THEMA: RIOLERING


Risicodatabank Stedelijk Water De Risicodatabank Stedelijk Water, een initiatief van Stichting Rioned en Stowa en mede gefi nancierd door het Fonds Collectieve Kennis Civiele Techniek, is een actuele verzameling gegevens over opgetreden risico’s in het stedelijk waterbeheer, inclusief oorzaken en gevolgen. Deze data kunnen een belangrijke informatiebron en referentiekader vormen bij risicogestuurd beheer. Volgens eigenaar Stichting Rioned zitten er nu zo’n 2000 (geano- nimiseerde) praktijkvoorbeelden in de vorig jaar gestarte databank. Met deze data kunnen rioolbeheerders de kans en gevolgen van calamiteiten en de omvang van risico’s beter inschatten en kunnen ze een onderbouwd besluit nemen om deze risico’s te accepteren, te beperken of soms zelfs te laten toenemen.


onwil, er is een schaarste aan tijd en personeel. Ook zie ik dat gemeenten bezuinigen op hun klantcontactcentrum, waar- door klachten dan ook minder nauwkeurig worden verwerkt.”


Erwin Rebergen (VNG): „Veel gemeenten zijn op zoek naar effectindicatoren. Iedereen is het erover eens dat het die kant op moet.”


effect-indicatoren. Iedereen is het erover eens dat het die kant op moet. De uitdaging is alleen hoe je deze indicatoren zodanig kunt formuleren dat je ze ook kunt meten. In principe zijn meldingen van verstoppingen bij huis- en kolkaansluitin- gen een goede prestatie-indicator. In de praktijk blijkt het voor onze aannemer lastig over dat soort meldingen uitgebreid te rapporteren. Er wordt dan wel gemeld, dat een verstopping is verholpen, maar niet hoe ze is ontstaan. Komt het door vuil of vet of door een oude grespijp waar wortels doorheen zijn gegroeid? Als gemeente willen we weten of de verstopping is ontstaan doordat we zelf ons werk niet goed hebben gedaan of dat de oorzaak elders ligt. We missen inderdaad goede informatie om op prestaties en risico’s te kunnen sturen.”


Dat is ook de ervaring van senior-consultant riolering en stedelijk waterbeheer Karst Jan van Esch van Sweco. Het ingenieursbureau adviseert gemeenten rioleringszorgbreed, onder meer bij gemeentelijke rioleringsplannen. “Er komen bij gemeenten tal van meldingen over de riolering binnen. Niet alleen via de aannemers die het onderhoudswerk doen, maar ook via burgers. Dan weer staan de straten blank na een plensbui, dan weer drijft er wc-papier in de vijver. Noem maar op. Om er iets mee te kunnen, moeten klachten gedetailleerd worden geregistreerd. Dat gebeurt nog onvoldoende. Niet uit


Datakerkhof Data verzamelen is bovendien pas de eerste stap, weet Van Esch, wezenlijk is daar vervolgens ook iets mee te doen. “An- ders belanden ze op het datakerkhof. Maar daar moet je wel de juiste medewerkers voor hebben. Zoiets vergt een type rioolbeheerder dat stuurt op basis van data-analyse. Daar zijn er niet veel van. Ook in het rioolbeheer neemt de personele capaciteit af. De komende jaren gaan er veel mensen uit en de instroom vanuit de opleidingen is te laag.” Ook Utrecht heeft dat type rioolbeheerder nog onvoldoende in huis, aldus Rebergen, “al zijn we op dat nieuwe profi el volop aan het werven. Maar bij veel rioolbeheerders staat de noodzaak van datavergaring en -analyse niet bovenaan. Ze zijn praktisch ingesteld en zien dat er momenteel nauwelijks iets misgaat doordat ze niet genoeg aan het verkrijgen van data zouden doen. Er is zelden een calamiteit doordat het riool niet op orde is.”


Meten heeft voor rioolbeheerders ook iets engs, zegt Van Esch. “Je moet dan met de billen bloot. De meeste rioolbe- heerders gaan liever van vertrouwde waarheden uit. Ze laten standaard tweemaal per jaar alle rioolkolken reinigen. Dat is makkelijk bij te houden en je kunt controleren of het is ge- beurd.”


De Risicodatabank Stedelijk Water is een positief initiatief, vindt Rebergen. “Daar zitten informatieve cases in. Ook wij hebben onze ervaringen ingebracht. Uiteindelijk wil je van deze data leren hoe je het rioolonderhoud in aanpak kunt differentiëren om je middelen zo effi ciënt mogelijk in te zet- ten.” Volgens Van Esch is de Risicodatabank Stedelijk Water beslist een geschikte bron om te leren van specifi eke riool- problemen. “Hé, zeggen rioolbeheerders dan, ‘zoiets kan


WATERFORUM SEPTEMBER 2019 29


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48