INTERVIEW CEES VEERMAN


‘Er is een herstructurering nodig van de Nederlandse landbouw. En het moment om dat te regelen is nu’


niet kan, zou geholpen kunnen worden om zij n bedrij f te verplaatsen. En de veehouders die dat willen, zou je kunnen helpen om te stoppen. Zo ontstaat er ruimte voor de blij - vers en om te extensiveren. Overigens zou- den we ook best nog eens kritisch mogen kij ken naar sommige Natura 2000-gebieden. Die zij n 25 jaar geleden met de kennis van toen aangewezen. Met de kennis van nu zou je misschien andere keuzes maken.’


Uw idee doet denken aan de plannen voor reconstructie. Daarvan is weinig terechtgekomen. Waarom zou dit idee wel slagen?


‘De les uit de reconstructie is dat de natio- nale overheid de regie moet nemen. Er is een uitvoerende macht nodig met een ruim mandaat en voldoende fi nanciële armslag om een grondpositie op te bouwen. Het benodigde geld hoeft overigens niet alleen van de overheid te komen. Grote beleggers zoals pensioenfondsen zij n op zoek naar veilige beleggingen met een redelij k rende- ment over een periode van dertig of veertig jaar. Als zij op grond een jaarlij ks rende- ment van één a twee procent kunnen reali- seren, zij n ze daarmee bij de huidige rente- stand dik tevreden’


Herstructurering is heftig. Is daar in de sector wel draagvlak voor? ‘Een groot deel van de boeren ziet echt wel dat er iets moet gebeuren. Maar het is nu een taboe om hier openlij k over te spreken. Ik wil het eerlij ke verhaal vertellen. Je ver- zetten tegen maatschappelij ke ontwikkelin- gen levert uiteindelij k niets op. Dat neemt niet weg dat ik als boer de emoties natuur- lij k heel goed begrij p. Afscheid nemen van je bedrij f en je grond gaat gepaard met pij n en verdriet. Herstructurering is een proces dat zeer zorgvuldig en respectvol moet wor-


18 veeteelt NOVEMBER 2021


den aangepakt. Daarom geeft het ook geen pas om te roepen dat boeren onteigend kun- nen worden. Dat dit kan, is geen nieuws, maar de vraag is of je het moet willen. Het roept alleen maar weerstand op. En het is ook buitengewoon onverstandig als politici elkaar overbieden met uitspraken over krimp van de veestapel. Daarmee begin je de discussie aan de verkeerde kant. De omvang van de veestapel is de resultante van hoe we met elkaar de Nederlandse landbouw vorm willen geven. Overigens lij kt het mij onver- mij delij k dat dit met minder dieren zal zij n.’


Is krimp niet de doodsteek voor de melkveehouderij? ‘We moeten niet overdrij ven. De melkvee- houderij blij ft belangrij k voor Nederland, al is het maar omdat de sector ook steeds meer maatschappelij ke diensten verleent. Natuur- beherende organisaties zitten bij voorbeeld echt niet te wachten op meer grond, omdat ze het beheer simpelweg niet kunnen beta- len. Ze hebben boeren hierbij heel hard nodig. En is het nou zo heel erg als er in de toekomst tien of vij ftien procent minder melk in Nederland wordt geproduceerd? Het zal aanpassingen vragen, maar een ster- ke coöperatie als FrieslandCampina valt daar echt niet van om. Het is ook een kans om je productenpakket te herstructureren en afscheid te nemen van slecht renderende bulkproductie. Uiteindelij k gaat het er niet om hoeveel melk de sector produceert, maar om wat de sector daaraan verdient.’


De emoties werden goed zichtbaar in reacties op de visie van AgriNL. Kriti- sche boeren vinden dat ketenpartijen zich niet in de discussie moeten men- gen. Hoe heeft u daarnaar gekeken? ‘Ik heb me eerlij k gezegd verbaasd over de ophef. Het merendeel van de bedrij ven in


AgriNL is coöperatief en daarmee eigendom van de boeren zelf. Daarbij is het volstrekt logisch dat ze opkomen voor hun belangen. Als grote werkgevers hebben deze bedrij ven ook de verantwoordelij kheid voor de inko- mens van duizenden gezinnen. Als het boe- ren zelf niet lukt om met een duidelij ke en breed gedragen visie op de toekomst te ko- men, moet je niet raar opkij ken als andere partij en in de keten dat wel doen. Met de inhoud van de advertentie van AgriNL was niks mis. Dat er daarna in de communicatie het een en ander verkeerd ging, is knullig. Maar de bedrij ven die zich direct terugtrok- ken uit vrees voor verlies van klanten, toon- den wel erg slappe knieën.’


Gaat uw visie, die ook doorklinkt in de landbouwvisie van het CDA, uw partij niet heel veel boerenstemmen kosten? ‘Als boeren het CDA de rug toekeren omdat de visie hen niet past, is dat hun eigen vrij e keuze. Maar dat mag geen reden zij n om niet eerlij k te vertellen waar het op staat. Boeren hebben niets aan een populair ver- haal als dat geen perspectief biedt. Ik denk dat het CDA de aangewezen partij is om de landbouw in Nederland op weg te helpen naar een nieuwe toekomst. Ik heb er bij mij n partij genoten dan ook op aangedron- gen dat ze zich in de formatie hard moeten maken voor het ministerie van landbouw.’


Als het CDA deze post krijgt, zou u dan nog een keer minister willen worden? ‘Het ministerschap heb ik nooit geambieerd, maar toen er een dringend beroep op me werd gedaan, vond ik dat ik niet kon weige- ren. Nu heb ik gelukkig de leeftij d om te zeggen dat jongere mensen het moeten doen. Mij n antwoord is dus nee. Maar ik heb ook geleerd dat je in de politiek nooit nooit kunt zeggen ...’ l


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68