak-


te deel uit vaneen twee wekendu- rende tournee doorEuropa. Bitches brew ligt op datmomentnog niet in de winkels, maar het kwartetspeelt alweleenaantal stukkenvanhet al- bum,waaronderhet titelnummer, Miles runs the voodoo down en een sterk ingedikteversievan Sanctua- ry,met meer ruimtevoor de compo- nist vanhet stuk:WayneShorter.En ja,elkenoot komtuit de tenen.


MAARTJEDENBREEJEN Eensurrealistischeklankwereld


MichaelBaird e.a. Endsandodds (SWP038) wereld


★★★★✩


DeBritse drummer,componist en cd-producent Michael Bairdwoont al sinds jaar en daginUtrecht,van- waar hij zijn eigenintrigerendemu- ziekcocktailsserveert. Zelfspreekt hij lievervan eensoep,waarvoor hij al zijn ingrediënten bij elkaar ‘steelt’. Als globetrottendewester- lingbevindthij zichnueenmaalin de fortuinlijke positie zichtekun- nen verrijken metmuziektradities wereldwijd. Debasis voor zijn soep ontleent


Bairdaan tallozevormen vanAfri- kaanse polyritmischemuziek: Bairdgroeide op in Zambia, van-


waar hij met zijn ouderstal vanan- dere Afrikaanse gebieden bezocht. Later, als puberinhet kille noor- den,hoorde hijiets vandeAfri- kaanse energie terugindiverse vor- menvanpopmuziek en jazz.Als componist en drummersloeghij la- tereen bres in demuren die al deze verschillendemuziekstijlen vanel- kaar scheidden. Opdeze cd latenBairdenzijnme-


demusici Afrikaanse ritmes en in- strumenten rondwarenineen sur- realistische klankwereld.Heel bij- zonder is hetnummerMourning af- ter,waarbij eensignaalachtigmo- tief vaneen groep tribale panflui- tenzichopwonderlijkewijze mengt met eengroovendedrum- partij,modernistische gitaarlijnen en eenklagende Turkse ney.Mu- ziekdie tijdenplaats overstijgt.


ST


Ouwehand


Alscomponist ReynOuwehand, producerenarrangeur vande muziek voor de film De leugen, naar een onbewoond eiland wordtverbannen,neemthij de volgende vijf platen mee:


1. Doves Lost souls


“Dit is het perfectealbumvoor me.Twaalf liedjes,allemaal minofmeer even goed, en geen enkel vulnummer.Hét voor- beeld vanhoe eenalbumzou moeten zijn. Ik blijfmeookver- bazen over de supermooie ge- laagdheid.”


2. GavinBryars Jesus’ blood never failedmeyet


“Engels minimalismevandeal- lerbestesoort.Deeerste versie had de lengte vaneen elpee, toenkwamer een langere versie op cassetteenlater eenversie met de lengtevan eencd. Die laatste neemikmee, alwashet alleen alomdat TomWaits er aan het eindeopmeezingt.Dit geeftmezo veel kippenvel. Ik ben niet vandedrugs, ik rook zelfs niet eens,maar dit is onge- looflijketrancemuziek.Enop de cdduurtdetrip nóg langer.”


3. Bill Evans From lefttoright


“Ik hebpiano gestudeerd,maar pas na het conservatorium heb ikmeeenbeetjeinjazz verdiept eigenlijk.Stiekemvind ik pop en klassiek toch leuker name- lijk. DitalbumvanBill Evans is superzoet, maar de eenvoud spreektmeenorm aan en de klanken zijn zo mooi. Er gebeu- rennauwelijks spannende din- gen, harmonisch, maar toch is het nooit banaal.”


4. ClaudeDebussy Prélude àl’après-midi d’un faune


“In de uitvoeringdoor hetKo- ninklijk Concertgebouworkest onderleiding vanBernardHai- tink. Dit is voor mij hét stuk. Perfectie met eengrote P. Je zou het de reden kunnennoemen waaromik demuziek ben inge- gaan. Ik hebdit volkomen grijs- gedraaid en nogsteeds ben ik er niet op uitgeluisterd.Endan krijgjedat andere schitterende orkestwerk La mer op deze plaat er nogbij cadeau.”


5. Radiohead O.K. computer


“HetWhite albumvandejaren negentig.watmij betreft.Ikheb deze plaat al 100.000 keer ge- draaid en toch hoor ik elke keer weer nieuwedingendoor de uit- gekiende gelaagdheid.Het is nooiteenwall of sound.Ikvraag mevaak af: al die klankkleuren, hoe doenzedat?Indie zin is dit ook eenongelooflijk inspireren- de plaat.”


ERIKVOERMANS


Reyn


Onbewoond eiland


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60