In zomer (links) pompt een gemaal relatief warm water weg naar een boezem. Bij het gemaal kan de warmte worden ‘afgetapt’ om in een bodemenergiesysteem onder de grond te worden opgeslagen. In de winter (rechts) werkt het bodemenergiesysteem andersom en wordt het warme water onttrokken om de huizen te verwarmen. Dit concept van IF Technology heeft de naam ‘Smart polder’ gekregen.


gedaan. Maar nieuw is wel dat het nu gaat om veel projecten op kleinere schaal.”


Toekomstbestendig


Het klinkt wat cru, maar klimaatverandering en aquathermie ‘matchen’. Warmere zomers betekent warmer oppervlakte- water. De temperatuur in vaarten en grachten kan in een hete zomer zelfs oplopen tot 25°C. Die warmte oogst je en sla je op in de bodem voor het winterseizoen. Het afgekoelde water verfrist tegelijk de omgeving en kan zo hittestress en blauwalg helpen voorkomen. Ook is aquathermie heel geschikt om ge- bouwen te koelen. Biemond: “Maar begrijp het niet verkeerd. Aquathermie hoeft het niet van de hete dagen te hebben, het is geen hogetemperatuursysteem. Het draait ook prima bij watertemperaturen van 16°C in de zomer. Je kunt zelfs in de winter warmte winnen als het water slechts 7°C is.”


Roest en biofilms


Pomp oppervlakte- of afvalwater in een leidingensysteem en menig alg en bacterie ziet er een mooi woonplekje in. Ze hech- ten zich op de wand en starten een kolonie. Maar een bio- film vermindert de warmteoverdracht in warmtewisselaars en kan leidingen en pompen verstoppen. Bovendien produceren bacteriën zuren die constructiematerialen kunnen aantasten. Biemond: “Vrijwel alle aquathermiesystemen worden tegen- woordig uitgevoerd in kunststof, HDPE. Roestvrijstaal blijkt te kwetsbaar voor corrosie. In de komende jaren moeten we meer leren over onderhoudskosten van de systemen. Is een


Warme gracht


Het nieuwe woon-en zorgcentrum Torckdael aan de rand van de binnenstad van Wageningen ligt aan de Stads- gracht. De temperatuur van het grachtwater kan zomers oplopen tot boven 24°C. Die zonnewarmte wordt onttrok- ken en opgeslagen in de bodem onder het zorgcentrum om ’s winters voor verwarming te zorgen. Een warmtepomp zorgt ervoor dat de appartementen worden verwarmd en het tapwater voorverwarmd. Bij piekgebruik en voor heet tapwater springt een gasgestookte ketel bij. Door het warme grachtwater heeft de installatie een 25 procent hoger rendement dan meer traditionele energiesystemen van warmteopslag en warmtepompen. Torckdael bespaart


zo jaarlijks ongeveer 119.000 m³ aardgas en 205 ton CO2 (vergelijkbaar met circa 80 huishoudens). Het water dat de gracht weer in- stroomt, is 5-6°C koeler. Dat verbetert de waterkwaliteit


in


de gracht. Er lost meer zuurstof op, ook omdat het water in beweging is. De vissterfte vermindert, net als botulisme.


Inlaatwerk in Wageningen voor het gebruik van warm grachtwater in de zomer


WATERFORUM JUNI 2019


21


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48