STEDELIJK WATERBEHEER Stefan Kuks


Samenwerking in 42 werkregio’s Waterschappen, gemeentes en provincies trekken samen op in 42 werkregio’s bij het uitvoeren van de stresstesten en de risicodialogen. Ze moeten zelf bijhouden hoe de voort- gang verloopt en daarover rapporteren aan deltacommis- saris Peter Glas. Voorzitter Stefan Kuks van de nationale stuurgroep van het programma Ruimtelijke Adaptatie zegt dat er ieder jaar nieuwe vragen in de rapportageverplich- ting komen. “Nu zijn de vragen nog algemeen: ben je al begonnen met de stresstest en de risicodialoog? Zijn deze al afgerond? Volgend jaar komen er nieuwe vragen. Wat heb je in de stresstest meegenomen? En wat niet? Ook vragen we dan hoe de risicodialoog is uitgevoerd. Is het alleen een gesprek geweest? Of zijn duidelijke conclusies getrokken over waar de verantwoordelijkheid van de over- heid ophoudt en die van de particulier begint.”


Kuks geeft een voorbeeld uit de praktijk. “Twente is één van de 42 werkregio’s. Veertien gemeentes werken hier samen met het waterschap Vechtstromen en de provincie Overijssel. Enschede neemt als grootste stad in de regio het voortouw en neemt andere gemeentes mee door bij- voorbeeld kennis en ervaring uit te wisselen.” In Enschede begon de risicodialoog voor wateroverlast en grondwa- teroverlast al in 2014. Dat noemden ze toen nog niet de risicodialoog, maar ’risicogestuurd waterbeheer’. De wa- terbeheerders brachten in kaart welke risico’s er waren en hoe deze invloed hadden op de gemeente. Vervolgens gin- gen ze hierover in gesprek gegaan; welke risico’s vinden we acceptabel en hoeveel geld hebben we ervoor over om deze risico’s te verkleinen?


Mark van Kruining van de Unie van Waterschappen stelt dat het proces nooit is afgerond. “Stresstesten en risico- dialogen zullen we om de zoveel tijd moeten herhalen. De inrichting van gemeentes verandert immers continu. Zo komen er wijken en bedrijfsterreinen bij. En de gemeente kan een waterberging aanleggen, maar het distributiecen- trum met een enorm dakoppervlak is ook aan zet.”


(nationale stuurgroep): “Stresstesten en risicodialogen zullen we om de zoveel tijd moeten herhalen. De inrichting van gemeentes verandert immers continu.”


stresstest in het Nederlandse vocabulaire is opgenomen. En dat gemeentes weten waar het over gaat.” Maar hoe gaat hij met zijn team ervoor zorgen dat ze allemaal eind 2019 de stresstest hebben uitgevoerd? Toenmalig deltacommissaris Kuijken gaf in 2017 immers aan dat de uitvoering weliswaar geen wettelijke verplichting is, maar ook niet vrijblijvend: de overheden tekenden immers een bestuursovereenkomst. “Het komt niet exact op de datum aan. Gemeentes hebben geen probleem als ze de deadline niet halen. Maar we wil- len wel voldoende snelheid houden in de opgave om met de gevolgen van extreem weer om te gaan. De stresstest is het begin. Maar dat 90 procent het nu al heeft gedaan, terwijl het jaar nog niet voorbij is, vind ik bemoedigend. Deze informa- tie publiceren wij in het Deltaprogramma voor 2020, dat op Prinsjesdag verschijnt.”


Vooral wateroverlast De gemeentes die via de stresstest hun kwetsbaarheid voor extreem weer in kaart hebben gebracht, hebben zich daarbij volgens Stefan Kuks, voorzitter van de nationale stuurgroep van het programma Ruimtelijke Adaptatie en tevens water- graaf van waterschap Vechtstromen, vooral op wateroverlast gericht. Hij benadrukt dat waterschappen al sinds 2003 van- uit de opgave normering wateroverlast ervoor moeten zorgen dat hun beheersgebieden aan deze normering voldoen. Er is nog geen goed beeld in hoeverre gemeentes de drie andere thema’s in kaart hebben gebracht. Kuks verwacht dat hier volgend jaar meer over bekend is, na de evaluatie door spe- cialisten die in het programma samenwerken. Niettemin is Kuks tevreden met de vooruitgang die gemeentes hebben geboekt. “Ik heb mij verwonderd hoe snel het nieuwe woord


38 WATERFORUM NR 5


Regionaal watersysteem Hugo Gastkemper, directeur van Stichting Rioned, is even- eens tevreden over de voortgang die gemeentes hebben geboekt. Hij plaatst wel twee kanttekeningen. “Hebben de gemeentes alle thema’s uit de stresstest meegenomen? Ik denk het niet, ook al is niet elk thema overal relevant.” Verder vraagt hij zich af of de waterschappen de capaciteit van het regionale watersysteem wel goed in kaart hebben gebracht. Hij verwijst naar de samenhang tussen het stedelijk en lan- delijk gebied. Om de kwetsbaarheid van een gebied in beeld te brengen, is het van belang om zowel het stedelijk als lan- delijk gebied mee te nemen in de simulatiemodellen. “Korte en hevige buien hebben vooral effect op het stedelijk gebied. Langdurige buien, waarbij binnen 48 uur tussen de 120 en 160 mm regen kan vallen, zijn goed af te voeren in de stad, maar geven problemen in het regionale watersysteem. Zulke langdurige neerslag is veel zwaarder dan de normen waar- aan waterschappen moeten bij verordening moeten voldoen. Bij extreme regen die de capaciteit van het watersysteem


Hugo Gastkemper (Stichting Rioned): “Bij extreme regen die de capaciteit van het watersysteem overschrijdt, geldt voor waterschappen en gemeentes: wel aanspreekbaar, niet aansprakelijk.”


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48