INTERVIEW


Paspoort Naam : Sjef Ernes Geboren : Eindhoven, 29 juni 1955 Woonplaats : Eindhoven Opleiding : Technische Universiteit Eindhoven, werktuigbouwkunde


Loopbaan : 1981-1986 Hoofd operaties, ministerie van Landbouw, water, Mozambique


1986-1989 Water- en milieuadviseur, IWACO 1989-1997 Afdelingshoofd Nutsbedrijf Regio Eindhoven


1997-2002 Directeur E-water Group 2004-2019 Directeur Aqua for All 2019-heden Zelfstandig adviseur Wicked Water


en was hij altijd op zoek naar nieuwe initiatieven. De wereld keek naar Nederland en grote Amerikaanse fi lantropische organisaties kwamen hier


kijken hoe ze hun geld beter


konden besteden in publiek-private partnerschappen en voorkomen dat hun waterpompen stilvielen, waterputten op- droogden en toiletten in verval raakten omdat niemand ze leegde. Ernes werd overal gevraagd om te vertellen over de vernieuwende aanpak met het lokale bedrijfsleven. Op inter- nationale podia, zoals op de Stockholm World Water Week, werd hij een graag geziene gast vanwege zijn aanstekelijke uitspraken. De mondiale WASH-gemeenschap luistert ge- boeid naar zijn scherpe analyses over hoe het er in ontwik- kelingslanden werkelijk aan toegaat. En als geen ander kan Ernes vertellen over de ervaringen die Aqua for All als voor- loper heeft opgedaan.


Weerstand


“Aqua for all is begonnen als makelaar en we brachten het geld bij elkaar om waterprojecten groter te maken”, zegt Ernes. “We noemden dat de ‘verdubbelaar’. Als een partij twintig boorputten wilde slaan, dan zochten we er een partij bij om samen veertig putten te kunnen slaan. Maar dat bleek te simpel, want het slaan van een boorput is niet voldoende. Iemand moet de put beheren. Dat geldt ook voor kranen en toiletten. Zo moet er ook iemand zijn die de poep afvoert en verwerkt.”


Toen Aqua for All de ommekeer maakte en besloot om met het bedrijfsleven te gaan samenwerken, ging dat niet zon- der slag of stoot. “We stuitten aanvankelijk op veel weer- stand”, herinnert Ernes zich. “In de sterk charitatieve wereld was er weerzin tegen bedrijven die, geholpen door ontwik- kelingsgeld, winst willen maken. Maar we hadden de wind mee. Wereldwijd was een trend ontstaan met privatisering van publieke taken en door de fi nanciële crisis was er minder geefgeld voor waterprojecten in ontwikkelingslanden. De be- zuinigingen op ontwikkelingshulp waren in de ogen van Ernes schandalig, maar tegelijk stimulerend om er effectiever mee


om te gaan. De geldkranen gingen steeds verder dicht. In Nederland werden publiek-private partnerships ineens po- pulair en het ministerie van Buitenlandse Zaken begon het opzetten van PPS-constructies aan te moedigen. Het was een spannende tijd. Uitdagend. In 2014 kregen we 20 miljoen euro subsidie en dat gaf ons het gevoel goed bezig te zijn. Men zag ons als een onafhankelijke partij, een intermediair, die niet voor één bepaald product stond of voor één bepaald belang. We combineerden de publieke taak van de drinkwa- tervoorziening en sanitatie met een zakelijke uitvoering door private partijen.”


Als voorbeeld dat de ommekeer niet vanzelf ging, noemt Ernes de schoolprojecten van Football for water, waarin Aqua for All samenwerkt met de KNVB. “Aanvankelijk ging dat vooral over het plaatsen van nieuwe toiletten op de scho- len waar de KNVB actief is om kinderen aan de hand van voetballen weerbaarder te maken. Die toiletten werden dan geschonken en dan moest de directeur of de conciërge ze maar zien te onderhouden. Wij wilden daar een verdienmodel aan koppelen, zodat een bedrijf de toiletten onderhoudt en de poep ophaalt en verwerkt tot mest. De verkoop van mest is hierbij het verdienmodel. Hoe tuig je zo’n hele keten op en krijg je voldoende vertrouwen van iedereen om eraan mee te werken?”


Aantallen Deelname aan projecten van ‘kranen en toiletbrillen’ is bij Aqua for All wel altijd gebleven, al was het maar omdat de Nederlandse politiek is blijven vragen naar het aantal mensen dat profi teert van het Nederlandse geld voor de ontwikke- lingshulp. “Het was de tijd van de VN-millenniumdoelen en die waren heel sterk op aantallen gericht. Nu zitten we in de tijd van de VN-duurzaamheidsdoelen en hebben we het veel meer over een zodanige fi nanciering van voorzieningen dat ze duurzaam zijn en blijven. Opmerkelijk daarbij is dat de nodige investeringen een fractie zijn van de kosten die vermeden worden als we niets doen.” Volgens Ernes is dat geld er wel,


WATERFORUM NOVEMBER 2019 13


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56