Woonruimte beter benutten
Als trouwe volger van uw publicaties wil ik graag enkele oplossingen aandragen die naar mijn idee kunnen bijdragen aan een beter gebruik van de bestaande woningvoorraad.
1. Doorstroming van ouderen stimuleren met fiscale prikkels Veel mensen blijven wonen in ruime eengezinswoningen, ook wanneer de kinderen allang uit huis zijn. Doorstroming naar kleinere woningen verloopt vaak stroef, mede door hoge over- drachtsbelasting en strikte hypo- theeknormen op latere leeftijd. Oplossing: Verlaag de over- drachtsbelasting bij verkoop én aankoop van een hoofdwoning als de koper kleiner gaat wonen. Combineer dit met soepelere financieringsregels voor ouderen die willen verhuizen naar een passender woning.
2. CAK mag woning- vermogen (tijdelijk) buiten beschouwing laten, maar later verrekenen Bij opname in een zorginstelling telt het CAK het vermogen in de woning niet mee bij het bere- kenen van de eigen bijdrage. Dit maakt het aantrekkelijk om de woning leeg te laten staan, vaak langdurig. Oplossing: Baseer de eigen bijdrage mede op de WOZ van de woning, en verreken dit pas bij verkoop, bijvoorbeeld via de notaris. Tot die tijd wordt alleen gekeken naar liquide middelen. Zo worden ouderen niet gedwon- gen tot verkoop, maar ontstaat er wél een prikkel om de woning beschikbaar te maken.
3. Erfgenamen stimuleren om woningen te gebruiken of beschikbaar te stellen Na overlijden blijven woningen vaak (te) lang leeg, bijvoorbeeld in afwachting van waardestijging of onderlinge afwikkeling. Oplossing: Maak het aantrekke- lijker om de woning te renoveren en tijdelijk te verhuren, bijvoor- beeld via een tijdelijke vrijstelling van overdrachtsbelasting of een subsidie voor verhuurklare oplevering. Zo worden woningen sneller weer ingezet voor bewoning.
4. Onderbenutte koop- woningen registreren en fiscaal signaleren Gemeenten weten via de BRP hoeveel mensen er in een woning wonen. Via de WOZ zijn het aantal vertrekken en de gebruiksfunctie bekend. Oplossing: Ontwikkel een systematiek waarbij structurele onderbezetting (bijvoorbeeld 1 persoon in een 5-slaapkamer- woning) zichtbaar wordt gemaakt in de inkomstenbelasting, bijvoor- beeld via het eigenwoningforfait. Niet om te bestraffen, maar als eerste stap naar bewustwording en vrijwillige doorstroming. Bij huurwoningen kan hetzelfde principe gelden.
5. Vermogende particulieren betrekken bij nieuwbouw- initiatieven Particuliere vermogenden die willen investeren in nieuwbouw lopen vaak vast op regelgeving, schaal en risicoperceptie. Oplossing: Stimuleer kleinschalige nieuwbouwcoöperaties of -fond- sen waarin particulieren kunnen participeren, gericht op senioren-
woningen of starterswoningen, met heldere rechtsbescherming en beperkte instapdrempels.
6. Bewust leegstaande woningen belasten via box 3 Voor woningen die niet worden verhuurd en ook niet worden bewoond, is de fiscale prikkel om ze leeg te laten staan vaak groter dan het maatschappelijke nadeel van woningkrapte. Oplossing: Bereken voor derge- lijke woningen in box 3 een fictief gebruiksvermogen, bijvoorbeeld op basis van het aantal potentiële bewoners. Dit maakt het finan- cieel onaantrekkelijk om woon- ruimte structureel aan de markt te onttrekken.
Al deze voorstellen zijn erop gericht om de bestaande woningvoorraad beter te benutten, zonder dwang, maar met begrijpelijke prikkels. Ze houden rekening met eigendoms- recht, privacy en levensloopvariatie — en maken het tegelijk aantrekke- lijker om woningen die niet (meer) passen bij de levensfase te verruilen voor iets passenders.
Klaas Jan Bolhuis
Vereniging Eigen Huis: Om de wooncrisis aan te pak- ken, moeten we niet alleen meer woningen bijbouwen, maar ook de woonruimte die we al hebben beter gebruiken. Deze voorstellen zijn interessant, met name om dit financieel te stimuleren. In theorie zouden die goed kunnen werken, maar de praktijk maakt het net even wat lastiger. Zo kan de Belas- tingdienst eigenlijk bijna geen nieu- we regels aan. Hoe wenselijk deze regels dus ook zouden kunnen zijn, het moet wel uitvoerbaar zijn.
7/8-2025 | Eigen Huis Magazine | 55
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60
