Versluis was een echte paardenman. Foto: privé- collectie Bram Versluis
Terugkijkend noemt Versluis zijn eerste jaren in Indië de gelukkigste jaren van zijn leven. Als wachtmeester toonde hij respect voor de inlandse families van zijn mannen. “Dat voelden ze aan. Als we een paar dagen op patrouille gingen, sliep ik altijd bij mijn man- nen. Eigenaren van plantages boden mij dan vaak een slaapplaats aan. Dat weigerde ik. Dan zei zo’n eigenaar verontwaardigd: ‘Je hoort niet bij hen, je hoort bij ons’”, vertelt Versluis. “Door de lieve inlandse meisjes die ik leerde kennen, begon ik te twijfelen aan mijn afspraak met Mia. Waarschijnlijk heeft zij dat in mijn brieven aangevoeld. Ze stuurde mij opeens een grote mooie foto van haar. We zijn later inderdaad met de handschoen getrouwd. Ik moest onder toezicht van twee klerken een formulier invullen. Ze gaven een krabbeltje en toen waren we getrouwd met toestemming van de kolonel. Mia deed in Kamperland hetzelfde met mijn broer Isaac als getuige. Ook Mia was, toen we een huis in Bandoeng betrokken, ver-
46 MAART 2013
baasd dat ze helemaal niks hoefde te doen in het huishouden. Tevergeefs probeerde zij in het begin weleens de ramen te lappen. In de kolo- niale samenleving werd het huishouden door bediendes gedaan.”
Werken aan de spoorlijn De eerste vijf jaren met Mia waren prachtig, zo
vertelt Versluis. “We kregen in 1938 een doch- ter. In 1939 werd de mobilisatie afgekondigd en in 1941 kreeg ik bevel om Bandoeng te verlaten en met mijn peloton op bivak te gaan. Pas begin 1946 heb ik Mia en onze dochter op Borneo weer teruggezien. Zij hadden de Japanse bezet- ting meegemaakt in een interneringskamp in een afgerasterde wijk van Bandoeng en later in de vrouwenkampen Banjoebiroe, Semarang en Muntilan. Mia werd vaak uitgescholden door haar kampgenoten omdat ze van Duitse afkomst was. Op 7 januari ’47 werd onze zoon geboren.” Door de Japanners werden ongeveer 100.000 staatsburgers van geallieerde of andere
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64