COLUMN
De Haagse cockpit
Column Jac van Tuijn, hoofdredacteur
Een deltacommissaris die een winstwaarschuwing afgeeft. Hoe raar kan het lopen. Op Prinsjesdag kwam deltacom- missaris Peter Glas met het eerste Deltaprogramma van zijn hand. Hij kondigde aan dat de opgaven voor de waterveilig- heid na 2050 weleens ingrijpend zouden kunnen veranderen ten opzichte van de opgaven die zijn voorganger Kuijken in 2015 heeft geformuleerd. Glas verwacht in 2023 met aan- passingen te komen. In zijn Deltaprogramma 2020 geeft hij aan Nederland droog te kunnen houden met een begro- ting van 1,1 miljard euro. Maar in 2022 stijgt het benodigde budget naar 1,3 miljard en in 2031 stijgt het door naar 1,4 miljard. Wonen onder de zeespiegel heeft een prijskaartje. Zeker als die na 2050 fors gaat stijgen, waar het steeds meer op gaat lijken.
Woningopgave
Maar in de Haagse cockpit zitten ze ook nog met een bouw- opgave voor 75.000 woningen per jaar. Die opgave blijkt intussen hevig te schuren met het stikstofbeleid, maar hoe zit het met het waterveiligheidsbeleid? Kunnen we al die nieuwe woningen wel afdoende beschermen tegen over- stroming als die willekeurig worden gebouwd op plekken die de projectontwikkelaars goed uitkomen? Met dit in het achterhoofd keek ik raar op toen ik onlangs over de Waal- dijk fi etste bij Lent-Nijmegen. Ik zag daar aan de voet van de dijk een nieuwbouwprojectje van een paar woningen. Het leek me een schitterende locatie, want de toekomstige bewoners kunnen zo de dijk oplopen en hebben dan me- teen zicht op de parkachtig aangelegde Waalsprong, tegen het decor van de passerende vrachtboten en de Nijmeegse binnenstad. Het zal de woningen zeker een meerwaarde ge- ven als ze straks worden verkocht. Maar de mensen wonen wel direct achter een stevige rivierdijk.
Nieuwe veiligheidsnorm
En daar wringt de schoen. Nederland heeft sinds 2017 een nieuwe waterveiligheidsnormering, waarin ook de faalkan- sen van dijken worden meegewogen. Dus iemand die direct achter een dijk woont, loopt een groter risico’s dan iemand die er verder vanaf woont. Immers, als je verder weg woont heb je meer gelegenheid om te vluchten als het mis gaat. Met andere woorden, de toekomstige bewoners van die
WATERFORUM NOVEMBER 2019 11
mooie nieuwe woningen in Lent, lopen een verhoogd risico. Bij de eerstvolgende dijkinspectie zal dat aan het licht komen en zal de dijk meer versterkt moeten worden dan het geval zou zijn als die nieuwe woningen daar niet gebouwd zou- den zijn. Heeft de Haagse cockpit, die voor de gigantische bouwopgave alles uit de kast zal moeten halen, dat wel in het snotje? Ik betwijfel het.
Duurdere dijken
De nieuwe manier van risicodenken die achter de nieuwe waterveiligheidsnormen schuilgaat, is buiten de watersec- tor nauwelijks bekend. Dus zullen projectontwikkelaars vrij spel houden bij het kiezen van mooie bouwlocaties, ook net achter een dijk als in Lent. Wat niemand zich lijkt te realiseren is dat dit soort locatiekeuzes de kosten opdrijft voor de toe- komstige dijken. Dus waar het Hoogwaterbeschermingspro- gramma in alle macht probeert de kosten voor de dijkver - sterking per kilometer naar beneden te krijgen, drijven project- ontwikkelaars de kosten via een achterdeur nog veel verder op. Bovenop de risico’s van zeespiegelstijging en bodemdaling.
Natuurlijk kan de Haagse cockpit niet altijd alles overzien. Daarom lijkt mij hier een schone taak weggelegd voor de waterschappen. Zijn betalen immers ook voor de helft mee aan de dijkversterkingen en hebben dus ook een fi nancieel belang. De waterschappen zouden beter zicht moeten houden op nieuwbouwplannen dichtbij dijken. Zo nodig om ervoor te gaan liggen, maar in ieder geval om invloed uit te oefenen op de vermindering van de overstromingsrisico’s, zodat de dijken langer aan de normering blijven voldoen. Mijn boodschap: beste piloten in de Haagse cockpit, water- beheerders zullen de komende jaren hun handen meer dan vol hebben aan de zeespiegelstijging en de bodemdaling, doe daar met de bouwopgave geen schepje bovenop.
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56
