HOOFDARTIKEL
Paulien Hogenkamp, agrarisch coach: ‘Groeien maakt niet altijd iedereen blij’
e moet groeien om te overleven, zo lijkt de afgelo- pen jaren de gouden regel in de melkveehouderij. Bedrijven melken meer koeien en bewerken meer hectares land. Zowel in Nederland als in Vlaanderen lijkt aan deze trend voorlopig geen einde te komen (zie grafi ek op pagina 9). ‘Groeien is koren op de mo- len van de verschillende adviseurs die op het melkvee- bedrijf komen’, geeft Paulien Hogenkamp van Hogen- kamp Agrarische Coaching aan. ‘De adviseur juicht het toe en wil overal wel bij helpen. Het betekent namelijk dat hij of zij een klant houdt en dat de omzet stijgt.’ Als ex-veevoeradviseur is Hogenkamp zelf ook mee- gegaan in deze stroom. ‘Totdat je merkt dat groeien niet altijd iedereen blij maakt. Als je ingehaald wordt door je bedrijf, gaat het mis.’ Hoe vaak het gebeurt dat het werk melkveehouders
J
boven het hoofd groeit, blijft gissen. Jelle Zijlstra, onder- zoeker bij Wageningen Livestock Research, heeft zich de afgelopen jaren verdiept in het arbeidsplaatje op melkveebedrijven. ‘Ik schat dat bij zo’n 25 procent van de groeiende bedrijven de melkveehouder ertegenaan loopt dat er na groei meer werk op zijn bord komt dan hij vooraf had gedacht. Nog eens 25 procent heeft het arbeidsplaatje van tevoren goed gepland en 50 procent zit daartussenin.’ De onderzoeker geeft aan dat niet alle extra arbeid bij groei is te vatten in voorspellende berekeningen, maar hij signaleert bij groei wel productiestijgingen van 150 tot 500 geproduceerde liters melk per gewerkt uur . ‘In dat laatste geval praat je over bedrijven met een carrou- selmelkstal met een hoge capaciteit in combinatie met een voerrobot.’
JACQUELIEN PRENT-WITHAAR, BOERIN ‘ONTSPANNING IS NODIG OM LOL IN HET WERK TE HOUDEN’
Met 150 melkkoeien hebben Jan en Jac- quelien Prent uit Nijeveen een fl ink fami- liebedrijf en dus werk genoeg. ‘Mijn vader en zwager werkten eerder ook nog volop mee in het bedrijf, maar inmiddels doen wij het met ons gezin, waarbij mijn vader nog wel de administratie van de kalveren verzorgt’, vertelt Jacquelien, die zo’n ne- gen jaar geleden met man en kinderen
8
vanuit het dorp naar de boerderij verhuis- de en daarmee ook weer volledig mee- draait op de boerderij. ‘Ik heb als het ware tien jaar zwangerschapsverlof gehad’, ver- telt ze met een knipoog. Jan had toen naast de boerderij ook nog een baan erbij. ‘Hij maakte lange dagen en was veel weg, dus ik had vooral de zorg voor de kinde- ren.’ Dat ze weer zou gaan boeren, stond als een paal boven water. ‘Ook als ik niet met Jan getrouwd zou zijn, zou ik verder zijn gegaan met het melkveebedrijf.’ Om het werk rond te kunnen zetten heb- ben ze alle landwerk uitbesteed. ‘Zelfs het maaien en het harken verzorgt de loon- werker, daar hebben we geen werk van.’ Dat is een bewuste keuze geweest van Jan en Jacquelien, omdat ze echte koei- enmensen zijn. ‘En we willen het bedrijf als een gezinsbedrijf draaiend houden, we zijn geen mensen voor personeel. We zijn het liefst in de stal bezig en dat heeft dan ook onze voorkeur . Klauwbekappen bij- voorbeeld doen we zelf.’ Inmiddels melken ze de koeien sinds een
jaar drie keer per dag: ’s morgens om vier uur, ’s middags om twaalf uur en ’s avonds om acht uur. ‘Dat deden Jan en ik in het begin samen, waarbij we de avondmel- king uitbesteedden, maar dat was toch best zwaar.’ Jacquelien beschrijft dat ze merkten dat ze lichamelijk moe werden. ‘Dat gaat heel langzaam, het sluipt er als het ware in.’ Inmiddels hebben ze een aantal dagen een middagmelker. Ook hun zonen Thomas en Steven nemen die mel- king regelmatig op zich . ‘Eigenlijk willen we wel voor elke middag een melker heb- ben, dat geeft wat meer rust.’
Het voordeel van de melktijden is dat ze tijdens het avondeten met het hele gezin aan tafel zitten. ‘En na de avondmelking is er ook nog tijd voor sociale dingen’, aldus Jacquelien, die benadrukt dat het niet al- leen om de koeien draait. ‘Jan is actief in een cabaretgroep en ik ben bestuurslid bij de voetbalvereniging en kook en bak graag. Ook gaan we graag naar keurin- gen. Dat is voor ons ontspanning en dat is nodig als je lol in het werk wilt houden.’
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52
