Tekst Sibert Meurs Foto's Sibert Meurs e.a.


RONDJE ZWERVEN


Stolpen in Noord-Holland D


De robuuste bouw, de fraaie dakspiegel, de rondgemetselde schoorstenen, de rouw- en trouwdeur en daaromheen het karakteristieke boerenerf: de stolpboerderij is het bekijken waard. Van Texel tot in de Haarlemmermeer staan er 5.500.


e piramidevormige stolp domineert vanaf de zestiende eeuw Hollands Noorderkwartier. Het gebouw is oorspronkelijk bedoeld voor zestien


tot vierentwintig koeien. Dat is tegenwoordig niet meer voldoende voor een veebedrijf. Bovendien zijn de huidige koeien te forsge- bouwd voor de oorspronkelijke stalruimtes. De boer werd genoodzaakt op zijn erf een grote losstaande veestal te bouwen, waarmee de stolp een deel van zijn functie verloor. Een andere bedreiging was dat de grote machines niet meer in de beperkte ruimte pasten. Mede hierdoor en door stadsuitbreiding is het aantal stolpen sinds 1960 met honder- den verminderd. Door de toegenomen welvaart, zijn tegen-


woordig gelukkig ook particulieren in staat een stolp te kopen. Hierdoor hebben veel van die karakteristieke bouwwerken een tweede leven gekregen.


Spiegel De rechthoekige grondvorm is vanaf het mid- den van de zestiende eeuw ontstaan. Die vorm wordt bepaald door het vierkant waarop het stolpdak rust. De vier stijlen van het vierkant vormen de draagconstructie waarbinnen de hooiberg wordt opgetast. Rondom het vierkant zijn de andere functies gegroepeerd: wonen, stal en dors, voor het inrijden van de hooiwagens. Rondom het gebouw staan tot slot stenen muren of houten wanden. Die hebben ech-


ter geen dragende functie. Het vierkant draagt het dak. Het rieten dak is kenmerkend, maar in de negentiende eeuw is dit gedeeltelijk ver- vangen door dakpannen. Zo is de zogenaamde spiegel ontstaan. In deze oorspronkelijke stolp zijn alle functies van het bedrijfsgebouw onder één dak ondergebracht.


Museumboerderij Wij beginnen het rondje in Schagen, waar we de nacht doorbrengen op de camperplaats aan de haven. De plek is niet al te ruim, maar ligt mooi op loopafstand van het centrum. Als we bij de eerste rotonde de straat over- steken en het Westerpark doorlopen, komen we bij een tunneltje onder de N245, dat rechtstreeks de >>


NKC Kampeerauto nr. 9/2015 | 65


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76