Indië-onderzoek
25
Foto boven: Bert Carper wil graag aandacht
voor de vraag waarom er geweld is gebruikt. Rechts: onderzoeker Rémy Limpach.
aanbieden.’ Al zijn opgekropte grieven komen eruit.
Directeur-bestuurder van het NLVi, brigadegeneraal Paul Hoefsloot heet die dinsdagmiddag alle aanwezigen welkom. Hij memoreert zijn op Sumatra geboren moeder en zegt dat wat het onderzoek teweegbrengt, hem diep raakt. Hij stelt dat wat hem betreft het centrale thema van de middag respect is. Respect voor de Indiëveteranen, die onder het mom van orde en vrede bren- gen naar voormalig Nederlands-Indië zijn gestuurd en er naar eer en geweten hun taak hebben gedaan. En respect voor hun nabestaanden.
Drie onderzoekers van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) die hebben meegeschreven aan het dekolonisatieonderzoek zijn aanwezig. Directeur Ben Schoenmaker, Rémy Limpach en Esther Zwinkels lichten kort
de belangrijkste resultaten toe en beant- woorden vragen van veteranen. Schoenmaker neemt bewust afstand van uitspraken in de media dat Indiëveteranen oorlogsmisdadigers zouden zijn. ‘De vijand gebruikte ook veel en extreem geweld, dat vergoelij- ken en verdoezelen we niet. Maar dat rechtvaardigt niet altijd het geweld van Nederlandse militairen.’ De oorzaken voor het Nederlandse extreme geweld legt Schoenmaker nadrukkelijk bij de politieke en militaire top. Hij zegt dat het Indonesische onafhankelijkheids- streven totaal is onderschat door de Nederlandse politieke en militaire leiders indertijd. En dat autoriteiten het extreme geweld hebben gedoogd, aangemoedigd, verhuld en nauwelijks hebben bestraft. Ook benadrukt hij nog maar eens dat het overgrote deel van de militairen zich niet schuldig heeft gemaakt aan (extreem) geweld.
Veteraan Engwerda (96) vraagt het woord en maakt de vergelijking met Hannie Schaft. ‘In de Tweede Wereldoorlog executeerde Schaft ook de vijand. En zij is nu een held. De Indiëveteranen in deze zaal zijn ook hel- den.’ Luid geklap in de zaal en duidelijk hoorbare instemming.
De 97-jarige veteraan Bert Carper was inlichtingenofficier bij het KNIL op Oost- Java. Hij zegt dat er inderdaad geweld is gebruikt (“Dat is niet te ontkennen.”) maar hij vraagt ook nadrukkelijk aandacht voor waarom dat is gebeurd. ‘Die kant hoor ik nooit. De leiding zat in een koloniale modus. We moesten de opstand gewoon neerslaan, het maakte niet uit hoe.’ Hij verheft zijn stem: ‘De legerleiding en de regering waren verant- woordelijk. Ik heb slechts drie maanden opleiding gehad, er was geen uniform voor mij, dat heb ik zelf op Java van een marinier gekocht en ik had geen geweer.’
checkpoint
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76
