“Kerncentrales kunnen een waardevolle aanvulling


zijn, omdat zij permanent


elektriciteit of


warmte leveren.” Frank Gierman


Hoofd nucleaire projecten bij ingenieursbedrijf Arcadis


Kerncentrales kunnen volgens Gierman een waardevolle aanvulling zijn, omdat zij permanent elektriciteit leveren. Of warmte, daarover straks meer. Maar waarom dan kleine kerncentrales, het Rijk heeft toch ook al twee nieuwe grote kerncentrales in de planning? Dat klopt, maar er zijn een aantal verschillen.


“Het blijft wel kernenergie. Kleine kern-


reactoren zijn niet de heilige


graal.” Wim Voogd


Directeur energietransitie bij Arcadis


Nauwelijks plek Om te beginnen neemt de SMR minder ruimte in beslag en kan daardoor op veel meer plekken staan. Gedeputeerde Mol van de provincie Gelderland vindt de beperkte omvang ook een groot voordeel boven windparken. “Wij willen onze verantwoordelijkheid nemen en onze eigen energie opwekken in de pro- vincie, maar voor nog meer windmolens hebben we nauwelijks plek. Ik merk ook bij veel gemeenteraden dat zij om die reden liever kerncentrales hebben.” Overigens kan de grootte van de SMR’s nogal variëren. De echte mini’s met een vermogen tot 20 megawatt heb- ben ongeveer de afmetingen van een zeecontainer. De grootste exemplaren gaan richting de omvang van de be- staande kerncentrale in Borssele, zo’n 500 megawatt. Een tussenmaat zijn centrales met een vermogen van 100 of 150 megawatt, genoeg voor enkele hon- derdduizenden huishoudens. Daarbij neemt de installatie voor koelwater veel ruimte in beslag, al kunnen de kleintjes ook volstaan met luchtkoeling. “Maar voor kernenergie geldt vaak hoe groter, hoe goedkoper de elektriciteit”, zegt Wim Voogd, directeur energietransitie bij Arcadis. “Ga je heel veel kleine SMR’s plaatsen, dan valt te betwijfelen of dat een haalbare businesscase is.” Kleine centrales zijn sneller te bouwen dan de grote, maar het wordt alsnog een proces van de lange adem. Volgens leveranciers neemt de bouwtijd zo’n vier jaar in beslag, en daar gaat nog een ja- renlang vergunningentraject aan vooraf. Vóór 2035 zal er nog geen SMR staan, is de algemene inschatting. In Nederland althans; in het Verenigd Koninkrijk, de VS en Canada zijn de plannen al verder


18 | Eigen Huis Magazine | 7/8-2025


gevorderd. De verwachting is dat Ca- nada in de westerse wereld de primeur krijgt.


Flexibeler Snel gaat het dus niet, maar de bouw van grote kerncentrales duurt al gauw dubbel zo lang. “Daar komt bij dat de geschikte plekken voor grote kerncen- trales afnemen, terwijl de complexiteit toeneemt”, zegt Martin Scheepers van onderzoeksinstituut TNO, dat samen met NRG Pallas de rol van SMR’s in het Nederlandse energiesysteem onder- zocht. “Ook bij projecten in het Ver- enigd Koninkrijk en Finland zie je nu weer overschrijdingen van de bouwtijd en het budget. Het blijken moeilijk be- heersbare projecten. Met een SMR ben je flexibeler.” Wat scheelt is dat deze kleinere kern- reactoren modulair worden gebouwd. Dat betekent dat de onderdelen in de fabriek seriematig worden geprodu- ceerd en die op de bestemde plek in elkaar worden gezet. Dat is efficiënter en drukt, net als bij prefab woning- bouw, de kosten. Dankzij deze aanpak is de elektriciteit die kleinere centrales opleveren niet langer te duur, zoals voorheen het bezwaar was. Scheepers: “Per kilowattuur zal de stroom nog wel duurder zijn dan bij zon en wind, maar de totale investering is lager dan bij grote kerncentrales.”


Aparte pijpleidingen Groene stroom is dus nog altijd goed- koper. Toch becijferde TNO dat mét kernenergie de totale jaarlijkse kosten van het Nederlandse energiesysteem zo’n 1 tot 2,5 procent lager uitvallen dan zonder. Dat heeft te maken met de be- nodigde investeringen in megabatterij- en voor een stabiele energievoorziening uit wind en zon. Verder is de verzwaring van het energienet - om netcongestie tegen te gaan - minder nijpend als ook kleine kerncentrales worden ingezet. Dat zit zo. Weliswaar loopt de opge- wekte elektriciteit ook gewoon via het elektriciteitsnet, maar kleine kerncen-


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60