Brochure Omgaan met verlies TEKST: COR SCHOENMAKER • FOTO’S: SHUTTERSTOCK
HOE DOE JE DAT? Omgaan met verlies:
Het overkomt ieder mens: afscheid moeten nemen van mensen die je dierbaar zijn. Geen deskundige en geen boek kunnen het verdriet en de pijn wegnemen. Maar er zijn wel handreikingen die je kunnen helpen. Bij de Unie KBO verscheen de brochure Omgaan met verlies. Met informatie over afscheid nemen en over het omgaan met een ingrijpend verlies.
J 50
e moet het toch zelf doen. Het leven gaat verder. Het zijn clichés, maar daarom zo waar. Als je met het meest pijn- lijke wordt geconfronteerd, het overlijden van een naaste, moet je uiteindelijk toch weer doorgaan. Andere mensen kunnen je bijstaan met hulp en troost. En met advies kom
je ook een heel eind . En dat is wat de brochure Omgaan met verlies beoogt. Hoe geef je vorm aan het afscheid? Wat kun je zelf doen? Hoe verwerk je dit om weer verder te kunnen gaan?
Het boekje dat de Unie KBO uitgeeft heeft twee delen. Eerst wordt ingegaan op Het Afscheid. Dit is vooral praktisch van aard. Wat moet er allemaal geregeld worden bij het overlijden (zie kader)? Het tweede deel over Rouw verwerken gaat dieper in op de emoties waar je als rouwende mee te maken krijgt en geeft tips die kunnen helpen bij het verwerken van het verlies.
Een passend afscheid kan een steun zijn bij de verdere rouwverwerking. Het ‘ geregel’ na een overlijden is vaak ingewikkeld en zeker emotio- neel om te doen. Eigenlijk heb je daar helemaal geen kracht voor. Denk je. Maar in de meeste gevallen vind je toch de kracht om dit juist wel te doen slagen. Het is fijn als anderen kunnen helpen. Het fijnste is als het afscheid recht doet aan de wensen van de overledene. Zo kan je ach- teraf met een goed gevoel terugkijken op het afscheid en de uitvaart.
Hoe ga ik verder? Er wordt weleens gedacht dat het voor ouderen makkelijker is om met verdriet om te gaan. Vanwege hun levenservaring. Dit is een misvat- ting. Rouw blijft altijd zwaar, zeker als het gaat om het overlijden van
de partner. Het vraagt veerkracht om de draad weer op te pakken. En bovendien: elk mens is anders, de ene lijkt het sneller op te pakken dan de ander. Maar vergis u niet in die buitenkant. Het verdriet en de pijn kunnen bij beiden even zwaar zijn. Van de omgeving mag geduld en begrip worden gevraagd. Uiteindelijk lukt het de meeste mensen weer om deel te nemen aan het leven dat doorgaat. Hoewel bij ieder mens het rouwproces weer anders verloopt, en vaak ook anders dan de per- soon zelf had gedacht, zet de brochure Omgaan met verlies in een aantal korte hoofdstukken informatie op een rij. Wat is rouw eigenlijk? Kun je het in fasen verdelen? Waarom gaat iemand er anders mee om dan werd gedacht? Hoe kun je helpen en troost bieden? Al die kwesties komen aan de orde. Verdriet en rouwen laten zich niet vangen. Er zijn geen regels voor. Maar wel handreikingen en tips. Daarmee probeert dit boekje te helpen.
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65