38


Dutchbat II


De dreiging bleef onverminderd groot. Marko maakte daarom samen met een paar anderen een plan voor het geval dat ze door de Bosnische Serviërs onder de voet zouden worden gelopen. ‘We waren enorm kwetsbaar. We zij n luchtmobielers, dus ons plan was exfiltratie. We hadden al uitgezocht waar we naar toe zouden trekken, mocht het nodig zij n. Terugvechten was geen optie: we hadden elk twee magazij nen. Dus we konden niet veel uithalen. We waren immers als “peacekeeping” op pad gestuurd.’


‘Het spel werd heel strategisch gespeeld’


Na twee maanden mocht Marko al naar huis; op verlof. ‘Dat waren van die momenten dat de Bosnische Serviërs hun tanden lieten zien. Bij de controle- post werden we tegengehouden. Met een groepje zaten we 24 uur lang in de bus te wachten voordat we mochten doorrij den. Dat was bij zonder. Je hebt in die omstandigheden diepgaande gesprekken met elkaar en vervolgens zie je elkaar niet meer.’ Achteraf stelde de 24 uur niet zoveel voor, als je het vergelij kt met andere Dutchbatters die aan het einde van hun rotatie een week lang werden gegij zeld.


Opgebouwde spanning ‘Die spanning werd heel bewust opgebouwd door de Bosnische Serviërs. Spelen met ons verlof en de toevoer tegenhouden van brandstof, eten en post van huis. Dat spel werd heel strategisch gespeeld. Honger heb ik er natuurlij k niet gehad, maar toen ons eten (de beroemde blikken Struik) op was, kregen we blikken van de Fransen en Canadezen en dat vond hij niet te eten. Ik kwam dan ook best mager terug van de uitzending.’ Ook


de toevoer van post werd geknepen. ‘We mochten elke maand drie minuten bellen en verder ging het per post. Dan is vij f weken wachten op een brief van je vriendin heel lang. Mij n vriendin stuurde me van alles: stroopwafels, oploskoffie, instant noodles, pan- nenkoekenbeslag, voor ons en om te gebruiken als ruilmateriaal. Maar dat kwam soms helemaal niet aan.’ Dat de enclave zou vallen, stond voor Marko vast. ‘Er was geen ontkomen aan. De politiek beslist hoe we ermee om moesten gaan, dat was misschien wel mij n grootste trauma, dat een ander – ver weg – bepaalt wat er gaat gebeuren.’


Bergweggetjes De dag dat Edwin de Wolf ernstig gewond raakte, herinnert Marko zich als de dag van gisteren. ‘Ik was er niet bij , maar het nieuws dat hij op een mij n was gelopen, kwam via de radio binnen. Die Black Hawk, de medivac van de Amerikanen, landde op de basis, heel indrukwekkend. Het raakte ons allemaal en drukte – uiteraard – enorm op de sfeer in het kamp.’ Tegenover die spanningen staan de mooie herinneringen. ‘We deden her- stelwerkzaamheden aan een school en een ziekenhuis. Op strategische plekken bouwden we aan OP’s. Verder herinner ik me die keer dat we hout nodig hadden en dat geregeld was dat we bomen mochten kappen in het bos. Dat is echt een ervaring, met je maten aan de slag met je motor- kettingzaag of bij l. Of die keer dat we werden uitgenodigd door een boer om een geit te slachten en ’m op te eten. Van dit soort dingen moet je wel de lol inzien, dan vliegt zo’n uitzending voorbij .’


Klimwedstrij den Ook was er ruimte voor ontspanning, en dan vooral door sporten. ‘We maakten lange dagen en verder was er weinig te doen, maar de klimactiviteiten aan de hoge muur van de fabriek waarin we onze basis hadden waren een hoogtepunt. Ook


checkpoint


een elektriciteitspaal werd gebruikt om in te klimmen. Ook waren er hard- loopwedstrij den door de omgeving en het dorp. Zo bleef de sfeer onderling goed.’


Die band met zij n maten van toen is nog steeds goed, ook als je ze een tij d niet spreekt, blij ft dat gevoel. Marko: ‘Ik besef dat het iets waardevols is, zeker nu ik ziek ben.’ Marko heeft uitgezaaide kanker en gaat snel achteruit. ‘Toen ik me afmeldde voor onze reüniegroep op Whatsapp en de toenmalige OPC Hans Smulders vroeg waarom, moest ik uitleggen dat ik niet lang meer te leven heb. Ze vroegen me of ik nog een soort laatste wens had. Dat is een pelotonsfoto van de 11 Gncie 2e peloton. Dat zij n ze nu met bloedspoed aan het organiseren.’ Dat is volgens Marko toch de kracht van de missie: ‘Je zet met elkaar de schouders eronder, je maakt veel mee, leeft soms onder de spanning en daar kij k ik met een trots gevoel op terug.’


REÜNIE Begin oktober kwam het peloton bij elkaar in het oude PMT- gebouw van de Oranjekazerne in Schaarsbergen om een nieuwe pelotonsfoto te maken. Het was voor het eerst sinds 1995 dat ze (bij na) allemaal bij elkaar kwamen. Ondanks de emotionele lading was er ook tij d om bij te praten, herinneringen op te halen en om afscheid te nemen.


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76