THEMABIJEENKOMST LEVENSDUUR Langer leven loont


Het tweede levensduursymposium gaf een interes- sante kijk op het optimale moment om afscheid te nemen van een melkkoe. In Lelystad bleek dat de inzichten daaromtrent nogal uiteenlopen. TEKST TIJMEN VAN ZESSEN


ken, verhoogt het levenssaldo met 2285 euro per koe.’ Willem van Laarhoven sprak klare taal in zij n gesproken column op het tweede levensduursymposium. De adviseur van Valacon trapte af met een stevig betoog voor oude koeien. ‘Een vaars produceert slechts 75 procent van wat een volwassen koe geeft. Alleen daarom al loont het om de levensduur te verlengen. De genetische vooruitgang die je met fokkerij kunt beha- len weegt daar niet tegenop.’


V


Op enig moment komt er toch een dag dat ook die oudere koe het boerenerf verlaat. Het is daarbij de kunst om een economisch optimaal moment te kiezen. Van Laarhoven haalde diverse literatuurstudies aan om antwoord te geven op die vraag. De uitkom- sten varieerden van 7,5 jaar bij afvoer tot een gebruiksduur tussen de tien en veer- tien lactaties. Dat bood dus weinig houvast. Van Laarhoven adviseerde veehouders hun koe ‘diep in de ogen te kij ken’ en zich af te vragen: kun jij nog een lactatie langer mee? ‘Zo lang dat antwoord ja is en de koe niet minder produceert dan een nieuwe vaars, is er geen aanleiding om haar af te voeren.’


Alleen de beste elf


Nederland bevindt zich wereldwij d in de voorhoede als het gaat om de levensduur van melkkoeien. In Amerika ligt het accent volledig anders. Dat werd duidelij k uit de inleiding van Albert de Vries, professor dierwetenschappen aan de Universiteit in Florida. Met een gemiddeld vervangingsper- centage van 38 procent en een productieve levensduur van slechts twee jaar en acht maanden is direct duidelij k dat Amerikaan- se melkveehouders anders denken en han- delen dan hun Nederlandse collega’s. De Vries gebruikte een voetbalvoorbeeld om uit te leggen hoe de Amerikanen werken:


erlengen van levensduur levert geld op. ‘Wie de levensduur van zij n koeien met een jaar kan rek-


‘Ik heb gekeken naar die prachtige wed- strij d tussen Ajax en Real Madrid. Als trai- ner mag je maar elf spelers opstellen. Dan is het logisch dat je alleen de elf beste spe- lers in het veld zet. Melkveehouders heb- ben ook een vast aantal plaatsen in hun stal en willen de dieren opstellen met het hoog- ste saldo per dier per dag.’ De professor ontwikkelde zelfs een model om het optimale afvoermoment op deze manier te bepalen. Het kengetal ‘Kee p Va- lue’ geeft daarin aan wat het aanhouden van een oudere koe waard is ten opzichte van het vervangen met een nieuwe vaars. ‘We werken daarin met opportunity costs, dat zij n de te verwachten kosten in de toe- komst. Naarmate koeien ouder zij n, is de kans steeds kleiner dat ze weer drachtig worden. Ik denk dat het erom gaat te wer- ken met de beste koeien die je hebt.’


Epigenetica Beide sprekers stonden ook een moment stil bij de rol van epigenetica. Dat is de invloed die de omgeving uitoefent op een embry o dat zich ontwikkelt in de baarmoeder. Be- kend voorbeeld is dat kinderen die tij dens de hongerwinter zij n verwekt, later te kam- pen kregen met gezondheidsklachten. Ook bij koeien in een negatieve energieba- lans doet dit fenomeen zich voor. Oudere koeien produceren meer melk en verkeren daardoor in een diepere negatieve energie- balans. Volgens Van Laarhoven is het nade- lige effect hiervan mogelij k terug te zien bij de honderdtonners. ’De gemiddelde kans dat een koe honderd ton melk produceert is 0,5 procent. We weten dat een dochter van een oudere koe minder kans heeft die mij lpaal te bereiken dan dochters van vaar- zen of tweedekalfskoeien.’


De conclusie wierp een interessant licht op de discussie met ki-organisaties, waar het nut van volwassen en bewezen stiermoe- ders aan de orde kwam. l


veeteelt MAART 2 2019 49


Willem van Laarhoven: ‘Hogere


genetische aanleg weegt niet op tegen een jaar meer levensduur’


Albert de Vries: ‘Ik denk dat je moet werken met de beste koeien die je hebt’


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62