Tekst: Gerben Stolk - Beeld: Erik Kottier
INEEN - ZORG & INNOVATIE
Verspreid successen De directeur-bestuurder gebruikt een piramide als metafoor voor de gang van zaken bij Safety-I en Safety-II. “Aan de top heb je incidenten en calamiteiten. Bij Safety-I richt je je vooral hierop. Dat leidt tot richtlijnen, protocollen en verbeter- maatregelen. Maar iemand heeft me ooit geleerd dat je niet alleen de top van de piramide moet onderzoeken om incidenten en calamiteiten te voorkomen. Kijk naar de basis, naar de dagelijkse zorg. Evalueer systematisch wat daar allemaal goed gaat en verspreid deze successen. Dit is het uitgangspunt van Safety-II. Soms ook wijst deze evaluatie uit dat iets niet goed gaat, terwijl dit niet leidt tot een incident of calamiteit. Ook dáár kunnen jij en anderen van leren.”
Compassie en begrip Hoe voert De LIMES Safety-II in? In januari 2024 maakten huisartsen en medewerkers kennis met het gedachtegoed tijdens een kick-off bijeen- komst. De Groot: “In het eerste jaar hebben we vooral gewerkt aan wat we een herstelgerichte aanpak noemen. Het idee: waar emoties zitten, kun je niet leren. Na een ernstige, impactvolle gebeurtenis werken we daarom aan het herstellen van het (zelf)vertrouwen van de zorgverlener en aan het vertrouwen van patiënt of nabestaanden in de zorgverleners en de organisatie.” De Vries noemt ‘het socratische gesprek’. “Zonder een oordeel te hebben en met compassie en begrip, probeer je te achterhalen wat de beweeg- redenen waren om iets te doen. Of iets niet te doen. Wat heeft iemand nodig om het voortaan anders te doen? Dan zegt diegene wellicht behoefte aan scholing te hebben. Omdat dit vanuit de zorg- verlener zelf komt, is er een intrinsieke motivatie om te veranderen. Dit is zinniger dan telkens een verbetermaatregel opleggen.”
Drukke dienst Behalve de herstelgerichte aanpak is er een specifi eke manier van incidentenonderzoek. De Groot: “Stel, er is een werkdiagnose gemist, wat geleid heeft tot ernstige gezondheidsschade. We vragen aan de betrokken triagisten en huis- artsen wat er gebeurd is en binnen welke context. Dan kan bijvoorbeeld blijken dat het een drukke dienst was met veel ingewikkelde casussen.
‘Wat heeft iemand nodig om het voortaan anders
te doen?’
Daardoor kun je mogelijk niet zomaar een oorzaak en gevolg naast elkaar leggen. Bij Safety-II onder- zoek je het gehele, vaak complexe proces, het proces waarvan zorgverlener, patiënt en familie, onderdeel zijn.” Een aantal medewerkers en huisartsen is al getraind in gespreksvoering volgens het Safety-II gedachtegoed. Bijvoorbeeld de leden van de calamiteitencommissie en van de veilig incident melden (VIM)-commissie. “Huisartsen vertellen dat door deze benadering een last van hun schouders valt”, zegt De Groot. “Na een impact- volle gebeurtenis hoeft er niet eerst een uitgebreid refl ectieverslag geschreven te worden, maar kunnen huisartsen samen met een niet bij de casus betrokken huisarts in de vorm van ‘peer support’ refl ecteren op de gebeurtenis.” De Vries: “Met de herstelgerichte aanpak zijn we een eind op weg. Ook is er een begin gemaakt met een andere manier van onderzoek. Daarnaast willen we via collegiale intervisie – waarderende audits – zicht krijgen op de basis van de piramide. Om te leren wat goed gaat en deze successen te verspreiden.” De LIMES werkt samen met partijen die ook het gedachtegoed van Safety-II aanhangen: met een onafhankelijke klachtenfunctionaris van Quasir en met Medirisk als aansprakelijkheidsverzekeraar. “Dat is een voordeel”, zegt De Vries, “want zo worden patiënten, nabestaanden en zorgmedewerkers door verschillende partijen op dezelfde manier benaderd. En staat een herstelgerichte aanpak voor alle betrokkenen centraal.”
Op de tweede dag van de InEen Tweedaagse op 26 maart kunnen aanwezigen een workshop van Gos de Vries over Safety-II bezoeken en is een infostand van Medirisk aanwezig voor meer informatie over Safety-II en de herstelgerichte aanpak. Bekijk het programma van de InEen Tweedaagse op het ledenplatform LINK (exclusief voor leden):
MAART 2025 - 19
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32
