FOTO: BERT JANSEN


REPORTAGE ▶▶▶


Rechter nog lang niet klaar met de boeren


Binnen de agrarische sector zijn verschillende partijen logischerwijs met elkaar verbonden. Denk aan boeren met hun leveranciers, afnemers en verschillende overheden. Een partij die niet automatisch een relatie met boeren heeft, blijkt door de jaren heen een belangrijk stempel op de bedrijfsvoering te drukken; de rechterlijke macht.


R DOOR ERIC BEUKEMA


echters bepalen regelmatig wat een individueel agrarisch bedrijf of een hele sector wel of niet mag doen. Dat gaat traditioneel om conflicten tussen


individuele boeren en individuele burgers, meestal omwonenden. Tegenwoordig komen boeren echter steeds vaker te staan tegenover burgers die zich verenigd hebben in (milieu)or- ganisaties. Het bekendste voorbeeld is wel de Coöperatie Mobilisation for the Environment (MOB) van Nijmegenaar Johan Vollenbroek die


het tot zijn persoonlijke missie heeft gemaakt de stikstofuitstoot rond natuurgebieden te ver- minderen. De MOB stond ook aan de basis van de buitenwerkingstelling van het Programma Aanpak Stikstof (PAS) door de Raad van State (RvS) in mei jl. met alle gevolgen van dien. Be- halve bij conflicten tussen boeren en burgers, moet de rechter ook vaak een oplossing bieden bij conflicten tussen boeren en overheden (ge- meente, provincie en Rijk).


Prominente rol RvS en CBb Opvallend is dat de RvS en het College van Be-


‘Rechtzaak gevoelige’ wet- en regelgeving


* Het Programma Aanpak Stikstof. Omdat deze overheidsregeling volgens de RvS niet deugt, ligt sinds eind mei iedere ver- gunningverlening waarbij sprake kan zijn van stikstofemissie stil. Een half jaar na de uitspraak is er nog steeds geen echte op- lossing.


* Fosfaatrechten. Na het wegvallen van het melkquotum in 2015 werden in 2018 de fosfaatrechten ingevoerd. Met name de keuze van een peildatum, de momentop- name van 2 juli 2015, leverde vele honder- den procedures op die het CBb nog jaren bezig zullen houden.


* Fosfaatreductieplan 2017. Dat was bedoeld om de fosfaatproductie terugbrengen naar het niveau dat is toegestaan voor het behoud van derogatie. Melkproducerende rundveehouderijbedrijven moesten hun dieraantallen terugbrengen. In 2020 be-


38


gint het CBb in samenwerking met de RvS aan het ‘wegwerken’ van achthonderd ju- ridische procedures. Eind 2020 moet er in alle zaken uitspraak zijn.


* Omgevingsvergunning en natuurvergun- ning. Bij de verdere ontwikkeling van een bedrijf leiden deze noodzakelijke vergun- ningen regelmatig tot rechtszaken als er protesten uit de omgeving zijn. Vaak ge- dreven door een aversie tegen iedere vorm van uitbreiding van een agrarische bedrijf.


* Meststoffenwet. Vanuit deze wet wordt de meststoffenboekhouding van agrarische bedrijven geïnspecteerd en worden mest- transport- en mesthandelsbedrijven ge- controleerd. Regelmatig leidt dit tot rechtszaken over vermeende fouten en overtredingen die boeren begaan zouden hebben.


▶ AGRI-TOP50 | 13 DECEMBER 2019


roep voor het bedrijfsleven (CBb) zeer promi- nent in beeld zijn als het om juridische conflic- ten gaat waar boeren bij betrokken zijn. Bij deze beide rechterlijke organisaties gaat het altijd om aangevochten overheidsmaatrege- len. De RvS is de hoogste algemene bestuurs- rechter. Zij spreekt recht over besluiten van de overheid waartegen boeren, burgers of bedrij- ven beroep hebben ingesteld. Het CBb is de hoogste rechter op het gebied van het econo- misch bestuursrecht en moet juridische con- flicten tussen markt en overheid beslechten.


Rammelende wetgeving Een reden voor het toengenomen belang van deze beide rechterlijk colleges is dat de wetge- ver bijna juridische procedures lijkt uit te lok- ken. De invoering van het PAS is een voorbeeld van regelgeving waarbij op voorhand al duide- lijk was dat deze aangevochten zou worden. En dat gebeurde dus ook. De polderachtige gedachte van gewoon door ontwikkelen en op een later moment stikstof terugwinnen door nieuwe technieken en maatregelen, klinkt


Dierenactivisten bezetten een varkensstal in Boxtel. 67 bezetters zijn veroordeeld tot een geldboete.


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44