Medische dilemma’s


53


dergelijke situaties zeker moeilijk, maar ervaren uiteindelijk geen spanning in de besluitvorming. ‘Zij hernemen hun autonomie door op die momenten een hybride identiteit aan te nemen. Hun uitgangspunt daarbij is: ik ben medicus én militair, ik handel medisch zolang het kan en militair als het moet.’


Medische ethiek Wat zou Defensie moeten leren van haar bevindingen? Hooft: ‘Er is stelselmatig te weinig tijd voor een goede voorbereiding op de doorgaans oncomfortabele omstandigheden in een veldhospitaal. Ik heb gezien dat het veldwerk voor beginnende militaire artsen en verpleegkundigen daardoor vaak een heel harde leerschool is. Achteraf mensen ad hoc invliegen werkt niet. Mijn advies zou zijn: bereid mensen goed voor – ook als team – én neem meteen voldoende personeel mee.’ Ook denkt ze dat het goed is niet-medische militairen te onderwijzen in medische ethiek. ‘Onderling respect is er wel, maar meer kennis zal begrip kweken voor de positie van medisch personeel in een militaire omgeving. Dat kan de verhoudingen alleen maar ten goede komen.’


Francesca Hooft promoveerde 14 april aan de Universiteit Utrecht met: ‘White coats, green jackets. Physicians and nurses in the Dutch armed forces, professional identity & agency, 1990-2010’.


Luisa Bonanno ‘Hadden we hem niet meteen moeten laten gaan?’


‘In Uruzgan werd er, net nadat we de shift van het vertrekkende team hadden overgenomen, een Afghaanse jongen van begin twintig binnengebracht. Hij was door een bermbom volledig verbrand over zijn hele lichaam, ook zijn oren en ogen waren verbrand. In Nederland hebben we specialistische zorg en revalidatiemogelijkheden voor mensen met brandwonden; dat is er in Afghanistan allemaal niet. Het was meteen een dilemma voor ons of we hem, met die wetenschap in ons achterhoofd, én gezien de beperkte middelen waarover we beschikten, in leven moesten houden. Dat hij zo jong was gaf de doorslag. In korte tijd raakte hij twee keer in shock en hebben we hem veel vocht en bloed toegediend. Uiteindelijk overleed hij op de IC. Achteraf heb je het daar dan over. Hadden we hem niet meteen moeten laten gaan? Wat als er na hem een van onze mannen was binnengekomen en je dan geen voorraden meer hebt? Ik heb er geen last van dat wit en groen soms met elkaar botsen. Als anesthesiemedewerker op uitzending zie ik er uiteraard het belang van in om beide perspectieven mee te nemen. Waar ik achteraf soms wel last van heb, is de heftigheid van dit soort situaties.’


Luisa Bonanno is anesthesiemede- werker. In de periode 2002-2020 werd ze tien keer uitgezonden, waarvan zeven keer naar Afghanistan.


Sjoerd Hengst ‘Bezwaarlijk dat deze man een bed bezet hield’


‘Ik kan me vinden in het uitgangspunt: als medicus kijken waar het kan, als militair waar het moet. Over dat laatste punt verschilde ik wel eens van inzicht met de leidinggevenden in het veldhospitaal. Want waar start het punt waar je als medicus het militaire perspectief laat prevaleren boven het medische? In Uruzgan werden er soms, onder het motto ‘hearts and minds winnen’ Afghaanse burgers toegelaten in het veldhospitaal. Een oudere man bleek bij een reguliere check ernstige hartproblemen te hebben. Hij werd op de IC geplaatst en kreeg inotropica, een hartondersteunend medicijn dat we ook gebruiken bij mensen die zwaargewond binnenkomen en door bloedverlies geen circulatie meer hebben. Ik vond het heel bezwaarlijk dat deze man, die we op de lange termijn niet zouden kunnen helpen, dagenlang een bed bezet hield en dat medicijn in grote doses kreeg toegediend. Ik weet dat artsen een eed hebben afgelegd, maar ze gaan ook met een heldere opdracht op uitzending. Artsen kiezen in mijn ogen soms te snel voor het medische perspectief. Het is onze primaire taak onze collega’s medisch te ondersteunen en dat betekent soms dat je het militaire aspect voorrang moet geven.’


Sjoerd Hengst is operatieassistent. In de periode 2002-2020 werd hij twaalf keer uitgezonden, waarvan vijf keer naar Afghanistan en twee keer naar Irak.


checkpoint


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76