WOLNOŚĆ


Sztuka Novembergruppe od 1918 do 1935


09.11.2018–11.03.2019


Grupa „November” była grupą nie- mieckich ekspresjonistów. Została zainicjowana w Berlinie w 1918 roku podczas trwania Rewolucji Listopa- dowej, w wyniku której obalono mo- narchię i ustanowiono republiki par- lamentarne w Niemczech i w Austrii.


Grupa bardzo szybko zyskała na sile i stała się ważnym graczem na rynku sztuki, ale też w całym społeczeństwie. Grupa była otwar- ta na wszystkich: na pisarzy, kompozytorów, filmowców… Nazywano ją platformą wolno- ści, demokracji i różnorodności.


Jakże piękne to zdjęcie! Widzimy wnętrze muzeum w Berlinie i uśmiechniętych ludzi. To artyści Moderny, widać, że są sobie bliscy. Są eleganccy, jak na tamte czasy przystało, garnitury, muchy, krawaty, kapelusze, me- loniki, obowiązkowa fajka. Wśród nich Emy Roeder, pierwsza kobieta, która zdobyła tytuł magistra sztuki (jako rzeźbiarka) na Berliń- skiej Akademii. Zdjęcie zostało wykonane w 1920 roku i pewnie nikt nie spodziewał się wtedy, że już w roku 1937 prace rzeźbiarki i wielu jej kolegów znajdą się na liście dzieł zdegenerowanych utworzonej przez Nazi- stów.


A oto słowa, którymi zaczynał się słynny ma- nifest grupy: „Wir stehen auf dem fruchtbaren Boden der Revolution. Unser Wahlspruch heißt: „Freiheit, Gleichheit, Brüderlichkeit!“ („Stoimy na urodzajnej ziemi rewolucji. Na- sze hasło wyborcze to: Wolność, Równość, Braterstwo!”). Hasło zapożyczone z Rewolu- cji Francuskiej miało podobną rolę: wzywało do politycznego przewrotu.


Na wystawie widzimy 119 prac 69 artystów, w tym 48 obrazów, 14 rzeźb, 12 modeli ar- chitektonicznych oraz rysunki. W ten sposób Berlinische Galerie celebruje setne urodziny najbardziej znanej wśród nieznanych wspól- noty artystycznej, której przyszło żyć w dra- matycznych, międzywojennych czasach.


Kliemann. Wiele dokumentów wciąż czeka na swoje odkrycie, obecna wystawa bazu- je na rezultatach intensywnych poszukiwań prowadzonych przez kuratorów wystawy dr Janiny Nentwig i dr Ralfa Burmeistera. Należy pamiętać, że głównymi inicjatorami grupy byli Georg Tappert oraz Max Pachste- in. Georg Tappert to jeden z najważniejszych artystów niemieckiego ekspresjonizmu. To znakomity profesor akademii sztuk w Berlin- -Schöneberg. Stworzył znaną grupę „Brüc- ke” . Pierwszym jej przewodniczącym został Max Pachstein, który później również został profesorem, ale berlińskiej Akademii Sztuk.


Okres dwudziestolecia międzywojennego to niezwykły czas, pełen wspaniałej sztuki, To wtedy narodził się dadaizm czy surrealizm. Po złych doświadczeniach pierwszej woj- ny światowej, artyści chcieli budować nowy świat. Mieli na to wiele pomysłów. Czasem absurd, tak wyrażali swój bunt wobec polity- ki, czasem sny. Trzeba było budować świat na nowo, w zupełnie inny sposób. Na wysta- wie znajdziemy mnóstwo inspiracji. Zobaczy- my sztukę, która była tak bardzo różnorodna i tak bardzo prawdziwa. To sztuka, która pro- wokuje! Również dzisiaj. Jest wspaniała!


Hannah Höch, Kubus, 1926, © VG Bild-Kunst, Bonn 2018, Repro: Kai-Annett Becker


Do 1932 roku artyści zorganizowali blisko 40 wystaw, wydawali książki, organizowali koncerty, publiczne czytania, nawet bale ko- stiumowe! W ten sposób dzielili się sztuką i prowokowali liczne dyskusje.


Hannah Höch, Der Zaun, 1928, © VG Bild-Kunst, Bonn 2018, Repro: Kai-Annett Becker


Obok wielkich gwiazd awangardy takich jak Rudolf Belling, Otto Dix, Paul Klee, Erich Mendelsohn, Ludwig Mies van der Roche odkryjemy albo na nowo odkryjemy nowe nazwiska Moderny, np. Dungert, Dexel, Kulvianski, Roeder, Tappert, Völker, Wetzel.


Kunstausstellung Berlin 1920, Mitglieder der Novem- bergruppe in einem Saal der Vereinigung. V.l. n.r. stehend: César Klein, NN, Rudolf Belling, He- inrich Richter-Berlin NN., Heinz Fuchs, Moriz Melzer; sitzend: Wilhelm Schmid, N. N., Emy Roeder, Herbert Garbe, © Stiftung Stadtmuseum Berlin, Reproduktion: Michael Setzp- fandt, Berlin


Swoją radykalną estetyką, eksperymenta- lizmem artyści ci chcieli poszerzać horyzonty ludzi, chcieli wyswobodzić sztukę z kajdan, nie chcieli, aby była elitarna, ale żeby była bliska ludziom. Nowy porządek! Rewolucja! Demokracja! Po przewrocie każdy chciał budować lepszy świat… Niestety wraz z narodowym socjalizmem skończył się czas współdziałania artystów. Nadzieja umarła.


„November Gruppe” została pierwszy raz przywrócona pamięci po wojnie w 1969 roku wraz z publikacją historyczki sztuki Helgi


KONTAKTY | 35 KONTAKTY |


Piet Mondrian, Tableau I, 1921 © Rheinisches Bildar- chiv, rba_c008798


Adres: Bilety:


BERLINISCHE GALERIE ALTE JAKOBSTRASSE 124-128 10969 BERLIN


Bilet dzienny 10 Euro Ulgowy: 7 Euro


Każdy pierwszy poniedziałek miesiąca 6 Euro


Wstęp wolny poniżej 18 roku życia.


Godziny otwarcia: Od środy do poniedziałku od 10:00 do 18:00 Wtorki: zamknięte


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44