Politiek-militaire verhoudingen 19


Afghanistan, dat hij bereid was op zo- wat elke eis van de kritische oppositie ‘ja’ te zeggen. Dat deze eisen lang niet altijd realistisch waren (de Afghaanse politieagenten mochten bijvoorbeeld niet gaan vechten), leek soms een bijzaak.


Waar ligt de grens? Eigenlijk is dit een vraagstuk van alle tijden: waar ligt de grens tussen het primaat van de politiek en de wens van militairen om gehoord te worden. Tussen landmachtbevelhebber luite- nant-generaal Hans Couzy en ‘zijn’ minister Joris Voorhoeve boterde het bijvoorbeeld niet echt. ‘Voorhoeve begreep sommige dingen niet’, sprak de generaal in de nasleep van Srebrenica. ‘Hij heeft niet doorgeleerd voor militaire vaktaal. Het probleem is: oorlogvoering gaat heel chaotisch. Dat realiseerde hij zich niet.’ Soms sloegen topmilitairen de piketpaaltjes wat steviger in de grond. ‘Het is mijn ver-


antwoordelijkheid nee te zeggen als een missie niet uitvoerbaar is’, benadrukte luitenant-admiraal Rob Bauer als nieu- we CDS eind 2017. Mooie woorden. Maar ook dan nog blijft het basisdilem- ma bestaan.


Aftikken In Nederland hebben we de poli- tiek-militaire besluitvorming rond vredesmissies strak ‘gestroomlijnd’ in een behoorlijk complex netwerk van toetsingskaders en grondwetsartikel 100. Het is onze Hollandsche manier om politieke wenselijkheid en militaire uitvoerbaarheid op een lijn te krijgen. In de praktijk echter komt de besluit- vorming neer – als het politieke prin- cipebesluit om een missie te draaien eenmaal is gevallen – op het aftikken van de toetsingscriteria. Elke betrok- kene doet er een plasje over. Maar ook politiek-militaire plasjes zijn niet altijd een garantie voor succes. In Groot- Brittannië bijvoorbeeld wordt het parle-


Niet elk politiek- militair plasje is een garantie voor succes


ment nauwelijks bij de besluitvorming voorafgaand aan een missie betrokken. Het Britse parlement controleert vooral achteraf – zoals het eigenlijk hoort. En iedereen zal het er toch over eens zijn dat de Britse krijgsmacht ook zónder al te veel parlementaire bemoeienis vooraf professioneel en efficiënt haar missies uitvoert.


checkpoint


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76