Wie de beeldvorming in de media onderzoekt, ontdekt dat journalisten doorgaans niet uitgesproken negatief berichten over de veteranen zelf. Foto: ministerie van Defensie
positief terug op zijn inzet: een vor- mende ervaring die men niet had willen missen, alleen al vanwege de ongeëvenaarde kameraadschap. Wat de beeldvorming dan weer ingewik- kelder maakt, is de neiging om die- zelfde ervaringen te verwoorden als iets waar men als het ware zélf niet bij was. Iets wat je overkomt als een soort natuurramp. Deze afstandelijk- heid is verklaarbaar als een vorm van zelfbescherming en verwerking. Wat is dan de veelbediscussieerde rol van de media in de beeldvor- ming rond veteranen? Ook hier laat de medaille twee kanten zien. De pers helt al snel over naar stereo- typeringen en incidenten. Dit hoeft op zich niet te verrassen. Plompe versimpelingen en generalisaties zijn instrumenten om het overzicht te behouden in vaak ingewikkelde kwesties. Zo kan het gebeuren dat de berichtgeving rond kapitein Marco Kroon op extremen loopt: de associ- aties variëren van ‘held’ tot ‘drugs- crimineel’. Veteranen zelf ervaren de beeldvorming in de media intuïtief vaak als ongenuanceerd, afbrekend en als een gebrek aan erkenning. Ironisch genoeg lijken veteranen en belangenorganisaties zo zelf deels het beeld van miskenning en slacht- offerschap in stand te houden. De media maken de cirkel dan rond:
ze pikken het stereotype beeld van slachtofferschap weer op en verster- ken het. Wie de beeldvorming in de media onderzoekt, ontdekt echter dat jour- nalisten doorgaans niet uitgesproken negatief berichten over de veteranen zelf. Deze houding lijkt aan te slui- ten bij die van de publieke opinie. Wellicht dat beide elkaar versterken. Slachtofferschap is onmiskenbaar een belangrijk thema in de pers, maar dan toch vooral als een gevolg van falend overheidsbeleid. De Sre- brenica-affaire is hier opnieuw ken- merkend. Journalisten rekenen niet zozeer de ‘gemiddelde’ Dutchbatter af op de tragedie in Srebrenica, maar bovenal de regering, het ministerie van Defensie of de Verenigde Naties. De media fungeren hier eerder als helpers van de veteranen dan als uitgesproken criticasters.
Oude en jonge veteraan De taaie kloof tussen ‘oude’ en
‘jonge’ veteranen is een andere rode lijn die de beeldvorming mede bepaalt. Voor de meeste Nederlan- ders is ‘de’ veteraan toch bovenal de stereotype oude man die diende in de Tweede Wereldoorlog of Neder- lands-Indië. Ook dit is begrijpelijk. Alleen al de geschiedenislessen op school en de televisie hebben hem
en zijn achtergrond op het publieke netvlies gebrand. Interessant genoeg dichten de jonge veteranen zichzelf niet een uitgesproken veteranen- status toe, met alle bijbehorende uiterlijkheden en rituelen. Integen- deel, ze zien zélf ook de militairen die dienden in de Tweede Wereld- oorlog, Nederlands-Indië, Korea en Nieuw-Guinea als de ‘authentieke’ veteranen.
De taaie kloof tussen oude en jonge veteranen
De (beeldvormings)kloof tussen oud en jong is niet eenvoudig te dichten. Het is in elk geval nog niet vanzelf- sprekend dat ze bij elkaars herden- kingen en andere veteranenactivi- teiten aanwezig zijn. De reden ligt deels voor de hand: de internationale missies waaraan Nederland sinds het einde van de Koude Oorlog deel- neemt, zijn van een wezenlijk ander karakter dan de Tweede Wereldoor- log, Korea of de dekolonisatie van Nederlands-Indië en Nieuw-Guinea.
MAART 2014 9
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64