IN DE BAN VAN DE HERINNERING
Kroniek van een Texelse twist
Door: Martin Elands Foto: Texelse Courant
Indië blijft ons bezighouden, zo luidt de titel van een publicatie uit 2003 van Indiëveteraan Anton P. de Graaff. Deze boektitel heeft sindsdien aan actuali- teitswaarde nauwelijks ingeboet. De Indonesische dekolonisatiestrijd (1945- 1949) was ook de laatste jaren immers weer geregeld onderwerp van publiek debat. Dit debat beroerde Indiëveteranen in heel Nederland, maar waarschijnlijk nergens zo sterk als op Texel.
M 50
edio mei 1945 was heel Nederland bevrijd door de gealli- eerde militairen. Héél
Nederland? Nee, een kleine Duitse bezetting van Texel bleef weerstand bieden. Deze regels lijken een grap- pig bedoelde verwijzing naar de beroemde Asterix-stripboeken, maar het einde van de oorlog op Texel was verre van grappig. Georgische hulp- troepen van de Duitsers kwamen op 6 april 1945 in opstand tegen hun Duitse ‘meesters’. Texel veranderde toen tot 20 mei 1945 in Europa’s laatste slagveld. Terwijl steeds meer gemeenten in Nederland feest vier- den, vonden op Texel meer dan dui- zend Georgische en Duitse militairen en ruim honderd Texelse burgers de dood. Wat viel hierin de Duitsers, de Georgiërs en de geallieerden te ver- wijten? Op Texel wist men al dat er tussen zwart en wit vele tinten grijs zitten.
MAART 2014
Dodenherdenking
‘4 mei is de dag waarop we in het hele land alle Nederlandse oorlogs- slachtoffers herdenken. (…) Herdacht worden ook de Nederlanders die zijn omgekomen in oorlogssituaties en bij vredesoperaties na de Tweede Wereldoorlog’, zo lezen we op de website van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Texel gaf in het verleden al op mooie wijze invulling aan die bredere benadering, waarbij ook vredesmissies aan bod kwamen en niet alleen voor veilige invalshoeken werd gekozen. Zo had het Texelse Comité 4 en 5 mei in 2012 het lef om de zoon van de voormalige NSB-
burgemeester te laten spreken. Niet iedereen op Texel bleek daarvan gecharmeerd en die commotie zou een staartje krijgen. Op Texel waren de dekolonisatie- strijd en de daarin gebrachte offers nog nooit onderwerp van de herden- kingslezing geweest. Indiëveteraan Aad Bakker vond dat in 2012 de hoogste tijd worden en verzocht het Comité 4 en 5 mei daarom om de dodenherdenking van 2013 dit thema te geven. Er waren in de jaren 1946-1949 immers 48 Texelse jon- gens als (dienstplichtig) militair naar de Oost uitgezonden. Zij hadden de strijd allemaal overleefd, maar de
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64