FOTO: JAN WILLEM SCHOUTEN


vossenstaart, witbol, struisgras en paardenbloem. Ruw- beemd heeft in het voorjaar een goede voederwaarde, maar zakt bij droogte weg en laat open plekken achter. Zie ook de tabel met de voederwaardes van enkele grassen.


Oorzaken weghalen


‘Aanpak van matig grasland is in twee jaar terugverdiend’


Vind je het zelf moeilijk om soorten te herkennen (timo- thee lijkt op kweek, bijvoorbeeld), dan kun je beter een geoefende adviseur meevragen. “Zit de beoordeling op het randje, dan moet je echt goed kijken”, zegt Ron Ven- nix, ruwvoerspecialist van ForFarmers. “Aanvullend kun je er nog kuilanalyses bijhalen om een beeld te krijgen van pro- ductieverschillen van je percelen.” Behalve de samenstelling van de grasmat telt de vraag wat de oorzaken zijn van ver- slechtering. Engels raaigras heeft een he- kel aan natte voeten. Staan er plassen op het land die vaak 24 uur of langer blijven staan, dan vertrekt Engels raaigras daar op den duur. Kijk dus of je de ontwatering en de ligging van het perceel of eventu- eel storende lagen bij vernieuwing ook


meteen kunt aanpakken. “Als grond te nat blijft, omdat je een storende laag er niet uit krijgt, dan heeft herin- zaai geen zin”, zegt Henk Schilder van Wageningen UR. “Vier of vijf jaar na herinzaai heb je dan weer dezelfde matige zode.” Zet dan maar in op een goede verzorging en maatregelen als weideggen, doorzaaien en intensief beweiden, adviseert hij.


Twee ton droge stof meer


Nieuw grasland is de eerste jaren flink productief. Zowel de nieuwe grassen als de luchtige bodem spelen daar een rol in. Daardoor wortelt het gras dieper en kan beter tegen een droge periode. Op basis van onderzoek rekent Wageningen UR dat je met een toename van 10% meer goede grassen de komende tien jaar zo’n 400 tot 600 kVEM per jaar meer oogst, door de combinatie van meer tonnen en meer voederwaarde. Bij een voederwaar- deprijs van 17,7 cent per kVEM is elke 10% meer raaigras goed voor zo’n € 105 extra opbrengst per hectare per jaar.


Oud grasland kan heel productief zijn


Hoe lang je profiteert van een nieuwe grasmat is nogal afankelijk van het grasland- beheer. En hoe ouder de mat wordt, hoe meer opbouw van organische stof in de ondergrond, hoe vruchtbaarder de grond is. In hun boek Bodemsignalen grasland stellen Nick van Eekeren (Louis Bolk instituut), Coen ter Berg en Bert Philipsen (Wageningen UR) dat ouder grasland door een hoger stikstof- leverend vermogen, meer waterhoudend vermogen en een actief bodemleven net zo productief kan zijn als nieuw grasland, mits de botanische samenstelling goed is. Maar in de praktijk is het best lastig om die


8


soortensamenstelling goed te houden. Goede waterhuishouding en het voorkomen van verdichting zijn kritische factoren. Beide zijn gunstig voor het bodemleven dat op zijn beurt weer zorgt voor doorlatendheid. En goede grassen handhaven zich beter. Vooral bemesting in het voorjaar en de ruwvoe- derwinning zorgen voor spoorvorming en verdichting. In het voorjaar is geduld een schone zaak en een sleepslang is lichter dan een mesttank. Bandenspanningen zijn in de praktijk vaak te hoog: in het voorjaar kan dat met 0,4 bar en in de zomer met 0,8. Weidegang is goed voor een dichte zode en


draagkracht en onderdrukt kweek, maar bij nattigheid moet je voorzichtig zijn. Het land goed inschatten en tijdig de dieren op stal houden helpt. Goede paden en meerdere perceelingangen leiden ook tot minder vertrapping. Op tijd wiedeggen in het voorjaar trekt onkruiden weg en belucht de grasmat. En doorzaaien is succesvoller als je er al mee begint bij een licht teruglopende botanische samenstelling. Vroeg in het voorjaar of in september, oktober. Het succes hangt af van voldoende vocht en een goede aansluiting tussen zaad en bodem.


Ofwel, je moet er enkele tientallen procenten in het raai- grasaandeel op vooruit gaan, wil je de vernieuwingskos- ten terugverdienen. Met de ‘herinzaaiwijzer’ op internet kun je voor de eigen situatie een berekening maken. Ron Vennix schat de winst hoger in dan WUR. “Twee ton droge stof extra en 100 VEM per kilo droge stof meer, dat telt aan hoor. Pak je matig grasland met 9 ton droge stof aan, dan verdien je de kosten in twee jaar terug.” Goede grassen zijn smakelijker en beter verteerbaar en dat is goed voor opname en melkproductie. Zaken die je terugziet in betere kringloopcijfers en meer eiwit van eigen land. Als je tien jaar of langer niet opnieuw hebt ingezaaid brengt de genetica van nieuwe rassen veel voordelen mee, zegt Hendrik Nagelhoud van DLF Seeds. “Dat merk je wel. De nieuwe rassen zijn veredeld bij lagere stikstofniveaus en gaan veel efficiënter met stikstof om.”


In nieuw grasland heeft het bodemleven tijd nodig om te herstellen. Het derde en vierde jaar is een sukkelperiode, omdat de bodem verdicht raakt, terwijl er nog weinig


GRASDAG SPECIAL 2020 — augustus 2020


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60