‘ Niets is wat het lijkt’


Reina de Raat


Het is niet verbazingwekkend dat Wil- lemijn Haak deze vragen stelt. De weckpot met protheses zou in het ver- leden zomaar echt in bejaardentehuis Beekvliet gebruikt kunnen zijn. Het komt geloofwaardig over, omdat het tot voor kort niet ongebruikelijk was dat de oudere mens zijn laatste levens- jaren tandeloos doorbracht. De weckpot met protheses van opoe Droog, dhr. Koningsbrood en Neeltje Wegvoer suggereert praktische en vooral pragmatische zorg, het ver- beeldt een cliché, maar niets is wat het lijkt. Het is een parodie op het kunstge- bit uit de verzameling van Stichting Openbaar Kunstgebit. Geïnspireerd door zijn werk als hoogleraar Prothe- tiek aan de Universiteit Utrecht richtte Guus Flögel in de jaren zeventig deze


stichting op om het taboe op gebitspro- theses te doorbreken. Hij deed dat sa- men met tandtechnicus Wim Haak en tandarts/kunstenaar Max Reneman, die in 1978 bij een vliegtuigongeluk om het leven kwam. Met hun stichting toonden zij met een licht kritische on- dertoon de mogelijkheden van de pro- thetiek, en brachten tegelijkertijd met een knipoog de beperkingen en de pro- blemen daarvan in beeld. Zo bedach- ten de drie voor het retentieprobleem een prothese die met een metalen lus aan de huig kon worden vastgemaakt, of een prothese die voldeed aan de wensen van de potentiële drager, zoals een kunstgebit voor een schaker, een fakir of een balletdanseres. Bij elke prothese verantwoordden de heren de noodzaak van de gekozen vormgeving.


De cynische ondertoon en de zelfspot werd niet door alle collega tandartsen erkend. Ze leverden de leden van de stichting vanuit de beroepsgroep de nodige kritiek op. Maar het motto van professor Flögel was: als men, ook de prothesedragers, kan lachen om kunst- gebitten, is er al een hoop gewonnen. Het algemene publiek had minder moeite met de ironie. De kunstwerken van Stichting Openbaar Kunstgebit kregen veel media-aandacht toen zij ter promotie in het hele land werden tentoongesteld. Inmiddels is de Stich- ting Openbaar Kunstgebit langzaam in de vergetelheid verdwenen, parallel aan de daling van het aantal prothese- dragers. NT


De Stichting Vrienden van het Tandheelkundig Erfgoed (SVTE) is in 1992 opgericht toen het Tandheelkundig Instituut te Utrecht zijn deuren sloot en de daartoe behorende studiecollectie elders moest worden ondergebracht. Deze collectie, deels eigendom van de KNMT, geeft een uniek inzicht in de ontwikkeling van de tandheelkunde en is één van de meest diverse ter wereld. De SVTE stelt zich tot doel het tandheelkundig erfgoed onder de aandacht te brengen en draagt fi nancieel bij aan het behoud ervan. Wilt u hier ook aan bijdragen, kijk dan op www.svte.nl.


49 NT


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56